Taifa Leo – Ng'amua ukweli wa mambo

Oct 25, 2020

TAHARIRI: Wazazi wawajibike katika kulipa karo

KITENGO CHA UHARIRI

WIKI iliyopita, Waziri wa Elimu, Prof George Magoha aliwaamuru wakuu wa shule wawaruhusu wanafunzi kurudi shuleni bila kulipa karo.

Alichukua uamuzi huo, labda kutokana na kilio cha wazazi wengi kwamba walifahamishwa ghafla kuhusu ufunguzi huo.

Awali, waziri alikuwa ametangazia umma kwamba wanafuzni wangeendelea kukaa nyumbani hadi Januari 2021.

Lakini baada ya wadau wa sekta ya elimu kutathmini hali ya maambukizi ya Corona, walimshauri Prof Magoha aanze kwa kufungua madarasa ambayo wanafunzi wake ni watahiniwa watarajiwa.

Baadhi ya wanafunzi waliorejea shuleni, hasa wa kidato cha nne, hawakuwa wamekamilisha karo ya muhula wa kwanza. Lakini waziri alipowaomba walimu wakuu wasiwafukuze wanafunzi wa sababu ya karo, wazazi wengi walichukua fursa kupeleka watoto wao bila karo yoyote.

Wakuu wa shule za upili wanasema shule nyingi hazimudu kuwaweka wanafunzi shuleni, kutokana na changamoto za kifedha. Na huo si uongo. Shule, hasa za bweni, hutegemea fedha kutoka kwa karo zinazolipwa na wanafunzi. Huduma muhimu kama kuwapa chakula wanafunzi, haziwezi kufanyika iwapo hakuna pesa.

Wazazi walio na watoto katika shule za bweni wanajua kwamba wanahitajika kulipa ada za bweni. Wakuu wa shule wanakabiliwa na wakati mgumu. Bila fedha, ni vigumu kuwalisha wanafunzi na pia kutimiza mahitaji yao ya bweni. Wakulima wanaosambaza nafaka na bidhaa nyingine kwa shule, hutaka pesa.

Wazazi lazima watimize wajibu wao na kuwalipia watoto wao karo ya shule ya muhula wa pili.

Japokuwa hali ya uchumi haijaimarika jinsi ilivyotarahiwa, ugumu wanaokumbana nao wazazi ni mara mbili ya wanaopitia wasimamizi wa shule za bweni. Je, kama mtoto hangeenda shuleni, mzazi angemwacha mwanawe na njaa?

Aidha, wizara ya Elimu yapaswa kuharakisha kupeleka pesa kwa shule ili walimu wakuu wawe na uwezo wa kutekeleza baadhi ya majukumu muhimu. Pesa zilizotumwa wiki iliyopita zilikuwa chache sana, na hazitoshi kuendesha shule. Muhula huu, wizara ilitoa Sh14.4 bilioni kwa shule za msingi na sekondari kuwasaidia kujiandaa kwa ufunguzi wa awamu baada ya awamu.

Pesa hizo, bila ya mchango wa wazazi, ni kama tone la maji baharini.

Oct 24, 2020

Lewandowski acheka na nyavu mara tatu na kuvunja rekodi ya ufungaji wa mabao katika soka ya Ujerumani

Na MASHIRIKA

FOWADI Robert Lewandowski aliendelea kuweka historia zaidi kwenye ulingo wa soka kwa kufunga mabao matatu kwenye ushindi wa 5-0 dhidi ya Eintracht Frankfurt.

Lewandowski ambaye ni raia wa Poland ndiye mwanasoka wa kwanza kuwahi kufunga mabao 10 ya Ligi Kuu ya Ujerumani (Bundesliga) katika mechi tano za ufunguzi wa msimu.

Licha ya ushindi huo mnono uliosajiliwa na Bayern, pigo kubwa kwa miamba hao wa bara Ulaya ni jeraha la mguu ambalo huenda likamweka nje beki wa kushoto Alphonso Davies kwa kipindi kirefu.

Nyota huyo raia wa Canada aliumia katika dakika ya pili ya mechi na huenda akakosa kucheza tena katika mechi nyingine yoyote ya msimu huu wa 2020-21.

Lewandowski aliwafungulia Bayern ukurasa wa mabao katika dakika ya 10 kabla ya kupachika wavuni goli la pili katika dakika ya 26 baada ya kushirikiana vilivyo na sajili mpya Douglas Costa.

Leroy Sane na Jamal Musiala walikuwa wafungaji wa mabao mengine ya Bayern ambao waliweka historia ya kucheka na nyavu mara 22 kutokana na mechi tano za kwanza za msimu wa Bundesliga.

Mwingereza Musiala, 17, ndiye mchezaji was aba wa Bundesliga kuwahi kufunga zaidi ya bao moja la Bundesliga kabla ya kufikisha umri wa miaka 18.

Ushindi wa Bayern ambao kwa sasa wanatiwa makali na kocha Hansi Flick uliwapaisha hadi kileleni mwa jedwali la Bundesliga kwa alama 12 kutokana na mechi tano. Ni pengo la pointi moja pekee ndilo linalotamalaki kati ya Bayern na RB Leipzig waliopaa hadi nafasi ya pili baada ya kuwacharaza Hertha Berlin 2-1.

Katika msimu uliopita wa 2019-20, Lewandowski, 32, alifunga mabao tisa kutokana na mechi tisa za ufunguzi wa msimu na kufikia rekodi iliyowekwa na aliyekuwa mwanasoka wa Borussia Monchengladbach, Peter Meyer mnamo 1967-68.

Mnamo 2019-20, Lewandowski alicheka na nyavu za wapinzani mara 55 kutokana na mechi 47 kwenye mashindano yote; na akafunga magoli 34 katika mechi 31 za Bundesliga.

Ilivyo, rekodi yake ya msimu huu ni wastani wa bao moja kila baada ya dakika 37 ligini.

Kati ya mabao yake yote ya hadi sasa msimu huu, 10 yametokana akipangwa kwenye kikosi cha kwanza. Mchuano wa pekee alioukamilisha bila bao ni ule uliomshuhudia akiingia ugani katika kipindi cha pili na chombo cha waajiri wake kuzamishwa kwa kichapo cha 4-1 na Hoffenheim mnamo Septemba 2020.

Oct 24, 2020

Wakazi wa Gatuanyaga waambiwa kila kitu tayari ujenzi wa barabara nzuri uanze

Na LAWRENCE ONGARO

WAKAZI wa kijiji cha Gatuanyaga katika Kaunti ya Kiambu sasa wanatarajiwa kuanza kutumia barabara nzuri.

Mbunge wa Thika Bw Patrick ‘Jungle’ Wainaina alisema Jumatano wakazi hao watapata barabara ya kiwango cha Bitumen na itakuwa ya umbali wa kilomita 24.

Halmashauri ya ujenzi wa barabara za maeneo ya mijini – KURA – itajenga barabara ya Muguga-Ngirai-Munyu-Githima-Kang’oki-Kisii, halafu irudi hadi barabara kuu ya Garissa.

Akizungumza na wakazi wa Gatuanyaga, Bw Wainaina aliwahimiza watoe maoni yao bila kuogopa kuhusu jinsi ambavyo wangetaka ujenzi huo uendeshwe.

“Kila mmoja wenu ana nafasi ya kujieleza na ndiyo maana leo tuko hapa,” alisema mbunge huyo.

Alisema serikali imefanya jambo la kupongezwa kwa sababu tangu uhuru kupatikana barabara ya lami haijaonekana eneo hilo.

Kulingana na KURA uzinduzi wa ujenzi rasmi wa barabara hiyo ni Novemba 2020, ambapo itakamilika kwa muda wa chini ya miezi 30.

Wakazi wa eneo hilo waliridhika na uamuzi huo wa ujenzi huo huku wakisema ni mwamko mpya.

Hata hivyo wakazi wanaoishi karibu na sehemu kutakapojengwa barabara hiyo wameombwa kuhama mapema kabla ya kazi hiyo kuanza rasmi.

KURA imehimizwa kufanya juhudi kuona ya kwamba vijana wanaotoka sehemu hizo wanapata ajira wakati wa kazi hiyo ikiendelea.

“Tungetaka kuona vijana wetu wakiajiriwa wakati wa ujenzi huo badala ya kutafuta watu kutoka maeneo mengine,” alisema Bw Wainaina.

Wakati huo pia serikali imetenga Sh700 milioni zitakazotumika kukarabati barabara zilizoko katikati mwa mji wa Thika.

Wakazi hao walisema msimu wa mvua biashara nyingi husimama kwa sababu barabara nyingi huwa mbovu na kwa hivyo usafirishaji wa bidhaa huwa balaa.

“Sisi wakazi wa hapa tunafurahia juhudi za serikali kutuletea barabara maeneo haya. Tuna imani hali ya maisha itabadilika,” alisema Joseph Mwangi ambaye ni mkazi wa Gatuanyaga.

Oct 24, 2020

Pigo Manchester City Aguero akirudi tena mkekani baada ya kupata jeraha la goti

Na MASHIRIKA

FOWADI Sergio Aguero wa Manchester City atalazimika tena kusalia mkekani kwa kipind kirefu baada ya kupata jeraha la misuli ya miguu kwenye mechi ya Ligi Kuu ya Uingereza (EPL) iliyowashuhudia wakisajili sare ya 1-1 dhidi ya West Ham United mnamo Oktoba 24 uwanjani London Stadium.

Aguero, 32, alirejea uwanjani kusakata boli mnamo Oktoba 17, 2020 dhidi ya Arsenal baada ya kuwa nje kwa takriban miezi minne akiuguza jeraha la goti.

Jeraha la Aguero ni pigo kubwa kwa Man-City ambao tayari wanatarajiwa kukosa huduma za mshambuliaji Gabriel Jesus na mabeki Aymeric Laporte na Nathan Ake.

Baada ya kuambulia sare dhidi ya West Ham, Man-City kwa sasa wanajiandaa kuvaana na Olympique Marseille ya Ufaransa kwenye Klabu Bingwa Ulaya kabla ya kurejelea kampeni za EPL dhidi ya Sheffield United.

Akicheza dhidi ya Arsenal mnamo Oktoba 17, Aguero aliwajibishwa kwa kipindi cha dakika 65 pekee na akafunga bao lake la 40 kwenye kivumbi cha UEFA dhidi ya FC Porto mnamo Oktoba 21, 2020. Fowadi huyo raia wa Argentina alichezeshwa kwa dakika 68 kwenye mechi hiyo dhidi ya Porto ambayo Man-City walisajili ushindi wa 3-1 uwanjani Etihad.

Guardiola anahofia kwamba wingi wa visa vya majeraha kambini mwake ni huenda ukazamisha kabisa matumaini ya kikosi chake kutwaa ubingwa wa EPL au UEFA msimu huu.

Guardiola amesema kiini cha kusajiliwa kwa Ruben Dias ni haja ya kuziba pengo la aliyekuwa nahodha wao Vincent Kompany aliyejiunga na Anderlecht ya Ubelgiji mwishoni mwa msimu wa 2018-19.

Kwa mujibu wa Guardiola, kushindwa kwa Man-City kupata kizibo cha Kompany msimu uliopita wa 2019-20 kulichangia utepetevu wa kikosi chake kilichokosa kutoa ushindani uliotarajiwa kwa Liverpool ambao hatimaye walitawazwa mabingwa kwa mara ya kwanza baada ya miaka 30.

“Yasikitisha kwamba tunaziba pengo moja na mengine kupatikana. Tunasubiri tathmini ya madktari ili tujue kipindi cha muda ambacho Aguero atakuwa nje,” akasema Guardiola ambaye pia amewahi kudhibiti mikoba ya Barcelona na Bayern Munich.

Jesus atakuwa nje kwa majuma matatu kuuguza jeraha la mguu alilolipata katika mechi ya EPL iliyowakutanisha na Wolves uwanjani Molineux mnamo Septemba 21.

