Taifa Leo – Ng'amua ukweli wa mambo

Mar 03, 2019

JAMVI: Kibarua kigumu kwa Ruto kuokoa jahazi la Jubilee linalozama

Na LEONARD ONYANGO

NAIBU wa Rais William Ruto huenda akawa na kibarua kigumu ‘kufufua’ chama cha Jubilee ambacho kinaonekana kutelekezwa na Rais Uhuru Kenyatta.

Chama cha Jubilee kimeanza kuonyesha dalili za kusambaratika licha ya viongozi wake kushikilia kuwa kingali imara.

Wanasiasa wanaoegemea mrengo wa Naibu wa Rais wamekuwa wakishinikiza kujiuzulu kwa viongozi wa sasa wa Jubilee, akiwemo Katibu Mkuu Raphael Tuju.

Wandani wa Dkt Ruto wanadai kuwa viongozi wa sasa wa Jubilee wanahujumu juhudi za naibu wa rais kutaka kuingia Ikulu baada ya Rais Kenyatta kustaafu 2022.

Mzozo unaoendelea kutokota ndani ya Jubilee imesababisha chama hicho kusitisha mpango wake wa kufungua afisi za chama katika kaunti zote 47.

Wadadisi wa masuala ya kisiasa pia wanaonya kuwa uchaguzi wa viongozi wote kuanzia mashinani hadi ngazi ya kitaifa mwaka ujao huenda ukagonga mwamba iwapo mvutano uliomo chamani hautatafutiwa ufumbuzi upesi.

Chama cha Jubilee kinapanga kuandaa uchaguzi wa viongozi wake, muda wa kuhudumu wa viongozi wa muda utakapokamilika 2020.

Dkt Ruto, hata hivyo, ameshikilia kwamba chama cha Jubilee kingali imara na atakitumia katika kinyang’anyiro cha urais 2022.

Alipokuwa akimpokea mwaniaji wa ubunge wa Wajir Magharibi Ahmed Kolosh aliyegura ODM na kujiunga na Jubilee, Naibu wa Rais Ruto alionnekana kudokeza kwamba angali na nia ya kuhakikisha kuwa chama cha Jubilee kinaendelea kuwa imara.

Dkt Ruto aliyekuwa ameandamana na Kiongozi wa Wengi Bungeni Aden Duale na Bw Tuju alisema kuwa chama cha Jubilee kimejitolea kwa hali na mali kushinda kiti cha Wajir Magharibi.

“Chama cha Jubilee kitashiriki katika uchaguzi wa Wajir Magharibi kwa kutumia sera na masuala yanayohusu wananchi,” akasema Dkt Ruto.

Naibu wa Rais anatarajia kutumia chama cha Jubilee kuwania urais 2022 licha ya kuwepo na shinikizo za kumtaka kuuunda chama kipya.

Kulingana na Felix Otieno, ikiwa Dkt Ruto ataunda chama kipya sasa huenda akapoteza kiti cha unaibu rais kwa sababu alichaguliwa pamoja na Rais Kenyatta kwa kutumia .

“Mbali na kuwepo na shinikizo za kumtaka kujiuzulu, itakuwa vigumu kwa chama hicho kipya kupata uungwaji mkono kabla ya 2022,” anasema Bw Otieno.

Hata hivyo, Bw Otieno anasema kuwa Naibu wa Rais atakuwa na kibarua kigumu kuhakikisha kuwa chama cha Jubilee kinaendelea kuwa na ushawishi nchini hadi 2022.

Tangu kuchaguliwa kwa muhula wa pili mwaka jana, Rais Kenyatta amesalia kimya kuhusu hatima ya Jubilee, hatua ambayo imezua hali ya hofu miongoni mwa wanachama.

Kadhalika, Rais Kenyatta haijaitisha kikao na wanachama wa Jubilee ili kuwaelezea kuhusu hatua yake ya kutia mkataba wa ushirikiano na kinara wa ODM Raila Odinga.

Kongamano la viongozi wa Jubilee lilofaa kufanyika Naivasha mnamo Julai mwaka jana mjini Naivasha liliahirishwa na kulingana na Bw Tuju halitafanyika hivi karibuni.

Naibu wa Rais pia anakabiliwa na upinzani na baadhi ya viongozi kutoka eneo la Mlima Kenya, haswa wanasiasa waliopoteza katika uchaguzi uliopita.

Mwezi uliopita kundi la viongozi kutoka eneo la Mlima Kenya wakiongozwa na Maina Kamanda (Maalumu), Ngunjiri Wambugu (Nyeri Mjini), Paul Koinange (Kiambaa), Muturi Kigano (Kangema), Naomi Shaban (Taveta) waliwataka wanasiasa wanaompigia debe Dkt Ruto kuhama Jubilee.

