Na MARY WANGARI

LAHAJA YA KIBARAWA

HII ni lahaja inayotumiwa na wazungumzaji wa Kiswahili katika eneo la katikati ya Mogadishu, Somalia. Lahaja hii huzungumzwa katika maeneoya Marka na Barawa, si ajabu baadhi ya wataalamu huizungumzia kama lahaja ya Kibarawa.

Kwa Mfano:

LAHAJA ZA KATI

KIMVITA

Hii ni lahaja inayozungumzwa katika kisiwa cha Mombasa au Mvita kama ilivyojulikana zamani. Lahaja hii ina sifa zinazokaribiana sana na za Kiamu.

Katika lahaja ya Kimvita, sauti ‘t’ inachukua nafasi ya sauti‘ch’ katika Kiswahili sanifu.

Kwa mfano:

KIJOMVU/CHIJOMVU

Ni lahaja ambayo hutumiwa katika maeneo ya pembeni ya mji waMombasa, kaskazini nje ya kisiwa cha Mombasa.

Katika lahaja hii, maneno ambayo katika Kiswahili sanifu huanza kwa sauti ‘ki’ hubadilikana kuwa ‘chi’.

Kwa mfano:

KINGARE

Ni lahaja inayosemwa Mombasa katika maeneo ya kiwanja cha ndege na Kilindini.

Kwa mfano:

LAHAJA ZA KUSINI

KIVUMBA

Hii ni lahaja ya Kiswahili ambayo huzungumzwa katika sehemu za Vangana Wasini (sehemu za kusini mwa Mombasa). Lahaja hii inaonyesha matumizi ya sauti ‘r’ badala ya ‘t’ katika Kiswahili sanifu.

Kwa mfano:

CHICHIFUNDI/CHIFUNDI

Hii ni lahaja inayozungumzwa Shimoni au kaskazini mwa Vanga, kusini mwa pwani ya Kenya.

KIMTANG’ATA

Hii ni lahaja inayozungumzwa katika eneo la pwani ya Mrima, Pangani na hata Tanga.

Ni lahaja inayoonyesha uhusiano wa karibu sana na lahaja ya Kimvita na Kijomvu.

Kwa mfano:

[email protected]

Marejeo

Chiraghdin, S., & Mnyampala, M. (1977). Historia ya Kiswahili. Nairobi: Oxford University Press.

Richards, J.C., (1984). Error Analysis Perspectives on Second Language Acquisition. London: Longman Group Ltd.

Wardhaugh, R. (1986). An Introduction to Socio-Linguistics: New York: Blackwell Publishers.