“Kuumia kwa Jesus na Aguero, kisha Ake na Laporte ni balaa. Hili ni tukio ambalo linatishia kutuzamisha kabisa japo tunatumainia kwamba mambo yatakuwa shwari,” akaongeza mkufunzi huyo raia wa Uhispania.

Kukosekana kwa Jesus na Aguero kunatarajiwa kumpa nafasi chipukizi Liam Delap kushirikiana na Raheem Sterling na Phil Foden kwenye safu ya mbele ya Man-City.

Oct 24, 2020

Pique ataka Barcelona wabadilishe jina la Camp Nou na kuita uwanja huo Lionel Messi Stadium

Na MASHIRIKA

GERARD Pique ametaka Barcelona kubadilisha jina la uwanja wa Camp Nou na kuuita Lionel Messi Stadium licha ya kwamba nyota huyo raia wa Argentina hahusiani vyema na baadhi ya vinara wa kikosi hicho cha Ligi Kuu ya Uhispania (La Liga).

Nusura Barcelona wapoteze huduma za Messi mwishoni mwa msimu uliopita wa 2019-20 baada ya nahodha huyo kuwasilisha ombi la kutaka aachiliwe kuondoka uwanjani Camp Nou.

Ombi la Messi liliamsha kiu ya baadhi ya vikosi maarufu vya bara Ulaya kutaka kumsajili japo akaishia kuwa kivutio kikubwa zaidi kambini mwa Manchester City nchini Uingereza.

Hata hivyo, Messi alipiga abautani ya dakika za mwisho na kufutilia mbali mipango yake ya kuhama kwa hofu ya kuvuruga zaidi uhusiano wake na Barcelona waliomlea na kumkuza kitaaluma.

Akizungumza na gazeti la La Vanguardia nchini Uhispania, Pique ametaka Barcelona kudhihirisha ukubwa wa mapenzi na heshima yao kwa Messi kwa kumjengea mnara na kuupa uga wa sasa wa Camp Nou jina lake.

“Ningekuwa Rais wa Barcelona, ningefanya mambo kwa namna tofauti,” akatanguliza Pique kwa kufichua kwamba yeye ni miongoni mwa watu waliomshawishi Messi kusalia ugani Camp Nou licha ya fowadi huyo matata kushikilia kabisa mipango yake ya kutaka kubanduka.

“Nilimsihi Messi asalie. Japo sikuwa nikikutana naye mara kwa mara wakati huo, nilimzungumzia kwa kipindi kirefu nikamsadikisha aendelee kuwa mchezaji wa Barcelona hata kama ni kwa mwaka mmoja tu,” akaendelea.

“Nilijiuliza jinsi inavyowezekana kwa mchezaji bora zaidi katika historia, ambaye amejitolea kwa muda huu wote kuchezea Barcelona, kuamka siku moja na kutuma ujumbe wa kutaka kuondoka kwa sababu anahisi kwamba waajiri wake wamekataa kumsikiliza,” akafafanua Pique.

“Uwanja wa sasa ubadilishwe jina. La sivyo, Barcelona wajenge uga mwingine kwa heshima za Messi. Itakuwa vyema tukiwakumbuka wanasoka nguli ambao wamewahi kutuchezea badala ya kuwatupa na kupuuza kana kwamba si sehemu muhimu ya historia yetu,” akasema.

Pique, 33, hajawahi kuficha maazimio yake ya kuwa Rais wa Barcelona siku moja. Uchaguzi ujao wa Barcelona utaandaliwa mwaka ujao wa 2021 na mfanyabiashara Victor Font ndiye mwaniaji wa pekee ambaye amejitokeza kumpinga Josep Maria Bartomeu katika wadhifa wa urais wa Barcelona.

Pique amewataka pia Barcelona kuazimia haja ya kuwaajiri baadhi ya wanasoka wao wa zamani wakiwemo – Pep Guardiola, Xavi Hernandez na Carles Puyol.

Hali ilizidi kuwa mbaya zaidi kambini mwa Barcelona, mnamo Julai 2020 baada ya wanachama sita wa Bodi ya Usimamizi ya kujiuzulu.

Mbali na Emili Rousaud na Enrique Tombas waliowahi kushikilia wadhifa wa urais wa Barcelona, wanachama wengine wa Bodi waliong’atuka ni wakurugenzi wanne wakiwemo Silvio Elias, Josep Pont, Jordi Calsamiglia na Maria Teixidor.

Katika barua yao ya kujiuzulu, sita hao waliangazia pia jinsi Barcelona inavyokosa mpango madhubuti wa kukabiliana na athari za kifedha zitakazotokana na virusi vya homa kali ya corona.

Katika muhula uliopita wa uhamisho wa wachezaji, Barcelona waliagana na idadi kubwa ya wanasoka wakiwemo Arthur Melo aliyetua Juventus, Ivan Rakitic aliyejiunga na Sevilla na Nelson Semedo aliyeyoyomea Wolves.

Wengine ni Arturo Vidal aliyesajiliwa na Inter Milan na Luis Suarez aliyeingia katika sajili rasmi ya Atletico Madrid.

Oct 24, 2020

EPL: Arteta amtia nari Aubameyang afunge mabao dhidi ya Leicester City

Na MASHIRIKA

KOCHA Mikel Arteta ameshikilia kwamba fowadi na nahodha Pierre-Emerick Aubameyang atapania kutumia mechi ya Ligi Kuu ya Uingereza (EPL) itakayowakutanisha na Leicester City mnamo Oktoba 25 uwanjani Emirates kunyamazisha wakosoaji wake.

Aubameyang, 31, atajitosa ugani akiwinda bao la kwanza kutokana na mechi nne zilizopita ligini huku akipania pia kuendeleza ubabe uliomshuhudia akifunga bao la ushindi kwenye mechi ya Europa League iliyoshuhudia Arsenal wakiwapiga Rapid Vienna ya Austria 2-1 mnamo Oktoba 22.

Aubameyang amekuwa fowadi matata zaidi kambini mwa Arsenal tangu asajiliwe kutoka Borussia Dortmund ya Ujerumani mnamo Januari 2018.

Mbali na kutofunga mabao katika mechi nne zilizopita za EPL, kutong’aa kwake katika mechi kubwa za ligi dhidi ya Liverpool na Manchester City kulimweka katika ulazima wa kukosolewa na mashabiki.

Hata hivyo, sogora huyo anajivunia kufunga mabao 19 kutokana na mechi 29 zilizopita chini ya Arteta aliyepokezwa mikoba ya Arsenal mnamo Disemba 2019.

“Matarajio ya mashabiki ni kwamba Aubameyang lazima afunge bao katika kila mchuano kwa sababu ya ukubwa wa jina lake kwenye ulingo wa soka. Tuko hapa kumsaidia afaulu kufanya hivyo, kwa sababu ni jambo linalowezekana,” akatanguliza Arteta.

“Tutarajie kuona mambo makubwa dhidi ya Leicester. Ni matarajio ya kila mmoja kwamba Aubamenyang atapata nafasi nyingi za kuwa na mpira ndani ya kijianduku cha wapinzani na ushirikiano kati yake na viungo wanaostahili kumwandalia pasi za hakika utakuwa wa kiwango cha juu,” akaongeza sogora huyo wa zamani wa Everton na Arsenal.

Aubameyang amekuwa akiwajibishwa sana na Arteta pembezoni mwa uwanja, hatua iliyomshuhudia akitamba zaidi kwenye mechi za Kombe la FA dhidi ya Manchester City na Chelsea msimu uliopita wa 2019-20.

Oct 24, 2020

Wakatoliki wataka ufafanuzi kuhusu Papa kuunga ushoga

KAMPALA, Uganda

Na MASHIRIKA

KANISA Katoliki nchini hapa linataka ufafanuzi kuhusu ripoti kwamba Kiongozi wake Duniani, Papa Francis ameunga ndoa ya watu wa jinsia moja huku suala hilo likiibua hisia mseto miongoni mwa waumini ulimwenguni.

Msemaji wa Muungano wa Maskofu wa Kanisa hilo Uganda, Kasisi Philip Odii alisema ufafanuzi kutoka makao makuu ya Kanisa yaliyoko Vatican City, utaliwezesha kutoa mwongozo kwa waumini wake nchini Uganda.

Katibu Mkuu wa Muungano huo John Baptist Laura amemwandikia barua mwakilishi wa Papa nchini Uganda Askofu Mkuu Luigiu Bianco akiitisha taarifa rasmi kutoka afisi ya Papa Francis kuhusu suala hilo.

Kasisi Odii aliwaambia wanahabari kwamba kanisa hilo nchini Uganda haliwezi kutoa msimamo wowote kuhusu suala hilo kabla ya kupokea taarifa rasmi kutoka Roma.

“Hili ni suala ambalo hatujalielewa; tunahitaji kujua kile hasa Papa alisema kwa sababu kwa kawaida, makao makuu ya Kanisa Katoliko hutoa taarifa kufafanua kauli anazotoa Papa,” Kasisi Odii akawaambia wanahabari Ijumaa.

Habari zimetanda katika vyombo vya habari vya kimataifa zikiashiria kuwa Papa Francis aliunga mkono ndoa kati ya watu wa jinsia moja.

Kulingana na shirika la habari la CNN, kiongozi huyo wa Kanisa Katoliki Duniani alitoa kauli hiyo katika filamu kwa jina “Francesco” iliyoelekezwa na mtengenezaji filamu Evgeny Afineevsky, ambaye ni raia wa Urusi. Filamu hiyo ilionyeshwa jijini Roma Jumatano katika tamasha ya maonyesho ya filamu.

“Mabasha wana haki ya kuoana na kuanzisha familia. Wao ni watoto wa Mungu. Hakuna mtu anayepasa kutengwa na kudharauliwa kuhusu suala hilo,” Papa Francis anaripotiwa kusema katika filamu hiyo.

Aliongeza kuwa; “Kile tunahitaji ni kuunda sheria ya mahususi ya kulinda ndoa kati ya watu wa jinsia moja. Sheria kama hiyo itahalalisha ndoa kama hizo.”

Katika mahojiano ya awali, Papa Francis amewahi kudokeza kuwa hapingi ndoa za kiraia; lakini hii ndiyo mara ya kwanza kwake kujitokeza wazi kuunga mkono ndoa za watu wa jinsia moja.

Kauli yake kuhusu suala hili nyeti inakinzani na ya mtangulizi wake, Papa Benedict XVI, ambaye alichukulia ndoa aina hizo kama zisizokubalikana kwani zinaenda kinyume na hali ya maumbile. Kimsingi, aliharamisha ndoa kati ya mabasha na wasagaji.

Katika miaka ya nyuma, Kanisa Katoliki na Kanisa la Kianglikana nchini Uganda yamekashifu ndoa za jinsia moja yakisema zinaenda kinyume na mafundisha ya Bibilia Takatifu.

Oct 24, 2020

El CLASICO: Real Madrid yaizidi maarifa Barcelona

Na MASHIRIKA

REAL Madrid waliwapokeza Barcelona kichapo cha 3-1 kwenye gozi la El Clasico katika Ligi Kuu ya Uhispania (La Liga) mnamo Oktoba 24, 2020.

Federico Valverde aliwafungulia Real ukurasa wa mabao kunako dakika ya tano baada ya kushirikiana vilivyo na Karim Benzema. Hata hivyo, juhudi zake zilifutwa na chipukizi Ansu Fati aliyesawazishia Barcelona dakika tatu baadaye.

Fati, 17, alikamilisha kwa ustadi krosi ya Jordi Alba na kuweka rekodi ya kuwa mwanasoka wa umri mdogo zaidi kuwahi kufunga bao kwenye historia ya El Clasico.

Sergio Ramos alifungia Real bao la pili kupitia mkwaju wa penalti baada ya kuchezewa visivyo na Clement Lenglet ndani ya kijisanduku katika dakika ya 63. Goli la tatu la Real ambao kwa sasa wanatiwa makali na kocha Zinedine Zidane, lilipachikwa wavuni na kiungo matata raia wa Croatia, Luka Modric aliyemwacha hoi kipa Marc-Andre ter Stegen mwishoni mwa kipindi cha pili.