Kulingana na wabunge hao, wanasiasa hao hawana heshima kwa Rais Kenyatta ambaye amewataka wanasiasa wa Jubilee kujiepusha na kampeni za mapema za uchaguzi ujao wa 2022.

“Ikiwa wanasiasa hao wanaotembea na naibu wa rais wanadhani kwamba anaweza kuwasaidia wajiuzulu kutoka Jubilee na wawanie tena kwa kutumia vyama tofauti,” akasema aliyekuwa mbunge wa Dagoreti Kusini Dennis Waweru.

Kulingana na mhadhiri wa siasa Prof Macharia Munene, endapo kutakuwa na kura ya maamuzi basi vyama vipya huenda vikajitokeza na huo huenda ukawa mwisho wa Jubilee.

Rais Kenyatta na Bw Odinga wanataka kufanywa kwa kura ya maamuzi ili kupanua serikali na kujumuisha jamii zote.

Dkt Ruto, hata hivyo, anapinga vikali kwa kusema kuwa hataruhusu katiba kufanyiwa mabadiliko ili kuongeza vyeo.

“Naibu wa Rais amejitokeza na kusema kuwa atapinga rasimu ya katiba endapo vipengee vya kubuni nyadhifa zaidi vitaingizwa. Hiyo inamaanisha kwamba huenda akawa upande tofauti na Rais Kenyatta,” anasema Prof Munene.

“Ikiwa Rais Kenyatta na Dkt Ruto watakuwa katika mirengo tofauti wakati wa kampeni za kutaka kubadilisha katiba, basi huo utakuwa mwisho wa Jubilee,” anaongezea.

Sep 20, 2020

Hajutii uamuzi wa kuunda juisi na kuuza nafaka

Na SAMMY WAWERU

Mapenzi katika upishi yalimuingia Pauline Kinja akiwa angali mdogo kiumri ambapo anasema alianza kupika akiwa shuleni.

Anafichua kwamba alipika chapati, samosa na mandazi kwa mara ya kwanza akiwa na umri wa miaka 15. “Niligundua nimejaaliwa kipaji cha upishi nikiwa mchanga,” Pauline, 40, anasema.

Anaendelea kueleza kwamba alianza kujishirikisha katika shughuli za kupalilia talanta yake. “Baada ya kuhitimu kidato cha nne 1998, wakati wangu mwingi niliutumia katika mapishi ya vyakula tofauti ili kukuza kipaji changu,” anasema.

Hata baada ya kupata mchumba na kuoleka, Pauline anaiambia ‘Taifa Leo’ kwamba hakukunja jamvi shughuli ya mapishi. Anasema aliendelea kuinogesha ambapo mumewe alimpiga jeki.

Kulingana na mama huyo, kwa sababu hakuwa na uwezo kifedha kukodi chumba maalum kama jiko, alikuwa akifanyia upishi wanakoishi.

Kufuatia kuimarika kwa teknolojia, hasa mitandao ya kijamii kama vile Facebook na WhatsApp ilipojiri nchini, Pauline anasema aliitumia kupakia na kuchapisha picha za vyakula alivyoandaa, zilizoandamana na maelezo, hatua anayoisifia kuchangia kupata wateja.

Akiwa mkazi wa mtaa wa Southlands, eneo la Langata, Kaunti ya Nairobi, alitangulia na majirani. “Eneo tunaloishi, majirani tuna kundi la WhatsApp na ambalo nililitumia kutafuta wateja,” adokeza. Changamoto zilizoibuka, anasema ni kujaribu kushawishi wakazi mitaa mbalimbali Lang’ata, kuhusu juhudi zake.

Mpishi huyo anaendelea kueleza kwamba alifugua ukurasa wa mapishi kupitia akaunti yake ya Facebook, Pau delicacies and caterers na kuchapisha huduma zake. “Oda zilianza kumiminika, kiasi cha kushindwa kuhudumia wateja wote,” anakumbuka.

Baadhi ya oda alizopata kuanzia 2017 ni pamoja na hafla za harusi, mikutano na hafla rasmi za viongozi mashuhuri, kati ya nyinginezo, Nairobi, Nakuru, Murang’a na Kiambu. Aidha, huduma zake zilikuwa tamba.

Kilichoanza kama mzaha, kikawa fursa ya kazi katika sekta ya upishi. Mwaka wa 2018, Pauline alikodi chumba cha mapishi, kikawa jikoni. “Kazi iliimarika, kila Jumamosi ratiba yangu ilikuwa kuhudumia wateja, na pia baadhi ya Jumapili,” Pauline anaelezea, akiongeza kwamba nembo yake ‘Pau delicacies and caterers’ aliisajili rasmi kama kampuni ya huduma za mapishi.