Mchuano huo uliwapa Real fursa ya kutawala gozi la El Clasico kwa mara ya 97 kwenye historia, mara moja zaidi kuliko Barcelona wanaonolewa na kocha Ronald Koeman.

Ushindi kwa Real uliwapaisha Real hadi kileleni mwa jedwali la La Liga kwa alama 13 kutokana na mechi sita. Mabingwa hao watetezi wa La Liga sasa wanajivunia alama sita zaidi kuliko Barcelona.

Akiwa kocha, Zidane kwa sasa hajapoteza mechi yoyote kati ya sita zilizopita uwanjani Camp Nou. Ameongoza waajiri wake Real kuibuka na ushindi mara tatu na kusajili sare tatu.

Real waliingia ugani kwa minajili ya mechi hiyo ya El Clasico wakitawaliwa na kiu ya kujinyanyua baada ya kupokezwa kichapo cha 1-0 kutoka kwa Cadiz katika gozi la La Liga wikendi iliyopita, siku chache kabla ya chombo chao kuzamishwa na Shakhtar Donetsk ya Ukraine kwenye gozi la Klabu Bingwa Ulaya (UEFA).

Ni mara ya kwanza tangu 1940 katika historia ya El Clasico kwa Barcelona na Real kufunga mabao chini ya dakika nane za ufunguzi wa kipindi cha kwanza.

Isitoshe, ni mara ya kwanza kwa Real kutoshindwa kwenye michuano mitatu ya El Clasico tangu 2012-13.

Oct 24, 2020

MPIRA WA VIKAPU: Okari Ongwae afungia Bakken Bears alama 18 akiisaidia kupiga Team FOG Naestved 110-80

Na GEOFFREY ANENE

TYLOR Okari Ongwae amefungia Bakken Bears alama 18 mabingwa hao wa Ligi Kuu ya Mpira wa Vikapu ya Wanaume ya Denmark wakikung’uta wageni Team FOG Naestved 110-80 mjini Aarhus, Jumamosi.

Nyota huyo Mkenya aliyeibuka mfungaji bora kwenye mashindano ya Bara Afrika (AfroCan) mjini Bamako nchini Mali mwaka 2019, alichangia alama 13 katika kipindi cha kwanza ambacho Bears iliongoza 56-34.

Ongwae, 29, ambaye yuko katika timu ya Kenya itakayopigania tiketi ya kuingia Kombe la Afrika (AfroBasket) mjini Kigali nchini Rwanda mwezi ujao, alifunga alama moja chache kuliko Mwamerika Deshawn Stephens aliyeibuka mfungaji bora katika mchuano huo wa Ligi Kuu.

Mwamerika Glenn Cosey na raia wa Senegal Michel Diouf ni wachezaji wengine wa Bears waliofunga juu ya alama 10 naye Anto Gadja Harbo akafungia Naestved alama nyingi (15).

Bears inaongoza Kundi A kwenye ligi hiyo kwa alama nane baada ya pia ya kushinda Stevnsgade (105-55), Vaelose (106-74), Amager (128-59) na kupoteza dhidi ya Randers 91-82.

Vijana hao wa kocha Steffen Wich waliingia mchuano dhidi ya Naestved wakiuguza kichapo cha alama 98-73 kutoka kwa Iberostar Tenerife kwenye Klabu Bingwa Ulaya kwenye Kundi A nchini Uhispania hapo Oktoba 20.

Kwenye Klabu Bingwa, Bears pia wamekutanishwa na Dinamo Sassari (Italia) na Galatasaray Doga Sigorta (Uturuki).

Aidha, timu ya Kenya almaarufu Morans tayari imeanza mazoezi jijini Nairobi kujiandaa kuvaana na Senegal, Angola na Msumbiji katika mechi za Kundi B za kuingia AfroBasket zitakazofanyika kati ya Novemba 27,2020 na Februari 21, 2021. Timu tatu za kwanza zitajikatia tiketi ya kuwa nchini Rwanda kwa dimba hilo la mataifa 16.

Oct 24, 2020

Montreal Impact yapoteza mchezo dhidi ya Philadelphia Union

Na GEOFFREY ANENE

MONTREAL Impact, Jumatatu ilipoteza mchezo 2-1 ikicheza dhidi ya wenyeji Philadelphia Union kwenye mechi ya Ligi Kuu ya Amerika na Canada (MLS).

Impact, ambayo ilichezesha Mkenya Victor Wanyama mechi nzima kwa mara ya 17 mfululizo katika mashindano yote tangu awasili kutoka Tottenham Hotspur mnamo Machi 3, ilizamishwa na magoli kutoka kwa kiungo wa Cape Verde Jamiro Gregory Monteiro Alvangera na mshambuliaji raia wa Brazil Sergio Santos yaliyopatikana dakika ya 39 na 48, mtawalia.

Timu hizi zilikuwa zimetoshana nguvu katika idara nyingi tu. Impact, ambayo inanolewa na kocha Mfaransa Thierry Henry, itajilaumu yenyewe kuangukia pua kwa sababu pia ilipata nafasi ya wazi kusawazisha dakika ya 85, lakini mvamizi wa Honduras Romell Quioto akapiga mpira nje licha ya kuchenga kipa kwa kuuinua vyema.

Quioto alikuwa amechangia pasi iliyozalishia Impact bao la kufutia machozi kutoka kwa Mwamerika Amar Sejdic dakika ya 65.

Wanyama, 29, ambaye ni mmoja wa wachezaji ghali (Sh833.5 milioni) katika ligi hiyo ya klabu 26 zilizogawanywa katika makundi ya Mashariki (14) na Magharibi (12), alionyeshwa kadi ya njano dakika ya 59.

Kadi hiyo ni yake ya tatu baada ya kuonyeshwa kadi ya njano dhidi ya Toronto FC mnamo Agosti 29 na Septemba 2. Sheria za MLS zinasema kuwa mchezaji akipata kadi tano za njano katika msimu wa kawaida atapigwa faini ya Sh27,145 (Dola 250) na marufuku ya mechi itakayofuata ya ligi.

Dhidi ya Philadelphia, nahodha huyo wa timu ya taifa ya Kenya alisukuma kombora moja kali baada ya kupokonya mchezaji wa timu hiyo mpira nje ya kisanduku, lakini likakosa lango pembemba.

Impact iko katika nafasi ya nane kwa alama 20 baada ya kusakata mechi 17 katika kundi la Mashariki linaloongozwa na Toronto kwa alama 37. Philadelphia ni ya pili alama tatu nyuma.

Kundi A linaongozwa na Seattle Sounders, ambayo ilizabwa 3-1 na Los Angeles FC ugenini. Sounders imeajiri Mkenya Handwalla Bwana ambaye alikosa mechi hiyo.

Ligi hiyo iliahirisha mechi tatu wikendi iliyopita ya Oktoba 10-11 baada ya visa vya maambukizi ya virusi vya corona kuripotiwa kambini mwao. Mechi hizo zilikuwa kati ya Orlando City na Columbus Crew, FC Dallas na Minnesota United, na Colorado Rapids na LA Galaxy.

Oct 24, 2020

Peres Jepchirchir abadilisha muda anaotupia jicho

Na GEOFFREY ANENE

MSHIKILIZI mpya wa rekodi ya dunia ya mbio za kilomita 21 ya wanawake duniani, Peres Jepchirchir amebadilisha lengo lake katika mbio zake za kufunga mwaka 2020 za Valencia Marathon zitakazofanyika Desemba 6.

Aliponyakua taji la dunia mjini Gdynia nchini Poland wiki moja iliyopita (Oktoba 17), Jepchirchir alisema anatupia jicho kutimka mbio za kilomita 42 mjini Valencia nchini Uhispania kwa kati ya saa 2:18 na 2:19. Sasa kutimka kwa kasi ya juu zaidi. Amepandisha lengo la muda anaotafuta kuwa kati ya saa 2:17 na 2:18.

“Msimu wangu bado haujakamilika. Nitashiriki mbio za Valencia Marathon mwezi Desemba kwa hivyo ninajiandaa vilivyo kwa mbio hizo. Nadhani kuibuka bingwa wa Nusu-Marathon Duniani katika muda ambao ni rekodi ya dunia (saa 1:05:16) kumenipa motisha. Ningependa kukamilisha mbio za Valencia kwa saa 2:17 ama 2:18,” Jepchirchir amenukuliwa na Kamati ya Kitaifa ya Olimpiki ya Kenya (NOC-K) akisema Oktoba 23.

Mkimbiaji huyo mwenye umri wa miaka 27 atakuwa Mkenya wa tatu katika historia ya miaka 39 ya Valencia Marathon akitwaa taji baada ya Gladys Chebet (2010) na Valary Aiyabei (2016). Bingwa wa mwaka 2019 Roza Dereje anashikilia muda bora wa wanawake wa Valencia Marathon baada ya kubeba taji kwa saa 2:18:30 wakati Kinde Atanaw pia kutoka Ethiopia aliibuka mfalme kwa rekodi ya Valencia Marathon ya wanaume ya saa 2:03:51.

Rekodi za dunia za wanawake na wanaume za mbio za kilomita 42 zinashikiliwa na Wakenya Mary Keitany (2:17:01) na Eliud Kipchoge (2:01:39), mtawalia.

Oct 24, 2020

Klabu anayochezea Mkenya Arnold Origi yafufua matumaini ya kusalia Ligi Kuu Finland

Na GEOFFREY ANENE

HIFK Fotboll anayochezea kipa Mkenya Arnold Origi imefufua matumaini yake ya kukwepa kuangukiwa na shoka kwenye Ligi Kuu ya Finland baada ya kulima Rovaniemi 1-0 Oktoba 22, 2020.

Ushindi huo wa kwanza wa HIFK katika mechi nane ulipatikana kupitia bao la mshambuliaji wa kati wa Gambia, Foday Manneh dakika tatu baada ya kipindi cha pili kuanza katika uwanja wao wa nyumbani wa Bolt Arena jijini Helsinki.

Uliwezesha HIFK kuruka SJK na kutulia katika nafasi ya saba kwa alama 28 kutokana na mechi 21. HIFK sasa iko alama moja ndani ya mduara hatari wa kutemwa kwenye ligi hiyo ya timu 12. Rovaniemi inavuta mkia kwa alama tano baada ya kusakata idadi sawa ya michuano. Origi,36, alikuwa akidakia HIFK mechi ya 11 mfululizo. HIFK pia imeajiri mshambuliaji Mkenya Sydney Lokale, ambaye amekuwa nje kwa miezi kadhaa akipona goti baada ya kufanyiwa upasuaji mwezi Julai.

HJK inaongoza jedwali kwa alama 44 kutokana na mechi 20 ikifuatiwa alama tatu nyuma na KuPS, ambayo imesakata michuano 21. Origi alijiunga na HIFK kutoka Kongsvinger nchini Norway mnamo Machi 9 mwaka 2019 kwa kandarasi itakayokatika Desemba 31, 2020.

Aliitwa na kocha Francis Kimanzi katika kikosi cha timu ya taifa ya Kenya kilichopiga Chipolopolo ya Zambia 2-1 jijini Nairobi mnamo Oktoba 9. Hakusafiri nchini Kenya kwa mechi hiyo kutokana na masharti makali ya usafiri ya Finland wakati huu wa janga la virusi vya corona.

Harambee Stars ilitumia mchuano huo kujiandaa kuvaana na wanavisiwa wa Komoro katika mechi mbili zijazo za kufuzu kushiriki Kombe la Afrika (AFCON) 2021 zitakazosakatwa mwezi ujao mnamo Novemba 11 (Nairobi) na Novemba 15 (Moroni).

Naye beki Clarke Oduor, ambaye alishiriki mechi dhidi ya Chipolopolo, alicheza mchuano mzima timu yake ya Barnsley ikitoka 2-2 dhidi ya wenyeji Stoke City kwenye Ligi ya Daraja ya Pili nchini Uingereza hapo Alhamisi. Stoke ilikamilisha mechi wachezaji 10 baada ya Nathan Michael Collins kuonyeshwa kadi nyekundu dakika ya 60.

Oct 24, 2020

Miti milioni 19 kupandwa kwa ajili ya Safari Rally

Na GEOFFREY ANENE

WAZIRI wa Michezo Amina Mohamed amefichua kuwa Kenya inapanga kupanda miti milioni 19 kwa kipindi cha miaka mitatu ijayo kuadhimisha kurejea kwa Safari Rally ambazo hazikuwa kwenye kalenda ya Mbio za Magari za Dunia (WRC) kwa kipindi cha miaka 19.

Akizungumza katika hafla moja ya mbio za Safari Rally mjini Mombasa, Mohamed alisema, “Kwa sababu Safari Rally haikufanyika mwaka huu (2020) kutokana na janga la virusi vya corona, natumai tutabadilisha idadi ya miti tulipanga kupanda kutoka milioni 18 kuwa milioni 19 ili kuadhimisha miaka 19 ambayo Safari Rally haikuwa kwenye ratiba ya WRC.”

“Lengo letu ni kupanda miti milioni 1.9 mwaka huu. Mradi huu utahusisha maeneo ambayo yameharibiwa kutokana na ukataji wa miti, sehemu ambazo mbio za Safari Rally zimekuwa zikitumiwa na pia zile za Shirikisho la Mbio za Magari Kenya, maeneo ya kurekebishia magari yanayoshiriki mbio za magari na pia sehemu zinazotumiwa na mashabiki wakati wa mbio za Safari Rally katika uwanja wa kimataifa wa Kasarani.”

Waziri huyo alifafanua kuwa mradi huo utafanywa kwa ushirikiano na Wizara ya Mazingira na Misitu, Huduma za Misitu ya Kenya (KFS), Huduma ya Wanyamapori ya Kenya (KWS) na mradi wa kulinda mito (Save Our Rivers Initiative).”

Amina pia alifichua kuwa serikali inashirikiana na wataalamu mbalimbali kuanzisha mradi muhimu kuhusu usalama barabarani utakaotilia mkazo maadili ya mashindano salama.

Waziri huyo, ambaye majuzi aliteuliwa kuhudumu katika paneli ya juu ya Shirikisho la Mbio za Magari Duniani (FIA) inayohusika na usalama barabarani, pia alisema kuwa Kenya inaunga mkono kampeni ya FIA ya kudumisha usalama barabarani, huku maandalizi ya Safari Rally 2021 yakiwa yamepamba moto.

Alisema wizara yake imeungana na Chama cha Kunadi na Kulinda maslahi wa madereva Kenya (AA) ambacho ni mwanachama wa FIA.

Waziri huyo pia alifichua kuwa kuna mipango ya wizara yake kushirikiana na Halmashauri ya uchukuzi na usalama barabarani (NTSA) kufundisha kizazi kijacho cha madereva masuala ya usalama barabarani, miongoni mwa miradi mingine.

Waziri Amina, ambaye atahudhuria mkutano wa paneli ya usalama barani wa FIA hapo Oktoba 28 mjini Monaco, pia alifichua kuwa kuna mipango ya kualika nchini Rais wa FIA Jean Todt. Todt pia ni Afisa Maalum wa Usalama Barabarani kwenye Umoja wa Mataifa.

Safari Rally ilikuwa kwenye ratiba ya WRC kutoka mwaka 1973 hadi 2002 kabla ya kuondolewa kutokana na ukosefu wa ufadhili kutoka kwa serikali. Duru hiyo ilifaa kurejea mwaka 2020 baada ya Kenya kufaulu katika ombi lake la kujumuishwa tena kwenye WRC, lakini mkurupuko wa virusi vya corona ulifanya iahirishwe hadi mwaka 2021. Itafanyika Juni 24-27, 2021.

Oct 24, 2020

Katiba: Uhuru, Raila kuongoza ukusanyaji sahihi

Na DAVID MWERE

CHAMA cha Jubilee ambacho kiongozi wake ni Rais Uhuru Kenyatta na kile cha Orange Democratic Movement (ODM) kinachoongozwa na aliyekuwa Waziri Mkuu Raila Odinga vimeteua wanasiasa watakaoongoza shughuli ya kukusanya sahini milioni moja zinazohijatika kubadilisha katiba kupitia kwa jopo la maridhiano la BBI.

Shughuli ya kukusanya sahini hizi inafuatia kuchapishwa kwa Mswada wa kubadilisha Katiba ya Kenya, 2020 katika Gazeti rasmi la Serikali kufuatia kukabidhiwa kwa ripoti ya BBI kwa Rais Kenyatta Jumatano wiki iliyopita katika Ikulu Ndogo ya Kisii.

Wanasiasa hao wataongoza maeneo yao katika kupigia debe mchakato huo na watakuwa wanaripoti kila wiki kwa Rais Kenyatta na Bw Odinga kuhusu ufanisi wa shughuli hiyo.

Wanasiasa hao watashirikiana na wabunge walio waaminifu kwa Rais Kenyatta na Bw Odinga kufanikisha mchakato huo unaoungwa mkono na Serikali.

Katika eneo la Pwani, Gavana wa Kaunti ya Mombasa, Hassan Joho na Gavana wa Kilifi Amason Kingi wataongoza kampeini hizo za kubadilisha katiba kupitia kwa BBI.

Kundi la Joho litawashirikisha Maseneta Mohamed Faki (Mombasa), Stewart Madzayo (Kilifi) na Dkt Agnes Zani (maalum) pamoja na wabunge Dkt Naomi Shaban (Taveta), na Mishi Mboko (Likoni) miongoni mwa wengine.

Kiongozi wa wengi katika bunge la kitaifa Bw Amos Kimunya aliye pia Mbunge wa Kipipiri na aliyekuwa Mbunge wa Gatanga Bw Peter Kenneth wataongoza kundi la eneo la Kati nchini.

“Tuko tayari kuanza mchakato huo lakini tunawahimiza Wakenya wasome ripoti hii ya BBI kwa makini ndipo; wasije wakapotoshwa na wanasiasa walio na ubinafsi na kujipendelea,” alidai Bw Kimunya.

Akaongeza: “Tumeisoma ripoti hii na tutaiunga mkono.”

Kifungu nambari 257 (1) cha Katiba kinasema kwamba kuwa inaweza kufanyiwa marekebisho katika pendekezo lililotiwa sahini na watu milioni moja.

Oct 24, 2020

Manchester City wala sare ya 1-1 na West Ham katika EPL

Na MASHIRIKA

MICHAIL Antonio alifunga bao na kuwasaidia West Ham kuondoka uwanjani London Stadium na alama moja muhimu kutokana na sare ya 1-1 waliyolazimishia Manchester City katika mechi ya Ligi Kuu ya Uingereza (EPL) mnamo Oktoba 24, 2020.

Bao lililofungwa na Antonio kwa ustadi mkubwa baada ya kushirikiana na Vladimir Coufal katika dakika ya 18 liliwaweka West Ham kifua mbele na likatosha kuwapa alama ya nane kutokana na mechi nne zilizopita.

Kikosi hicho cha kocha David Moyes kilijibwaga ugani baada ya kutoka nyuma na kusajili sare ya 3-3 dhidi ya Tottenham wikendi iliyopita. Awali, kilikuwa kimevuna ushindi wa 4-0 na 3-0 dhidi ya Wolves na Leicester City.

Hata hivyo, chipukizi Phil Foden alitokea benchi mwanzoni mwa kipindi cha pili na kusawazisha mambo katika dakika ya 51 baada ya kupokezwa krosi safi na Joao Cancelo.

Man-City walitamalaki mchezo na kumiliki asilimia kubwa ya mpira. Licha ya kumweka ugani kiungo Kevin de Bruyne aliyekosa mechi mbili za awali za Man-City kutokana na jeraha, masogora wa kocha Pep Guardiola walishindwa kuwazidi maarifa wenyeji wao.

Matokeo hayo yalisaza Man-City katika nafasi ya 11 kwa alama nane sawa na West Ham na Tottenham Hotspur watakaokuwa wageni wa Burnley uwanjani Turf Moor mnamo Oktoba 26, 2020. Man-City wamesajili ushindi mara mbili, kuambulia sare mara mbili na kupoteza mchuano mmoja kati ya mitano ya hadi kufikia sasa kwenye EPL msimu huu.

Kikosi hicho kwa sasa kinajiandaa kuwaendea Olympique Marseille kwenye gozi la Klabu Bingwa Ulaya (UEFA) mnamo Oktoba 27, 2020 nchini Ufaransa kabla ya kushuka dimbani kwa mechi ya EPL dhidi ya Sheffield United.

Baada ya kuchuana na Olympiacos ya Uturuki kwenye UEFA mnamo Novemba 3, Man-City watakuwa na kibarua kizito cha EPL dhidi ya Liverpool na Tottenham kwa usanjari huo. Kwa upande wao, West Ham wana wiki nzima kujiandaa kwa gozi kali dhidi ya Liverpool mnamo Oktoba 31, 2020 uwanjani Anfield.

Oct 24, 2020

Chebukati adai Raila ameionea IEBC katika BBI

Na WANDERI KAMAU

MWENYEKITI wa Tume Huru ya Uchaguzi na Mipaka (IEBC), Bw Wafula Chebukati, amemlaumu vikali kiongozi wa ODM, Bw Raila Odinga na viongozi wanaounga mkono ripoti ya Jopokazi la Mpango wa Maridhiano (BBI) kwa “maonevu.”

Bw Chebukati alitaja kama maonevu, pendekezo la ripoti hiyo kwamba ni IEBC pekee inayopaswa kufanyiwa mageuzi kati ya tume zote huru za kikatiba zilizopo.

Ripoti hiyo inapendekeza IEBC kubadilishwa kabisa, kwa kupata makamishna wapya kabla ya Uchaguzi Mkuu wa 2022, ili kuimarisha imani ya Wakenya kwenye utendakazi wake.

Ripoti hiyo pia inapendekeza majukumu ya makamishna hao yafafanuliwe kwa njia iliyo wazi, ili kuepuka hali ambapo maafisa wake wakuu wataingiliana kiutendakazi.

Lakini kwenye taarifa jana, Bw Chebukati alisema pendekezo hilo linatokana na kesi iliyowasilishwa na muungano wa NASA katika Mahakama ya Juu kuhusu matokeo ya uchaguzi wa urais 2017, ambapo mahakama ilifutilia mbali matokeo hayo na kuagiza IEBC kuandaa uchaguzi mpya.

“Sababu kuu ya pendekezo hili inatokana na uamuzi wa Mahakama ya Juu kuhusu kesi ya uchaguzi wa urais wa 2017. Hata hivyo, linapuuza maamuzi mengine ya kesi 310 za chaguzi ambazo ziliwasilishwa dhidi ya tume, ambapo tume iliibuka mshindi kwa karibu kesi hizo zote,” akasema Bw Chebukati.

Vile vile, aliongeza kuwa pendekezo hilo ni sehemu ya juhudi ambazo zimekuwa zikiendeshwa kwa muda mrefu kwa dhamira ya kuingilia utendakazi wa tume hiyo kila baada ya uchaguzi mkuu tangu 1992.

“Mwingilio huo huwa unaathiri utendakazi wa tume. Lengo kuu la juhudi hizo ni kuwachochea wananchi dhidi ya utendakazi wa tume, ili kufanikisha pendekezo la BBI kuhusu kubuniwa kwa tume mpya,” akasema Bw Chebukati.

Ripoti hiyo, kadhalika inapendekeza mageuzi makubwa katika tume hiyo, ambapo kinyume na awali, inapendekeza vyama vya kisiasa kuwateua makamishna wanne.

Makamishna hao wataajiriwa kwa mfumo wa kandarasi, ambapo watahudumu kwa muda wa miaka mitatu.

Bw Odinga amekuwa akishinikiza mageuzi ya tume hiyo, akiitaja kuwa chanzo kikuu cha matatizo ambayo yamekuwa yakishuhudiwa kwenye chaguzi kuu, hasa wizi wa kura.