Usafirishaji wa vyakula ulikuwa changamoto, na anadokeza kwamba 2019 alinunua lori la shughuli hiyo, kupitia mapato ya upishi.

Ni mafanikio ambayo yaliendelea kunoga hadi 2020, ambapo mwezi Machi Kenya ilithibitisha kuwa mwenyeji wa Homa ya virusi vya corona (Covid-19), janga analosema lilisambaratisha kwa kiasi kikuu jitihada zake.

Pau delicacies and caterers ilikuwa na wafanyakazi 38 wa ziada na 5 wa kila siku. “Mwaliko wa hafla ya mwisho ulikuwa Machi 13, 2020, siku ambayo Kenya iliandikisha kisa cha kwanza cha Covid-19,” Pauline anafichua.

Kufuatia mkurupuko wa corona nchini, serikali ilipiga marufuku maandalizi ya hafla za umma, hatua ambayo imeathiri sekta ya biashara, hoteli na utalii, na uchumi kwa kiasi kikubwa.

Ni ugonjwa anaosema ulisimamisha ghafla biashara iliyokuwa ikimuingizia mapato yasiyopungua Sh400, 000 kwa mwezi. “Sikuwa na budi ila kutii amri ya marufuku ya mikusanyiko ya watu iliyotangazwa, kama mojawapo ya mikakati kuzuia msambao wa corona. Biashara iliyonichukua muda kuiimarisha ikasimama, kwa muda usiojulikana,” anafafanua.

Miezi kadhaa kabla ya Machi 2020, Pauline anasema alikuwa ametoka nchini China kununua vifaa zaidi kuimarisha kazi yake ya upishi, vilivyomgharimu kima cha Sh3 milioni.

“Ilikuwa pigo kubwa, nusra nilemewe na msongo wa mawazo. Wiki ya kwanza niliwaza na kuwazua nitakachofanya kuzimbua riziki,” anasema, akieleza kwamba wiki moja baadaye alianza kutoa mafunzo ya upishi kupitia mitandao.

Akiwa na uzoefu wa miaka kadhaa katika mapishi, Pauline anasema wazo lilimjia, kulisha wakazi eneo analoishi. “Kipindi hiki, watu wanaelekeza mapato yao kununua bidhaa za kula na kukithi mahitaji mengine muhimu ya kimsingi,” anaelezea, akidokeza kuwa aliingilia biashara ya bidhaa mbichi za kula.

Aidha, aligeuza gari lake kuwa duka tamba. Anafafanua kwamba alianza kuchuuza mazao ya kilimo kama vile viazi, kabichi, njegere (maarufu kama minji), matunda, karoti, vitunguu saumu na pia tangawizi, hatua iliyomgharimu mtaji wa Sh70, 000.

Baadaye, Pauline anasema aliimarisha biashara yake, kwa kukodi duka lenye ukubwa wa mita 3 kwa 10, analolipia kodi ya Sh15, 000 kwa mwezi.

Alijumuisha nafaka kama vile; ndengu, maharagwe tofauti, njahi, mchele, njugu, unga unaotokana na nafaka, miongoni mwa bidhaa zingine za kula.

Pauline anaeleza kwamba suala la bidhaa bichi, hususan matunda kuharibika na pia kuoza lilimhangaisha kwani kuna baadhi ya zilikosa kununuliwa hadi kuisha. “Bidhaa kama vile matunda, yanadumu muda mfupi. Sina jokofu maalum kuhifadhi bidhaa bichi. Niliingiwa na wazo la kuyaongeza thamani, na kulikumbatia mara moja, nikaanza kuyageuza kuwa sharubati,” anasema.

Mfanyabiashara huyo hutengeneza juisi ya stroberi, mananasi, karakara, matufaha, ndizi, matundadamu, machungwa na pia ya viazisukari, bila kutumia viungo vyenye kemikali. Badala ya kutia sukari ili kuongeza ladha, hutumia asali.

Pauline ambaye ni mama wa watoto wanne, pia huunda sharubati ya miwa na kutengeneza maziwa ya mtindi maarufu kama Yoghurt. Hutumia viungohai vya tangawizi, ndimu, mint, mbegu za chia zilizopondwapondwa, smoothies na celery.

Duka lake na lililoko eneo la Southlands, mtaa wa Lang’ata ni lenye shughuli chungu nzima.

Katika mojawapo ya kona ya duka hilo, ni kiwanda cha shughuli hiyo ya kutengeneza juisi, chenye ukubwa wa mita 2 upana, na mita 5 urefu.

Vifaa anavyotumia ni vilivyoko kwenye majiko yetu. Vinajumuisha, mashine aina ya blender ambayo Pauline anafichua ilimgharimu Sh25, 000, japo anasema kwa mwanzilishi katika baishara hiyo akiwa na Sh4, 500 atapata bora kusaga matunda.

Kiwanda hicho pia kina mashine aina ya juicer na ya kusaga miwa, maarufu kama cane crasher, jagi na kichujio.

Mjasirimali huyo anasema mradi huo unaomtia tabasamu, ulimgharimu kima cha Sh500, 000 kuuimarisha, kiasi fulani cha pesa hizo akisaidiwa na mumewe.

Wakati wa mahoajino alisema hajutii kamwe kukumbatia mkondo wa kuongeza thamani mazao mbichi ya kilimo.

“Biashara yangu huimarika kila uchao na ni kwa neema ya Mwenyezi Mungu. Kiwango cha wateja kinaendelea kuongezeka, na huenda siku za usoni kiwanda changu cha sharubati kikawa kati ya vile maarufu kutengeneza juisi nchini,” Pauline akasema.

“Wafanyakazi wangu watano niliowaajiri wakati wa shughuli za mapishi nilisalia nao. Wamesomea taaluma za upishi na huduma za mikahawa, na wamekuwa wenye mchango mkubwa kuimarisha biashara ya uundaji juisi,” akaelezea mfanyabiashara huyo.

Alisema mauzo yakiwa bora, kwa siku hakosi kuingiza zaidi ya Sh4, 500, mapato haya yakiwa faida pekee. Bei ya sharubati huuza kati ya Sh40 – 200, kulingana na kipimo.

Anasema mitandao ya Facebook na WhatsApp, imemsaidia kuvumisha mradi wake maarufu kama Palde Groceries.

“Ugonjwa wa Covid-19 umesababisha wengi kupoteza kazi, wengine bwana zao. Hata hivyo, ukiwa na Sh1, 000, una mtaji wa kutosha kuanza kutengeneza maziwa ya mtindi. Yanahitaji maziwa freshi na viungohai pekee. Tangulia na majirani, kama wateja kufungua jamvi sawa na nilivyoanza,” Pauline anashauri.

Ukizuru mengi ya masoko nchini, hutakosa kutazama mazao ya shamba hasa matunda, mboga na viazi, yakiwa yametupwa na kutapakaa.

Kwa Pauline, huo ni utajiri unaotupwa kiholela. “Mazao kama vile matunda yanaweza kuongezwa thamani kwa kuyaunda sharubati,” anasisitiza, akieleza kwamba uongezaji thamani pia huongeza bei ya bidhaa.

Taswira ya masoko si tofauti na ya mashambani, ambapo utaona mazao yametupwa au hata kulishwa mifugo kwa sababu ya ukosefu wa soko.

“Mbali na juisi, kuna baadhi ya matunda na mazao mengine mabichi hutumika ktengeneza divei,” anasema Steven Mwanzia, mkulima wa matunda aina ya bukini.

Sawa na matunda, mboga na viazi, pia zinaweza kuongezwa thamani na kuepusha wakulima na wafanyabiashara dhidi ya kero la mawakala.

Muhimu zaidi kuafikia hayo, ni kufanya hamasisho, kulingana na Roger Wekhomba, ambaye ni mtafiti. “Ustawishaji wa sekta ya viwanda, chini ya mojawapo ya Ajenda Nne Kuu za Rais, utaafikiwa ikiwa serikali itafanya hamasa ya uongezaji mazao ya kilimo thamani,” anasema Roger ambaye pia hutengeneza mafuta ya kujipodoa kwa mazao ya kilimo.

Hatua hiyo, mdau huyo anaeleza kwamba itasaidia kuimarisha sekta ya viwanda nchini, ili kuangazia suala la ukosefu wa ajira miongoni mwa vijana.

“Shirika la Kutathmini na Kudhibiti Ubora wa Bidhaa Nchini (Kebs), ni kati ya taasisi bora zaidi nchini. Ukiibuka na wazo la kuongeza mazao thamani, wasilisha sampuli kwa Kebs na maafisa wake watakusaidia,” Roger anahimiza.

Huku Pauline Kinja akiwa na matumaini kurejelea katika biashara yake ya mapishi, kufuatia kuonekana kupungua kwa maambukizi ya Covid-19, serikali itakapoondoa marufuku ya mikusanyiko ya watu, anasema ataendelea kuimarisha Palde Groceries.

“Mapishi, uuzaji wa bidhaa za kula na utengenezaji wa juisi, huenda sambamba,” anasema.

Sep 20, 2020

Bale kukosa mechi tano zijazo za Tottenham kwa sababu ya jeraha

Na MASHIRIKA

FOWADI Gareth Bale, 31, amewataka mashabiki wa Tottenham Hotspur kutarajia makuu kutoka kwake msimu huu baada ya kufichua kwamba ana kiu na motisha ya kutwaa mataji zaidi akiwa nao.