Kwa sasa, tume ina makamishna watatu pekee, akiwemo Bw Chebukati, Prof Abdi Guliye na Bw Boya Molu.

Makamishna wa awali wakiongozwa na aliyekuwa Naibu Mwenyekiti Consolata Maina, Bi Margaret Mwachanya na Bw Paul Kurgat walijiuzulu nyadhifa zao mnamo 2018 wakitaja “uwepo wa uongozi ufaao” kwenye tume hiyo.

Dkt Roselyn Akombe ndiye aliyekuwa kamishna wa kwanza kujiuzulu siku chache kabla ya marudio ya uchaguzi wa urais 2017. Alirejelea kazi yake ya awali katika Umoja wa Mataifa (UN) nchini Amerika, akidai maisha yake yalikuwa hatarini.

Tume pia imekuwa ikiendesha shughuli zake bila Afisa Mkuu Mtendaji tangu Aprili 2018, baada ya Bw Chebukati kumfuta kazi Bw Ezra Chiloba, ambaye ndiye alikuwa anashikilia nafasi hiyo.

Oct 24, 2020

Shujaa tayari kuanza mazoezi kwa minajili ya Olimpiki za Tokyo, Japan

Na CHRIS ADUNGO

KOCHA Innocent ‘Namcos’ Simiyu wa timu ya taifa ya wanaraga saba kila upande, Shujaa, amesema kwamba wachezaji wake wataingia kambini kuanzia Novemba, 2020 kwa minajili ya kujifua kwa Michezo ya Olimpiki ya 2021 jijini Tokyo, Japan.

Maandalizi hayo ya Team Kenya yataongozwa na Kamati ya Kitaifa ya Olimpiki Kenya (NOC-K) katika maeneo mbalimbali ya humu nchini. Kwa mujibu wa Kaimu Katibu Mkuu wa NOC-K, mojawapo ya maeneo hayo ni uwanja wa Chuo Kikuu cha Kenyatta ambao uliwahi kukaguliwa na wakufunzi Simiyu (wanaraga wa Shujaa), Paul Bitok (wanavoliboli wa kike wa Malkia Strikers), Benjamin Musa (wanamasumbwi wa Hit Squad) na Camilyn Oyuayo (wanaraga wa Kenya Lionesses).

Kufikia Machi ambapo shughuli za michezo zilisitishwa kwa muda humu nchini kwa sababu ya janga la corona, jumla ya wanamichezo 87 kati ya angalau 100 kutoka humu walikuwa wamejikatia tiketi za kunogesha Michezo ya Olimpiki ya Tokyo iliyoahirishwa kutoka Julai-Agosti 2020 hadi Julai 23-Agosti 8, 2021.

Mbali na raga ya wachezaji saba kila, Kenya itawakilishwa kwenye fani nyinginezo katika Olimpiki za 2021 nchini Japan, zikiwemo mbio za marathon, voliboli (wanawake), ndondi, taekwondo (wanawake) na kupiga mbizo (uogeleaji).

Kwa mujibu wa Simiyu, itamwia vigumu kuita kambini wanaraga wapya ikizingatiwa kwamba hakuna kampeni za humu nchini ambazo zimerejelewa ili kumpa jukwaa mwafaka la kuteua wanaraga wa kutegemea.

“Nitategemea wanaraga waliopo kwa sasa katika orodha ya wachezaji wa Shujaa kabla ya kuwaweka kwenye mizani kwa mujibu wa viwango tunavyovihitaji. Tutaongeza orodha hiyo baadaye kwa kuleta wanaraga wapya kwa kuwa baadhi ya wachezaji tulionao kikosini wana mikataba inayoelekea kutamatika,” akasema Simiyu.

Simiyu, 37, aliteuliwa upya na Shirikisho la Raga la Kenya (KRU) mwanzoni mwa Septemba 2020 kunoa timu ya taifa baada ya Paul Feeney wa New Zealand kugura mwezi Juni. Uteuzi wake ulifanywa baada ya mchakato wa kipindi kirefu uliozingirwa na patashika za kila aina.

Kazi hiyo ilivutia jumla ya wakufunzi 14, kati ya hao watatu wakiwa wa humu nchini; Simiyu, Paul Murunga na Dennis Mwanja, aliyeungwa mkono na idadi kubwa ya wanachama wa Bodi ya KRU.

Oct 24, 2020

Mpango wa Real Madrid kumsajili Mbappe hautaathiriwa Zidane akiondoka – Klabu

Na MASHARIKI

MAAZIMIO ya Real Madrid kumsajili chipukizi Kylian Mbappe kutoka Paris Saint-Germain (PSG) mwishoni mwa msimu huu hayatazimwa hata endapo kocha Zinedine Zidane atatimuliwa.

Kwa mujibu wa gazeti la Mundo Deportivo nchini Uhispania, Real huenda wakampiga Zidane kalamu wakati wowote baada ya kumzungumzia Mauricio Pochettino na nyota wao wa zamani Raul Gonzalez kuhusu uwezekano wa kutwaa mikoba yao.

Real ambao ni mabingwa mara 13 wa Klabu Bingwa Ulaya (UEFA) walidhalilishwa kwa kichapo cha 3-2 kutoka kwa Shakhtar Donetsk ya Ukraine kwenye kivumbi hicho mnamo Oktoba 21 siku chache baada ya masogora wa Zidane kupepetwa 1-0 na limbukeni Cadiz kwenye Ligi Kuu ya Uhispania (La Liga).

Real watakuwa wageni wa Barcelona katika gozi la El Clasico mnamo Oktoba 24 uwanjani Camp Nou katika mechi ambapo Zidane ana ulazima wa kuongoza wanasoka wake kusajili ushindi ili kuweka hai matumaini ya kuendelea kuwa mkufunzi wa miamba hao wa Uhispania na bara Ulaya.

Iwapo Real watamtema Zidane kwa sababu ya matokeo duni, usimamizi umeshikilia kwamba tukio hilo halitaathiri kwa vyoyote mpango wa Mbappe kutua ugani Santiago Bernabeu mwishoni mwa msimu huu.

“Si siri kwamba Zidane anawania nafasi ya kumsajili Mbappe, 21. Anaamini kwamba Mbappe ndiye nyota atakayeweka hai matumaini ya Real kutwaa mataji zaidi ya UEFA,” ikasema sehemu ya taarifa kwenye gazeti la Mundo Deportivo.

“Kwa yote mazuri ambayo nimejinyakulia nikichezea timu ya taifa ya Ufaransa na Real Madrid. Kisha akaja Cristiano Ronaldo ambaye alifanya kazi kubwa ugani Santiago Bernabeu. Hata hivyo, wawili hao wameacha alama ya kudumu na kumbukumbu nzuri kambini mwa Real. Sasa ni fursa ya Zidane kuweka historia mpya katika ngazi nyingine kambini mwa Real,” ikaendelea taarifa hiyo.

Mkataba kati ya Mbappe na PSG unatarajiwa kutamatika rasmi mwishoni mwa 2022 tangu ajiunge rasmi na miamba hao wa soka kutoka kambini mwa AS Monaco mnamo 2017 kwa kima cha Sh23 bilioni.

Mnamo Septemba 13, 2020, Mbappe aliwaarifu PSG kuhusu matamanio yake ya kuagana nao mwishoni mwa msimu huu wa 2020-21 ili ajiendeleze zaidi kitaaluma kwingineko.

Akiwa shabiki sugu wa Liverpool, Mbappe anapigiwa upatu wa kutua Uingereza kuvalia jezi za miamba hao wa Ligi Kuu ya EPL au kuyoyomea Uhispania kuchezea Real Madrid ambao wamekuwa wakimvizia kwa muda mrefu uliopita.

Usajili wake ndio ghali zaidi kwa chipukizi na unasalia kuwa wa pili ulio ghali zaidi katika historia ya soka baada ya ule wa Sh28 bilioni uliomshuhudia fowadi Neymar Jr akimbanduka kambini mwa Barcelona na kutua PSG mnamo 2017.

Mbappe ambaye pia amekuwa akihusishwa na Manchester City na Liverpool kwa kipindi kirefu, alitia saini kandarasi rasmi ya miaka mitano na PSG mnamo 2018 na akafungia kikosi hicho jumla ya mabao 29 kutokana na mechi 33 za msimu wa 2019-20.

Oct 24, 2020

RIZIKI: Atumia elimu, ujuzi wake wa ukulima kuwaelimisha wanawake

Na MISHI GONGO

KATIKA eneo dogo la Vigujini eneobunge la Msambweni, Mwanasha Gaserego, 31, anatambulika kwa juhudi zake za kuwainua wanawake kiuchumi kutumia kilimo.

Yeye ni mkulima wa nyanya na sukumawiki.

Aliingilia kilimo ili kuituliza kiu yake ya kutaka kula mboga safi zisizo na kemikali.

Mwanasha alianza na kupanda tomato na sukumawiki sehemu ndogo tu ya shamba lake,kwa nia ya kujitosheleza hata hivyo mboga zake zilipopevuka majirani walianza kubisha hodi kutaka kununua bidhaa hizo ambazo ni adimu katika kijiji chao.

“Tuko na shida ya kupata mboga, tunalazimika kwenda mwendo mrefu kupata bidhaa hizi. Sikuwa na nia ya kuuza lakini nilipoona wateja wameogezeka niliamua kupanua sehemu niliyokuwa nimelima awali na kuongeza miche ya mboga,” akasema Mwanasha.

Pia alisema wahudumu wa vibanda huuza bidhaa hizo kwa gharama ya juu.

Mwanasha Gaserego akiwa katika shamba dogo la nyanya eneo la Vigujini, Msambweni, Kaunti ya Kwale. Picha/ Mishi Gongo

Mwanasha amesomea taaluma ya uwanahabari lakini baada ya kuona anapata kipato cha kutosha katika ukulima, alitupilia mbali juhudi za kusaka ajira afisini.

Alielezea kuwa alifanya taaluma hiyo ili kuwasaidia wanawake katika kijiji chake lakini amegundua kuwa anaweza kufanya hivyo bila kuajiriwa.

“Nia yangu ilikuwa kutumia vyombo vya habari kuwasilisha matatizo yanayowakumba wanawake katika jamii yetu lakini baadaye nilitambua kuwa matatizo mengi yanayowakumba wanawake nikutokana na wao kutokuwa huru kiuchumi, hivyo natumia elimu yangu ya ukulima kuwafundisha na wao,” akasema.

Mwanasha alieleza Akilimali kuwa siku yake huanza saa kumi na moja alfajiri.

“Baada ya kuswali, mimi huenda shambani kupalilia na kuvuna nyanya zilizoiva. Pia huangalia zile zilizo na maradhi na kuzikata,”akasema.

Alisema huuza ndoo ya lita 10 kwa Sh200 huku fungu la tomato nne akiuza kwa Sh10.

Wateja wake huwa wauza vibanda na wanaotaka kwa matumizi ya yumbani.

“Hapa sina bosi wa kunisimamia au kunikaripia. Mimi mwenyewe ndio najipanga vile ntaendesha biashara yangu. Nawalenga watu wa vitongojini ambao hawapati mboga safi kutokana na umbali wa miji yao na soko,” akasema.

Alisema kwa sasa ameweza kuwaajiri vijana wawili wa bodaboda ambao huzungusha nyanya na sukuma majumbani.

Anatangaza biashara yake mitandaoni na pia kwa mdomo ili kufikia wateja wake ambao hawana simu za kuwawezesha kuingia mitandaoni.

“Ninapokwenda katika shughuli mbalimbali za kijamii kama vile mazishi, sherehe za harusi, na mikutano, hubeba kiasi kidogo cha bidhaa zangu na kwenda kuonyesha wateja,” akasema.

Anasema ndoto yake ni kupanua ukulima wake aweze kuzalisha mboga mbalimbali katika shamba la ukubwa wa ekari 20 au zaidi.

Anawashauri vijana kuacha kusubiri kuajiriwa na badala yake kuingilia kilimo na kazi zingine za mikono kujipatia riziki.