Spurs walimsajili Bale kwa mkopo wa msimu mmoja kutoka Real Madrid mnamo Septemba 19, 2020.

Nyota huyo raia wa Wales aliagana na Spurs mnamo 2013 baada ya kusajiliwa na Real kwa kima cha Sh11 bilioni. Akiwa Real, alifunga zaidi ya mabao 100 na kusaidia kikosi hicho kutwaa mataji manne ya Klabu Bingwa Ulaya (UEFA).

“Najihisi vizuri kurejea. Spurs ni klabu spesheli sana kwangu. Ndipo nilipojijengea jina kitaaluma,” akatanguliza Bale.

“Natarajia kujinyanyua haraka iwezekanavyo na kusaidia Spurs kurejea wanakostahili kuwa na kuwanyanyulia mataji ya haiba chini ya kocha Jose Mourinho,” akaongeza.

Kwa mujibu wa Spurs, Bale amejiunga nao akiwa na jeraha la goti alilolipata wakati akichezea Wales mwanzoni mwa Septemba 2020.

“Tutaanza kumchezesha baada ya likizo fupi ya Oktoba itakayopisha mechi za kimataifa. Tunatarajia kwamba atakuwa amepona jeraha kufikia wakati huo,” ikasema sehemu ya taarifa ya Spurs.

Ina maana kwamba Bale atakosa jumla ya mechi tano zijazo za Spurs na gozi la kwanza atakalolisakata ndani ya jezi za waajiri wake ni dhidi ya West Ham mnamo Oktoba 17, 2020.

Bale alisajiliwa na Spurs kwa mara ya kwanza mnamo 2007 kwa kima cha Sh700 milioni. Mbali na kunyanyua mataji manne ya UEFA akiwa Real, pia alisaidia miamba hao wa soka ya Uhispania kutwaa makombe mawili ya La Liga, moja la Copa del Rey, matatu ya Uefa Super Cup na mataji matatu ya Kombe la Dunia.

Bale anasalia kuwa mchezaji ghali zaidi katika historia ya soka ya Uingereza na ndiye Mwingereza (Wales) anayejivunia kufunga idadi kubwa zaidi ya mabao katika soka ya Uhispania. Anajivunia kuwafungia Real jumla ya mabao 80 na kuchangia mengine 40 katika jumla ya mechi 171 zilizopita.

Kiini cha kubanduka kwake Real ni kudorora kwa uhusiano kati yake na kocha raia wa Ufaransa, Zinedine Zidane.

Kwa kumsajili Bale kwa Sh11 bilioni, Real walivunja rekodi ya Sh10.8 bilioni walizoweka mezani mnamo 2009 kwa minajili ya huduma za nyota raia wa Ureno, Cristiano Ronaldo mnamo 2009.

Katika mkataba wake wa kwanza wa miaka sita, Bale alikuwa akilipwa na Real mshahara wa Sh42 milioni kwa wiki kabla ya kutia saini mkataba mwingine wa miaka sita mnamo 2016 ambapo alikuwa akilipwa Sh84 milioni kwa wiki.

TAFSIRI NA: CHRIS ADUNGO

Sep 20, 2020

Chipukizi wasaidia Dortmund kuilaza M’gladbach 3-0 katika Bundesliga

Na MASHIRIKA

CHIPUKIZI Jude Bellingham alichangia bao katika ushindi wa 3-0 uliosajiliwa na waajiri wake Borussia Dortmund dhidi ya Borussia Monchengladbach katika mchuano wa kwanza wa msimu huu katika Ligi Kuu ya Ujerumani (Bundesliga).

Bellingham, 17, alijiunga na Dortmund mwanzoni mwa msimu huu baada ya kuagana rasmi na Birmingham ya Uingereza. Alichangia bao la kwanza la Dortmund lililofumwa wavuni na Giovanni Reyna katika dakika ya 35.

Kiungo mvamizi wa Uingereza, Jadon Sancho anayehemewa pakubwa na Manchester United, alichangia bao la pili la Dortmund lililojazwa kimiani na Erling Braut Haaland mwanzoni mwa kipindi cha pili.

Awali, Haaland alikuwa amefunga penalti iliyochangiwa na Reyna, 17, japo M’gladbach walilalamikia refa kwa kutowapa penalti baada ya Mats Hummels kumchezea visivyo kiungo Marcus Thuram mwishoni mwa kipindi cha pili.

Reyna alikuwa miongoni mwa chipukizi waliopangwa katika kikosi cha kwanza cha Dortmund kilichowajumuisha pia Haaland, 20, Sancho, 20 na Bellingham.

Ushindi wa Dortmund unatazamiwa kumtia motisha zaidi Bellingham aliyefunga bao muhimu katika mchuano mwingine wa wiki iliyopita iliyokutanisha Dortmund na Duisburg katika German Cup. Mchuano wa Septemba 19 ulihudhuriwa na takriban mashabiki 10,000 uwanjani Signal Iduna Park.

TAFSIRI NA: CHRIS ADUNGO

Sep 20, 2020

Nketiah ainusuru Arsenal kutoka kwa nyundo la West Ham

Na MASHIRIKA

KOCHA Mikel Arteta alikuwa mwingi wa sifa kwa ukakamavu wa kikosi chake baada ya chipukizi Eddie Nketiah kufunga bao la dakika za mwisho lililowavunia Arsenal ushindi wa 2-1 dhidi ya West Ham United mnamo Septemba 19, 2020.

Mchuano huo ulikuwa wa pili mfululizo kwa West Ham United kupoteza na ni mara yao ya tatu katika kipindi cha misimu minne iliyopita kupoteza mechi mbili za kwanza za msimu mpya.

“Nilipendezwa na ari ya vijana wangu katika dakika 25 za mwisho. Walijitahidi sana kujinyanyua baada ya wapinzani kuwasakama na kuonekana kuwazidi nguvu katika takriban kila idara,” akatanguliza Arteta.

“Pengine miezi michache iliyopita, huo ni mchuano ambao tungeambulia sare au hata kupoteza. Lakini tulishinda. Mwishowe, itatulazimu kubuni mbinu za kukabili mechi za aina hiyo kwa sababu zitakuwepo kwa wingi msimu huu,” akaongeza kocha huyo raia wa Uhispania.

Arsenal walitamba katika dakika za mwanzo za mchuano huo na wakajipata kifua mbele kupitia bao la Alexandre Lacazette aliyekamilisha krosi ya Pierre-Emerick Aubameyang kwa kichwa.

Ingawa hivyo, West Ham walikuwa tishio kila walipopata mipira ya kushtukiza na wakasawazisha mambo mwishoni mwa kipindi cha kwanza kupitia Michail Antonio aliyeshirikiana vilivyo na Ryan Fredericks.

Ingawa Arsenal waliendelea kumiliki asilimia kubwa ya mpira mwanzoni mwa kipindi cha pili, masogora wa kocha David Moyes ndio walijivunia nafasi nyingi za kufunga mabao na Antonio akashuhudia mpira aliougonga kwa kichwa ukibusu mwamba wa goli la wenyeji wao.

Fowadi huyo alinyimwa pia nafasi ya wazi na kipa Bernd Leno ambaye sasa ana uhakika wa kuwa chaguo la kwanza la Arsenal baada ya Emiliano Martinez kuyoyomea Aston Villa.

Ushirikiano kati ya Nketiah na Dani Ceballos mwishoni mwa kipindi cha pili uliwapa Arsenal bao la ushindi. Bao hilo liliendeleza rekodi nzuri ya Arsenal ambao kwa sasa wamesajili ushindi mara 11 kutokana na mechi 12 zilizopita dhidi ya West Ham ugani Emirates.

Japo Arsenal wameonekana kufufua makali yao chini ya Arteta tangu Disemba 2019, uthabiti wao uliyumbishwa na West Ham baada ya Lacazette kuondolewa katika dakika ya 77 na nafasi yake kutwaliwa na Nketiah.

Sajili mpya Willian Borges alitolewa ugani katika dakika ya 66 na nafasi yake kuchukuliwa na Nicolas Pepe ambaye pia alishindwa kuamsha kasi ya mashambulizi ya Arsenal.

Bao la Lacazette katika gozi hilo lilikuwa lake la 50 akiwa ndani ya jezi za Arsenal waliomsajili miaka mitatu iliyopita kutoka Olympique Lyon ya Ufaransa.

TAFSIRI NA: CHRIS ADUNGO

Sep 20, 2020

Palace wazamisha chombo cha Man-United ugani Old Trafford

Na MASHIRIKA

MANCHESTER United walianza vibaya kampeni ya Ligi Kuu ya Uingereza (EPL) msimu huu kwa kichapo cha 3-1 kutoka kwa Crystal Palace uwanjani Old Trafford mnamo Septemba 19, 2020.

Palace walifungua ukurasa wa mabao kunako dakika ya saba kupitia kwa Andros Townsend kabla ya Wilfried Zaha kufunga mengine mawili kunako dakika ya 74 na 85 mtawalia.

Man-United walifutiwa machozi na sajili mpya Donny van de Beek katika dakika ya 80. Bao la Townsend lilikuwa zao la ushirikiano mkubwa kati yake na Jeffrey Schlupp.