“Vijana ndio wanatumiwa katika kutekeleza machafuko ya kisiasa, hii inatokea kwa sababu vijana wengi hawajajishuhulisha, tunapokuwa na kazi za kufanya hatutatumika kijinga tena,”akasema.

Alieleza kuwa kupitia biashara yake hupata Sh40,000 au zaidi kwa mwezi.

“Mwanzo nilikuwa sina ufahamu wa kutosha wa kupanda mboga; hivyo nilipata hasara ya mboga kushambuliwa na maradhi ya mimea na wadudu. Lakini kwa sasa nimesoma kupitia mitandao na kutoka kwa wataalamu wa kilimo na nimeweza kuwa gwiji katika ukulima,” akasema.

Alieleza kuwa hutumia mbolea ya kuku na mbuzi wake katika kuongeza rutba kwa mchanga kabla ya kupanda.

“Huenda katika Taasisi ya kilimo na utafiti, tawi la Kwale ili kupata mbegu bora,” akasema.

Alisema anatumia maji kutoka kwa ziwa lililo karibu nae kunyunyizia mimea yake.

“Ukulima haujanigharimu sana, niko na genereta ambayo natumia kupigia maji kutoka ziwani ili kunyunyizia mimea,”akaeleza Mwanasha.

Kupitia ukulima wa mboga ameweza kumsaidia mumewe kukimu majukumu ya nyuma yao.

Aliwahimiza wanawake kuacha kutegemea waume na kujitoa kimasomaso katika kutekeleza kilimo.

Oct 24, 2020

Son sasa kuwa miongoni mwa wanasoka wanaodumishwa kwa ujira mnono zaidi Spurs

Na MASHIRIKA

MSHAMBULIAJI Son Heung-min anatarajiwa sasa kutia saini mkataba mpya wa miaka mitano utakaomfanya miongoni mwa wanasoka wanaodumishwa kwa mshahara wa juu zaidi kambini mwa Tottenham Hotspur.

Kwa mujibu wa magazeti mengi nchini Uingereza, Spurs wanatarajiwa kuongeza ujira wa Son hadi kufikia Sh28 milioni kwa wiki. Makubaliano hayo yatarasimishwa wiki ijayo.

Tottenham ni kati ya vikosi vilivyojishughulisha zaidi katika soko la uhamisho wa wachezaji muhula huu baada ya kujinasia huduma za wanasoka saba wapya, akiwemo Joe Rodon aliyeagana na Swansea City kutoka Ligi ya Daraja la Chini (Championship).

Son, 28, amekuwa tegemeo kubwa kambini mwa Spurs baada ya kuwafungia mabao manane kutokana na mechi saba zilizopita katika Ligi Kuu ya Uingereza (EPL).

Kuwepo kwa Gareth Bale, Harry Kane na Son, kunatarajiwa sasa kufanya Spurs kuwa miongoni mwa klabu zinazojivunia wavamizi mahiri zaidi katika soka ya bara Ulaya.

Bale alisajiliwa na Tottenham kutoka Real Madrid kwa mkopo na atakuwa akidumishwa kwa mshahara wa Sh30 milioni kwa wiki kambini mwa waajiri wake hao wa zamani.

Malipo ambayo Son kwa sasa atakuwa akipokea kambini mwa Tottenham yanamweka katika orodha ya masogora wanaodumishwa kwa gharama ya juu zaidi katika kikosi hicho, wakiemo Kane, Bale, Tanguy Ndombele, Serge Aurier, Dele Alli, Lucas Moura na kipa Hugo Lloris.

Son anaingia katika miaka miwili ya mwisho ya mkataba wake na Tottenham mwishoni mwa msimu huu. Hofu zaidi ya Tottenham ni uwezekano wa kupoteza maarifa ya fowadi huyo jinsi ilivyowatokea Christian Eriksen.

Kiungo huyo raia wa Denmark aliyoyomea Inter Milan kwa Sh2.3 bilioni pekee mapema mwaka 2020 akisalia na miezi 12 kwenye kandarasi yake na Spurs.

Kwa mujibu wa Levy, fedha ambazo Spurs walivuna kutokana na mauzo ya Eriksen ilikuwa robo ya thamani yake sokoni wakati huo.

Mbali na Son, wanasoka wengine wanaotarajiwa kurefusha mikataba yao kambini mwa Tottenham hivi karibuni ni Serge Aurier na Erik Lamela.

Oct 24, 2020

City Stars wafichua malengo yao baada ya kumtwaa beki Kennedy Ouma Onyango kutoka Kakamega Homeboyz

Na CHRIS ADUNGO

BEKI Kennedy ‘Vidic’ Ouma Onyango ameingia katika sajili rasmi ya Nairobi City Stars kwa mkataba wa miaka miwili baada ya kuagana na kikosi cha Kakamega Homeboyz.

Nyota huyo kwa sasa atalazimika kukabili ushindani mkali kutoka kwa Edin Buliba, Wycliffe Otieni, Salim Abdalla na Mganda Yusuf Mukisa ili kupata nafasi ya kupangwa kwenye kikosi cha kwanza cha kikosi hicho kinachorejea kushiriki Ligi Kuu ya Kenya msimu huu.

“Nahisi kwamba nilifanya maamuzi bora ya kujiunga na City Stars. Hiki ni kikosi chenye malengo makubwa na kinachojivunia baadhi ya masogora wazoefu na wakufunzi wa haiba kubwa,” akasema Onyango.

Onyango alikuwa nguzo muhimu kambini mwa Homeboyz katika msimu wa 2019-20 uliomshuhudia akisakata jumla ya mechi 20 kati ya 22.

“Ujio wa Onyango ni afueni kubwa kwetu. Analeta tajriba pevu kambini mwa City Stars na atachangia pakubwa kuinua viwango vya ushindani,” akasema mratibu wa kikosi cha City Stars, Samson Otieno.

“Ni beki wa kutegemewa ambaye analeta nguvu mpya na uthabiti zaidi kwenye safu ya ulinzi. Hapana shaka kwamba kuwepo kwake kutaweka hai mengi ya maazimio yetu katika kampeni za mihula ijayo ligini,” akaongeza Otieno.

Onyango ndiye mwanasoka wa hivi karibuni zaidi kusajiliwa na City Stars baada ya Mukisa, Erick Ombija aliyetokea Gor Mahia na Sven Yidah aliyeagana na Kariobangi Sharks.

Hadi kusajiliwa kwa watatu hao, City Stars almaarufu ‘Simba wa Nairobi’, walikuwa pia wamejinasia huduma za wanasoka Rowland Makati kutoka Vapor Sports, Timothy Ouma (Laiser Hill Academy), Ronney Kola Oyaro (Kenya School of Government) na Elvis Ochieng Ochoro (Hakati Sportiff).

Wakati uo huo, kocha Sanjin Alagic wa City Stars amerejea humu nchini baada ya kuwa nje kwa likizo ya miezi saba. Mkufunzi huyo mzawa wa Bosnia alisafiri jijini Sarajevo mnamo Machi kutokana na mkurupuko wa virusi vya corona.

“Najihisi vyema kurejea ugani baada ya kipindi kirefu bila. Sasa tunajiandaa kuanza mazoezi kwa minajili ya kampeni za msimu huu,” akasema Alagic

Kwa mujibu wa ratiba ya msimu ujao katika Ligi Kuu ya Kenya (FKFPL), City Stars wamepangiwa kufungua kampeni zao za 2020-21 dhidi ya Nzoia Sugar mnamo Novemba 22 kabla ya kuchuana na Zoo Kericho (Novemba 29).

Kikosi hicho kitapepetana baadaye na Homeboyz (Disemba 9), Western Stima (Disemba 13) na AFC Leopards (Disemba 19) kwa usanjari huo.

“Tuna furaha kurejea katika Ligi Kuu baada ya kuwa nje kwa misimu minne. Tunalenga kujifua vilivyo na kuchukulia kila mchuano kama fainali,” akatanguliza Alagic.

“Kubwa zaidi katika malengo yetu ni kufanya City Stars kuwa ngome ya wanasoka chipukizi watakaochangia vilivyo makuzi ya kabumbu ya humu nchini na watakaowaniwa na vikosi vya haiba kubwa ughaibuni,” akaongeza kocha huyo.

Oct 24, 2020

Kabras RFC wasuka njama ya kuzima ukiritimba wa KCB kwenye raga ya Kenya Cup kuanzia 2020-21

CHRIS ADUNGO

MKUFUNZI mpya wa timu ya Kabras Sugar RFC, Nzingaye Nyathi, analenga kusuka kikosi thabiti kitakachohimili ushindani mkali na kutwaa mataji mbalimbali ya raga humu nchini.

Hii ni baada ya mabingwa hao wa Enterprise Cup kujinasia huduma za wanaraga wawili wa haiba kutoka Afrika Kusini kwa minajili ya kampeni za msimu ujao wa 2020-21. Wawili hao ni Ntokozo Vidima na Aphiwe Stemaz.

Vidima ana uwezo wa kuchezeshwa katika safu ya kati au pembezoni mwa uwanja na amewahi pia kuvalia jezi za Sharks, Free State Cheetahs na Border Bulldogs nchini Afrika Kusini. Kwa upande wake, Stemaz ni fowadi mahiri ambaye pia amewahi kuchezea Free State Cheetahs na Border Bulldogs.

Kwa mujibu wa Philip Jalango ambaye ni Mwenyekiti wa Kabras RFC, ujio wa wanaraga hao utainua viwango vya ushindani kambini mwa kikosi chake ambacho kimejiwekea malengo ya kutwaa mataji yote ya raga msimu ujao.

“Ni wachezaji wa haiba kubwa ambao wanaleta nguvu mpya na tajriba pevu itakayowapa wachezaji wetu uzoefu wa kutosha katika vipute mbalimbali,” akasema kwa kusisitiza kwamba klabu itakweza ngazi chipukizi watatu zaidi kuunga kikosi cha kwanza msimu ujao.

Vidima na Stemaz wanaendeleza orodha ndefu ya wanaraga raia wa Afrika Kusini kuwahi kuchezea Kabras ambao miaka miwili iliyopita, walijivunia huduma za Logan Basson, Claude Johannes na Mario Wilson.

Hadi kusitishwa kwa raga ya humu nchini mnamo Machi kutokana na janga la corona, Kabras walikuwa wakiselelea kileleni mwa jedwali kwa alama 74 chini ya ukufunzi wa Henley Plessis wa Afrika Kusini. Walitarajiwa kuvaana na mshindi kati ya Impala Saracens na Mwamba RFC katika hatua ya nusu-fainali.

Kocha mpya wa Kabras RFC, Mzingaye Nyathi na msaidizi wake Felix Reyon walitua humu nchini mwishoni mwa mwezi huu kutoka Zimbabwe na Afrika Kusini mtawalia.

Wawili hao waliteuliwa kudhibiti mikoba ya Kabras kwa mkataba wa miaka miwili kila mmoja na wanatazamiwa kusuka njama ya kutamalaki kampeni za msimu ujao katika kivumbi cha Kenya Cup na mapambano mengine ya raga ya humu nchini.

Mwanaraga wa zamani wa Kenya Simbas, Edwin Achayo atadhibiti sasa mikoba ya chipukizi wa Kabras akisaidiana na Richard Ochieng ambaye pia ni kocha wa viungo. Jerome Paarwater ambaye ni kocha wa zamani wa Simbas ndiye Mkurugenzi wa Raga kambini mwa Kabras.

“Idadi kubwa ya wanaraga tuliowategemea msimu uliopita wamesalia kikosini na kiu ya kutamalaki vipute mbalimbali ingalipo. Tunatarajia kujivunia matokeo ya kuridhisha hata zaidi kuliko muhula uliopita,” akaongeza Jalango.

Miongoni mwa wanaraga mahiri watakaoendelea kutegemewa na wanasukari wa Kabras ni George Nyambua, Dan Sikuta, Asman Mugerwa, Hillary Odhiambo, Max Adaka, Brian Tanga, Felix Ayange na Nick Barasa.