Goli la pili la Palace lilitokana na penalti iliyochangiwa na tukio la beki Victor Lindelof kuunawa mpira wakati akimkabili fowadi Jordan Ayew. Penalti hiyo iliyopanguliwa na kipa wa Man-United kwa mara ya kwanza, ilipigwa upya na Zaha baada ya teknolojia ya VAR kubainisha kwamba kipa David de Gea alikuwa ametoka kwenye mstari wake wakati ikichanjwa na Ayew.

Ushindi wa Palace ulikuwa mnono zaidi kwa kikosi hicho cha kocha Roy Hodgson kuwahi kujivunia ugani Old Trafford. Ilikuwa mara ya kwanza kwa Palace kuwabwaga Man-United katika uwanja wao wa nyumbani kwa misimu miwili mfululizo.

Ufanisi huo pia uliendeleza rekodi nzuri ya Palace ambao kwa sasa hawajashindwa katika mchuano wowote ugenini kati ya mitano iliyopita dhidi ya vikosi viwili vya jiji la Manchester.

Vijana wa kocha Ole Gunnar Solskjaer walisuasua pakubwa katika mchuano huo huku baadhi ya wachezaji akiwemo Paul Pogba aliyeondolewa katika kipindi cha pili, wakizembea sana. Nafasi ya Pogba ilitwaliwa na Van de Beek aliyesajiliwa kutoka Ajax ya Uholanzi.

Mchuano huo ulihudhuriwa pia na kocha wa zamani wa Man-United, Sir Alex Ferguson, 78.

Licha ya kuchezea ugenini, Palace walionekana kuwazidi wenyeji wao maarifa katika takriban kila idara huku kwa nyakati fulani, Harry Maguire na Lindelof wakishindwa kuhimili presha kutoka kwa Zaha na Townsend.

Zaha ndiye mchezaji wa mwisho kusajiliwa na Ferguson wakati akiwa mkufunzi wa Man-United mnamo 2013. Hata hivyo, nyota ya mwanasoka huyo raia wa Ivory Coast haikung’aa na akarejea Palace alikotokea mnamo 2015.

Palace kwa sasa wanajiandaa kuvaana na Everton ugani Selhurst Park katika mchuano wao ujao ligini.

Sep 20, 2020

Wakenya watakiwa kutoa maoni kuhusu “formula” iliyopitishwa na maseneta

Na CHARLES WASONGA

BUNGE la Kitaifa limealika wananchi kutoa maoni yao kuhusu mfumo wa mpya wa ugavi wa fedha baina ya serikali za kaunti uliopitishwa na Seneti Alhamisi, Septemba 17, 2020.

Kwenye tangazo lililochapishwa kwenye magazeti ya “The Saturday Nation” na “The Saturday Standard” bunge hilo linasema linataka maoni hayo ili kuiwezesha Kamati ya Bunge la Kitaifa kuhusu Bajeti kuidhinisha Mswada wa Ugavi wa Fedha baina ya Kaunti, (CARA).

Kuidhinishwa kwa mswada huo ambao pia ulipitishwa na Seneti Alhamisi, ndiko kutaiwezesha Hazina ya Kitaifa kuanzia kusambaza fedha kwa serikali zote 47 za kaunti.

“Ili kutimiza mahitaji ya vipengee vya 118 na 217 (4) vya Katiba, Kamati ya Bunge la Kitaifa kuhusu Bajeti sasa inaalika wananchi na wadau wengine kuwasilisha mapendekezo au maoni yoyote waliyonayo kuhusu Mfumo, wa awamu ya tatu, wa Ugavi wa Fedha baina ya Kaunti ulivyopitishwa na Seneti,” Bunge la Kitaifa lilisema katika notisi iliyotolewa na karani wa bunge hilo Michael Sialai.

Wananchi na wadau wengine wanahitajika kuwasilisha maoni yao kwa njia ya taarifa kwa afisi ya Karani wa Bunge la Kitaifa kupitia anwani zifuatazo: S.LP 41842-001100, Nairobi au barua pepe: clerk@parliament.go.ke. Taarifa hizo pia zinaweza kuwasilishwa kwa Afisi ya Karani wa Bunge la Kitaifa, Orofa ya kwanza, Jengo Kuu la Bunge, Nairobi.

Mfumo huo mpya utatumiwa kugawa Sh370 bilioni ambazo Serikali za kaunti zinatarajia kupokea katika mwaka wa kifedha ujao wa 2021/2022, utakaoanza Julai 1, 2021.

Hata hivyo, katika mwaka huu wa kifedha wa 2020/2021, maseneta walikubaliana kwamba mfumo wa mwaka jana utumiwa katika ugavi wa Sh316.5 bilioni zilizotengewa kaunti hizo. Kila kaunti itapokea kiasi cha fedha ilizopokea katika mwaka wa kifedha uliopita wa 2019/2020.