Nyathi amesema kubwa zaidi katika maazimio yake ni kurejesha ubabe uliowawezesha Kabras kutawazwa mabingwa wa Ligi Kuu ya Kenya Cup mnamo 2016 na ufalme wa Enterprise Cup mnamo 2019.

Kabras wamezidiwa maarifa na wanabenki wa KCB katika fainali tatu zilizopita za Kenya Cup, rekodi mbovu ambayo Nyathi atapania kutamatisha.

“Bado sijafahamu uwezo wa kila mchezaji uwanjani kwa sababu hatufanyi mazoezi kutokana na janga la corona. Lakini napania kuwapa wachezaji wote nafasi sawa ya kudhirisha utajiri wa vipaji vyao katika idara mbalimbali uwanjani,” akasema.

Oct 24, 2020

Uhaba wa maji mitaa kadhaa Thika Road

Na SAMMY WAWERU

UHABA wa maji umeendelea kushuhudiwa katika mitaa kadhaa Thika Road licha ya muda wa notisi iliyotolewa na kampuni ya usambazaji maji Nairobi kuhusu usitishaji wa usambazaji wa raslimali hiyo muhimu kukamilika.

Mitaa inayoendelea kuathirika kukosa maji ni pamoja na Kasarani, Mwiki, Roysambu, Zimmerman na Githurai.

Juma lililopita, Oktoba 14, Nairobi Water & Sewerage Company, ilikuwa imetoa notisi ya usitishaji wa usimbazaji maji kati ya Alhamisi, Oktoba 15 hadi Ijumaa, Oktoba 16, 2020.

Mitaa iliyotajwa na kampuni hiyo kuwa ingekosa maji siku zilizoorodheshwa ni pamoja na Mlango Kubwa, South B na C, maeneo ya Viwandani, Huruma, Kariobangi, Pangani, Kayole, Komarockm mitaa iliyoko Thika Road ambayo ni Kasarani, Mwiki, Kahawa Sukari, garden Estate na Thome Estate.

Mitaa mingine iliyotajwa kukosa maji ni Mathare, Muthaiga, Karen, Kawangware, Lang’ata, Kibra, na baadhi ya sehemu Westlands, kati ya maeneo mengine.

“Tunaarifu wateja wetu kuwa tutafunga kituo cha kutibu maji cha Ng’ethu kati ya Alhamisi, Oktoba 15, 2020 kuanzia saa kumi na mbili za asubuhi hadi Ijumaa, Oktoba 16, 2020 saa kumi na mbili za jioni. Hatua hii itasaidia kutuwezesha kukarabati eneo la kutekea maji la Mwagu, Mto Chania, kufuatia msimu wa mvua fupi unaobisha hodi,” ikaeleza notisi ya kampuni hiyo.

Licha ya muda wa notisi ya ukarabati huo kukamilika, wakazi wa Zimmerman, Kasarani, Githurai, na Mwiki wanaendelea kukosa maji.

“Kwa sasa tunalazimika kununua maji, mifereji haina chochote. Mtungi wa lita 20 tunauziwa Sh20 na wachuuzi,” akasema Trizah Wanjiku, mkazi wa Zimmerman.

Wakazi wa maeneo yaliyoathirika, wanaiomba kampuni ya usambazaji maji Nairobi kuangazia changamoto hiyo, hususan kipindi cha virusi vya corona na ambacho kiwango cha usafi kinapaswa kuwa cha hadhi ya juu.

Oct 24, 2020

Bamford afunga matatu na kusaidia Leeds United kuzamisha chombo cha Aston Villa ligini

Na MASHIRIKA

LEEDS United walikomesha rekodi nzuri ya Aston Villa katika kampeni za Ligi Kuu ya Uingereza (EPL) msimu huu kwa kuwapiga 3-0 katika ushindi uliomshuhudia fowadi Patrick Bamford akicheka na nyavu mara tatu.

Villa walishuka kwenye gozi hilo wakijivunia rekodi ya kusajili ushindi katika mechi nne za ufunguzi wa muhula wa huu wa 2020-21 ligini kwa mara ya kwanza tangu 1930-31. Ushindi kwa kikosi hicho cha kocha Dean Smith kungalishuhudia Villa wakipaa hadi kileleni mwa jedwali la EPL kwa alama 15.

Hata hivyo, umahiri wa Bamford kwenye safu ya mbele ya Leeds waliorejea EPL msimu huu baada ya miaka 16, ulizuia Villa kuweka rekodi ya kusajili ushindi katika mechi tano za kwanza ligini mfululizo.

Matokeo ya mechi hiyo iliyochezewa ugani Villa Park mnamo Oktoba 23, yalishuhudia Leeds wakichupa hadi nafasi ya tatu kwenye msimamo wa jedwali. Hiyo ndiyo nafasi bora zaidi kwa limbukeni hao wa EPL kuwahi kushikilia ligini tangu Septemba 2002.

Baada ya pande zote mbili kuambulia sare tasa kufikia mwisho wa kipindi cha kwanza, Bamford aliwafungulia Leeds ukurasa wa mabao kunako dakika ya 55 baada ya kushirikiana na Jack Harrison aliyechangia pia la pili kunako dakika ya 67.

Sajili mpya wa Leeds, Moreno Rodrigo alipoteza nafasi nyingi za wazi dhidi ya Villa walioingia ugani wakijivunia motisha ya kupepeta mabingwa watetezi wa EPL, Liverpool 7-2 katika mchuano wao uliotangulia ugani Villa Park.

Licha ya Leeds kukosa huduma za nyota Kalvin Phillips na nahodha Liam Cooper wanaouguza majeraha, Villa walitepetea pakubwa na wakazidiwa maarifa na wageni wao katika idara zote.

Oct 24, 2020

UMBEA: Mahangaiko ya nje ya ndoa hayajawahi letea mtu furaha!

Na SIZARINA

WANASEMAGA hakuna mwanaume wa peke yako.

Kwamba furahi naye mnapokuwa pamoja, lakini usijihakikishie kwamba akitoka huko nje bado utakuwa uko peke yako. Sina uhakika na hili, labda akina kaka mnaweza kutuelimisha zaidi.

Kama upo kwenye changamoto ya aina hii, uelewe kwamba hali hiyo huwatokea wengi. Ndivyo maisha yalivyo. Sio rahisi kuwa kwenye furaha siku zote. Zipo nyakati ngumu na zipo pia nyakati za kufurahia maisha. Ukiwa kwenye furaha, si rahisi sana kujua kama kuna mwenzako yupo kwenye maumivu.

Tujifunze kuzitambua nyakati hizi. Tujue kwamba maisha ndivyo yalivyo. Tusilie sana hadi tukakufuru. Kikubwa ni kuamini tu, ipo siku utafurahi, haijalishi upo kwenye magumu kiasi gani.

Katika mazungumzo na akina dada kadhaa, nimekutana na kauli kwamba ndoa siku hizi imekuwa ni mazoea. Wengi wakieleza jinsi walivyojitoa kuwafurahisha waume zao lakini matokeo yake yamekuwa ni kutendwa na kusalitiwa. Wengine wakanieleza kwamba pamoja na kupika mapochopocho, kutoa mahaba ya daraja la kwanza kwa mume, ila akaishia kumfumania akifanya mapenzi na kijakazi wao. “Hivi wanaume wanataka nini?” akaniuliza dada mmoja. “Mwanaume wangu nilimpa kila kitu lakini bado alinisaliti”.

Sina jibu muafaka, lakini ninavyofahamu ni kwamba suala hili lina sura mbili. Kuna upande wa wanawake wenyewe, lakini pia upande wa wanaume husika. Tukianza na wanawake, ninyi wenyewe mnatakiwa kulikataa jambo hili katika akili zenu na kutolipigia kabisa chapuo na kulifanya kama vile kampeni yenu.

Mwanamke unachotakiwa kufanya, ni kutimiza majukumu yako kwa mwenzako ambaye tayari umejiridhisha na kuona kwamba si mtu wa kurukaruka. Si mtu mwenye tabia mfarakano. Ukifanikiwa kuwa na mwenzako, tenda yale yanayokuhusu, yale uliyo na wajibu nayo, hayo mengine yasikuumize sana kichwa.

Mwanaume anayejitambua anaweza kuwa wako pekee iwapo nawe utajitoa kutimiza majukumu yako. Kweli utamsaidia. Wewe ndiye msaidizi, kwa nini sasa uache kumsaidia? Mfanye mwanaume wako awe rafiki, umjue anapenda nini na nini hapendi. Hatakuwa na muda wa kwenda nje kama anaipata furaha nzuri kutoka kwa mtu wake. Atakuheshimu.

Lakini kwa upande wa wanaume, pia mnatakiwa kujitambua. Mwanaume ujitambue wewe ni nani na nafasi yako katika familia. Kuwa mtu ambaye unajiheshimu, ambaye unatambua kwamba unapaswa kuwa na mtu mmoja maishani, ambaye mtashiriki furaha na shida zenu. Tamaa zisizofaa wakati mwingine, ni vyema kusema na moyo wako. Jiheshimu ili pia na wewe uheshimike.

Binadamu wote tumezaliwa na kasoro. Hakuna mtimilifu. Mnapokutana wawili, mkubaliane tofauti zilizopo. Mpate suluhu na mfurahie maisha kwa pamoja. Mahangaiko ya nje ya ndoa hayajawahi kumletea mtu furaha zaidi ya sononeko la moyo.

sizarinah@gmail.com

Oct 24, 2020

CHOCHEO: Kumbania unyumba ni kualika vidudumtu

Na BENSON MATHEKA

KWA miaka sita ambayo Eric amekuwa katika ndoa, hakuwa amemshuku mkewe Tabby.

Mwanadada huyo alikuwa akimheshimu na kukidhi mahitaji yake ya tendo la ndoa kikamilifu hata baada ya shughuli kuongezeka nyumbani alipojaliwa kifungua mimba.

Hata hivyo, matukio ya miezi minane iliyopita yamemfanya kuwa na wasiwasi. Anasema kwamba Tabby alibadilisha tabia, alianza kufika nyumbani akiwa amechelewa na kudai alikuwa na kazi nyingi ofisini madai ambayo Eric alishuku.

“Alianza kufika nyumbani baada ya saa moja jioni licha ya kuwa anafanya kazi katika ofisi ya serikali inayofungwa saa kumi na moja. Ofisi yao iko kilomita mbili kutoka nyumbani. Ameanza kunibania tendo la ndoa, mara anadai amechoka au anahisi usingizi na mazungumzo pia yamepungua. Ninashuku amepata kituliza roho huko nje,” asema Eric.

Kulingana na mwanamume huyo, mkewe ameacha kuwasiliana naye jinsi alivyokuwa akifanya na huwa anashinda akichati kwenye simu yake.

“Wakati mwingine huwa analala saa saba usiku akiwasiliana na watu ambao siwafahamu. Hilo, pamoja na kunibania tendo la ndoa, ni ishara kwamba anagawa tunda. Kwa nini aninyime haki yangu ya chumbani ikiwa hana mipango ya kando?” anahoji Eric.

Deborah Kanyi, ambaye amekuwa katika ndoa kwa miaka minne ana lawama sawa na Eric. Anasema mumewe Peter ameanza tabia ya kumbania uroda akidai amechoka. “Alikuwa akinipa burudani tosha lakini siku hizi amelegea. Pia anafika nyumbani usiku kabisa akidai huwa na shughuli nyingi na hataki nishike simu yake,” asema.

Kulingana na wanasaikolojia na washauri wa masuala ya ndoa, mtu akianza kumnyima mpenzi wake tendo la ndoa bila sababu maalumu, anaweza kuvuruga ndoa yake.

“Kubadilika ghafla na kuanza kumnyima mchumba wako tendo la ndoa kunaweza kufanya uhusiano wenu kuwa baridi. Vilevile, uhusiano ukiwa baridi unaweza kufanya mmoja wenu kutochangamkia tendo la ndoa. Hali kama hii inaweza kusuluhishwa kupitia mazungumzo ya wazi katika mazingira ya kuheshimiana,” asema Serah Karimi, mtaalamu wa wanandoa katika shirika la Forever Care, jijini Nairobi.

Ikiwa anayelaumiwa anakataa kufanikisha mawasiliano kama vile kutochukua simu au kukataa mazungumzo, huwa anampa mwenzake sababu za kuamini ana kimada anayemtuliza nje ya boma lake.

“Kuna tabia ambazo walio na mipango ya kando huwa nazo kama vile kutowachangamkia wachumba wao wakati wa tendo la ndoa. Hii huwa inasambaratisha uhusiano au kuufanya baridi kiasi cha kukosesha mtu raha,” asema.

Washauri wa ndoa wanasema kwamba wanandoa hawafai kubaniana tendo la ndoa ikiwa hali inaruhusu. “Jimwage mzima mzima kwa mtu wako. Mpe haki yake. Mke akitaka mpe, mume akitaka mpe, wakati wowote. Hii itaimarisha raha katika ndoa. Ukianza vijisababu, utakuwa unajipalilia makaa na kuchoma uhusiano wetu. Mchangamkie mtu wako bila mipaka,” asema Karimi.

David Kamau, mshauri wa wanandoa katika kanisa la Liberty Live Center, mjini Athi River, anasema kwamba mtu anapoanza kumbania au kumnyima mwenzake tendo la ndoa bila sababu maalumu, huwa anakiuka jukumu lake.

“Tendo la ndoa ni haki muhimu inayounganisha wanandoa. Hivyo basi, kumnyima mwenzako bila sababu maalumu, ni kuvunja ile nguzo ya ndoa,” anasema Kamau.

“Ushauri wangu ni kutoa mwili wako bila vikwazo kwa mwenzio,” asema.

Karimi anasema ingawa kuanza kuchelewa kufika nyumbani, kutochangamkia ngoma chumbani na kutotaka kuwasiliana na mchumba wako huwa ni ishara mtu ameanza michepuko, ni muhimu kuthibitisha kwanza kabla kukurupuka.

“Inaweza kuwa mtu wako anasema ukweli akikuambia amechelewa kazini au amechoka. Lakini hii haiwezi kuwa ni kila wakati au kwa siku fulani. Haiwezi kuwa ni kila Ijumaa au wikendi. Ikianza kuwa kawaida, basi una sababu ya kushuku lakini muhimu ni kuthibitisha kwanza,” asema.

Kulingana na Kamau, kumbania mchumba wako tendo la ndoa sio tu kukiuka sheria za ndoa mbali pia ni kumtia katika majaribu. “Mwandalie mtu wako burudani, mtimizie haki yake ya ndoa, mchangamshe ahisi raha naye hatakushuku,” asema.

Oct 24, 2020

FUNGUKA: ‘Si dume suruali, nimejipata tu…’

Na PAULINE ONGAJI

TANGU jadi, jamii imetawaliwa na dhana kwamba mwanamke ndiye anapaswa kunufaika kutokana na mwili wake.

Lakini ni dhana ambayo kila kuchao, imekuwa ikikosolewa na kupanguliwa, ambapo sasa ni kawaida kwa mwanamume kumtegemea mwanamke kifedha, huku kwa upande mwingine akimnufaisha kwa mwili wake.

Japheth ni mmojawapo ya wanaume hawa. Bwana huyu ana miaka 38 na ni mkazi wa mtaa wa Zimmerman, jijini Nairobi.

Japheth hakufika mbali kimasomo kutokana na matatizo ya kifedha, ambapo ili kuepuka uchochole kule kijijini, aliamua kuuza kipande chake cha ardhi na kuhamia jijini. Alipowasili, alinunua pikipiki na kuanzisha biashara ya bodaboda.

Kimaumbile, ameumbika na mbali na utanashati wake, kwa wanaomtambua, dume hili pia limetamba katika masuala ya mahaba. Hiyo ndio sababu inayomfanya kuwa kivutio cha wanawake wengi wanaokutana naye.

Mmoja wa wanawake ambao wamenaswa na mvuto huu ni Linah, meneja katika tawi la mojawapo ya benki nchini. Ameolewa na ni mama wa watoto wanne. Mumewe Linah anafanya kazi ng’ambo ambapo yeye huja baada ya miezi mitatu na kupumzika wiki mbili kabla ya kurejea kazini. Mumewe ni bwanyenye na hivyo kwa familia hii, pesa sio tatizo.

Linah, ametekwa sana na penzi la bwana huyu kiasi kwamba ameamua kumuinua kifedha kama mbinu ya kumnata, kama anavyosimulia Japheth hapa. “Nilikutana na Linah katika harakati zangu za kufanya kazi ya bodaboda na baada ya mazungumzo, deti kadhaa na hata kumuonjesha mahaba, mwanamke alikataa katakata kuniacha.

Sababu moja inayomfanya Linah kunikwamilia ni muda ninaochukua kumshughulikia kimahaba kwa ustadi wa kipekee, tofauti na mumewe ambaye kulingana naye, huharakisha mambo na kumuacha hoi bin taaban.

Kwa hivyo yeye huja nyumbani kwangu kila wakati. Mumewe akiwa ng’ambo, anaweza kuja angaa mara nne kwa wiki nimshughulikie.

Mumewe akiwa nchini, yeye hunifahamisha na sipaswi kumpigia simu wala kumtafuta. Ila akinihitaji huja mwenyewe. Kwa mfano, huja mchana nimshushe roho kisha anarejea kwake jioni.

Nilipomuonjesha mahaba kwa mara ya kwanza, ni kana kwamba aliingiwa na kichaa sababu alianza kujawa na wivu akihofia ushindani kutoka kwa wateja wangu wa kike.

Kwa hivyo alinishawishi kuacha kazi hiyo na kuninunulia pikipiki sita zingine ili niajiri waendeshaji huku kazi yangu sasa ikiwa ni ya umeneja.

Alinifungulia duka la bidhaa mbalimbali ikiwa ni pamoja na vipuri vya magari. Duka hili pia ni afisi yangu. Wakati huo nilikuwa naishi katika nyumba ndogo ya chumba kimoja, ila sasa kanikodeshea jumba lenye vyumba vitatu vya kulala. Aidha, alininunulia gari ambalo yeye hulijaza mafuta kila wiki.

Hata hivyo, sharti lake kuu ni kwamba nisiwe na mwanamke mwingine na pia hataki nioe. Ili kuhakikisha hili, sina wapenzi wa pembeni. Hata hunipigia simu za ghafla za video akitaka nimuonyeshe kila chumba kuhakikisha kuwa niko pekee yangu.”

Oct 24, 2020

MUTUA: Amerika haijakosea kubagua wahasiriwa wa ugaidi 1998

Na DOUGLAS MUTUA

NINASEMA pole na samahani sana kwa Wakenya walioathiriwa na shambulio la bomu lililotekelezwa kwenye ubalozi wa Marekani nchini Kenya miaka 22 iliyopita.

Pole, kwa sababu mpaka sasa hawajapata fidia kamili na huenda wasiipate kwa mujibu wa habari ibuka kwamba Sudan imeamua kufidia Wamarekani pesa nyingi kuliko Wakenya.

Samahani, kwa sababu huenda baadhi ya mambo ninayonuia kuandika hapa hayatawapendeza Wakenya walioathirika.

Juzi Marekani imeishinikiza Sudan mpaka ikakubali kutoa fidia ya jumla ya Sh36 bilioni, lakini kiasi kikubwa kilipewa Wamarekani huku Wakenya wakipata kifutia machozi tu.

Familia ya Mmarekani yeyote aliyeuawa kwenye shambulio hilo la kigaidi atalipwa takriban Sh1 bilioni huku ile ya Mkenya aliyeuawa akifanya kazi ubalozini hapo italipwa Sh87 milioni.

Raia wa Marekani waliojeruhiwa watalipwa Sh326 milioni huku Wakenya waliojeruhiwa na ambao walikuwa wafanyakazi hapo wakilipwa Sh43 milioni.

Nimesisitiza ‘Wakenya waliokuwa wakifanya kazi hapo’ kwa sababu wengine wote waliouawa ama wakiwa kwenye shughuli rasmi ubalozini hapo au wakipita kujiendea zao hawatafidiwa!

Sawa na Wakenya walivyofanyiwa mkasa huo ulipofanyika, na Marekani ikashughulikia raia wake kwa njia bora zaidi, sasa wanailaani Marekani na kudai inawabagua Wakenya.

Sudan pia imo lawamani kwa kukubali kuwafidia Wamarekani vyema zaidi kuliko Wakenya. Wengi wanalalamika kwamba taifa hilo la Afrika linapaswa kuwatendea haki Waafrika.

Wanaolalamika wanahoji kwamba hii ni ithibati eti maisha ya Mwafrika yana thamani ya chini sana yakilinganishwa nay a Mmarekani.

Swali langu ni hili: katika harakati za kuwatafutia fidia majeruhi na manusura wa mkasa huo, anayekadiria thamani ya maisha ni nani na anafaidikaje akilinganisha Wamarekani na Waafrika?

Kwa taarifa yako, serikali mpya ya Sudan imekubali kutoa mafedha hayo ili Marekani iondoe taifa hilo kwenye orodha ya mataifa yanayofadhili ugaidi.

Kisa na maana ni kuwa aliyekuwa kiongozi wa kundi la Al-Qaeda, Osama bin Laden, alijificha nchini Sudan akipanga shambulio hilo.

Mtazamo kuwa serikali za Sudan na Marekani zinawabagua Wakenya unaweza tu kushikiliwa na mtu ambaye hataki kutafakari na kuchanganua mambo na kupata uhalisia wake.

Kwanza tukubaliane kwamba Serikali ya Marekani ina majukumu ya kuwatetea na kuwalinda Wamarekani pekee, hivyo maslahi ya Wakenya yanapaswa kushughulikiwa na Serikali ya Kenya.

Pili, kikawaida serikali yoyote haitoi fedha, au vinginevyo, hadi pale itakapokabiliwa na nguvu za kuitishia au shinikizo la kuiudhi kiasi cha kutotulia na kutenda kazi kwa amani.

Hii ina maana kwamba Sudan haikupata tishio lolote kutoka kwa serikali ya Kenya; hata ingekataa kuwalipa chochote Wakenya walioathiriwa haingechukuliwa hatua zozote na Rais Uhuru Kenyatta.

Kenya haina orodha yoyote ya mataifa yanayofadhili ugaidi wala haihitaji kuwa nayo kwa sababu haitazidisha wala kuounguza chochote. Kenya ni taifa dhaifu linaloendelea, hivyo mkasa uliotokea miaka 22 si dharura ya kuwakosesha usingizi viongozi wake.

Kimsingi, ninawaambia wanaolalamika kuhusu fidia ndogo kwa Wakenya kwamba aliyeishusha thamani ya maisha si mwingine bali serikali ya Kenya.

Huku Marekani ikiwana usiku na mchana kuwashinikiza viongozi wapya wa Sudan watoe mafedha ya fidia ili taifa lao likubalike tena kwenye jamii ya kimataifa, Kenya haishughuliki!

Kenya, ambayo ilimtambua na kumthamini aliyekuwa kiongozi wa Sudan, Omar al-Bashir aliyepinduliwa miaka miwili iliyopita, haijafanya chochote kuwashinikiza viongozi wapya wa Sudan walipe fidia.

Nimeandika hapa mara kadhaa kwamba serikali ya Kenya haithamini maisha ya Wakenya, wawe nchini au ughaibuni, ndiyo maana tunatendewa vyovyote tu na watu wengine.

Viongozi wa Kenya wanajithamini wenyewe na familia zao pekee, ndiyo maana wamo mbioni kubadili Katiba ili waunde na kugawana vyeo miongoni mwao huku makabwela wakienda miayo.

Ikiwa Mkenya anataka kupandisha thamani ya maisha yake, itabidi aanze kwa kujichagulia viongozi adili na adibu, si wabinafsi na walafi mfano wa fisi ambao wanatuongoza kwa sasa.

mutua_muema@yahoo.com