Chini ya mfumo mpya utakaanza kutekelezwa Julai 1, 2021, hakuna kaunti itapokea kidogo kuliko ilizopokea katika mwaka wa kifedha wa 2019/2020, maseneta walisema katika hoja kuhusu mfumo huo.

Hoja hiyo iliwasilisha na Seneti wa Nairobi Johnson Sakaja, kwa niaba ya Kamati maalum ya maseneta 12 iliyotwikwa jukumu la kusaka muafaka kuhusu suala hilo.

Mfumo mpya unazingatia vigezo vinane vitavyotumika kugawanya fedha baina ya kaunti. Vigezo hivyo ni; ugavi sawa itachukua asilimia 20 ya fedha hizo, idadi ya watu (asilimia 18), afya (asilimia 17), viwango vya umasikini (aslimia 14), kilimo (asilimia 10), barabara (asilimia 8), ukubwa wa kieneo (asilimia 8) na uwepo wa miji (asilimia 5).

Inatarajiwa kuwa Bunge la Kitaifa litapitisha mfumo huo Jumanne, Septemba 22 sawa na mswada wa CARA.

Baadaye fomyula hiyo na mswada wa CARA zitarejeshwa katika seneta zipitishwa katika hatua ya mwisho kisha ziwasilishwe kwa Rais Uhuru Kenyatta azitie saini. Hapo ndipo, Msimamizi wa Bajeti (CoB) Margaret Nyakang’o atatoa idhini kwa Hazina ya Kitaifa ianze kusambaza fedha kwa kaunti.

Sep 20, 2020

Calvert-Lewin afunga matatu na kusaidia Everton kuzamisha West Brom

Na MASHIRIKA

DOMINIC Calvert-Lewin alifunga mabao matatu katika mechi moja kwa mara ya kwanza katika taaluma yake ya usogora na kusaidia Everton kuchabanga limbukeni West Bromwich Albion 5-2 katika mechi ya Ligi Kuu ya Uingereza (EPL) ugani Goodison Park mnamo Septemba 19, 2020.

James Rodriguez naye alifunga bao katika mechi hiyo ya kwanza ugani Goodison Park na kuendeleza mwanzo bora wa Everton katika kampeni za EPL msimu huu.

West Brom walijiweka kifua mbele katika dakika ya 10 kupitia kwa bao la Grady Diangana kabla ya Calvert-Lewin kusawazisha mambo kunako dakika ya 31.

Rodriguez alifanya mambo kuwa 2-1 mwishoni mwa kipindi cha kwanza baada ya kushirikiana vilivyo na Richarlson Andrade.

Sekunde chache baadaye, Kieran Gibbs na kocha Slaven Bilic walionyeshwa kadi nyekundu kwa upande wa West Brom baada ya Gibbs kumsukuma Rodriguez naye Bilic kuwafokea maafisa wa mchuano huo.

Licha ya kujipata wakisalia na wanasoka wachache uwanjani, West Brom walisawazishiwa na Matheu Pereira katika dakika ya 47. Hata hivyo, furaha yao haikudumu kwa muda mrefu baada ya Michael Keane kufungia Everton bao la tatu kutokana na mpira wa Richarlson ambao ulipanguliwa na kipa Sam Johnstone katika dakika ya 54.

Calvert-Lewin alifunga mabao yake mengine mawili katika dakika za 62 na 66 baada ya kuandaliwa krosi safi kutoka kwa Rodriguez na Richarlison mtawalia.

Everton wamesajili sasa ushindi katika mechi zao mbili za ufunguzi katika EPL kwa mara ya kwanza katika kipindi cha miaka minane. West Brom watasubiri zaidi kupata alama yao ya kwanza katika EPL msimu huu.

Everton wanajivunia ufufuo mkubwa chini ya kocha Carlo Ancelotti na ujio wa sajili wapya Allan na Abdoulaye Doucoure unatarajiwa kuimarisha kabisa uthabiti wa kikosi hicho.

Everton kwa sasa wanajiandaa kusajili ushindi wa nne kutokana na mechi nne za ufunguzi wa msimu huu watakapotua ugani Selhurst Park kuvaana na Crystal Palace mnamo Septemba 26, 2020. Kwa upande wao, West Brom watakuwa wenyeji wa mabingwa wa 2016-17, Chelsea siku hiyo.

TAFSIRI NA : CHRIS ADUNGO

Sep 20, 2020

Kashiwa Reysol anayochezea Olunga yagawana alama na Hiroshima

Na GEOFFREY ANENE

KASHIWA Reysol imeambulia alama moja katika sare ya 1-1 dhidi ya Sanfrecce Hiroshima kwenye mechi ya Ligi Kuu ya Japan ambayo mshambuliaji Michael Olunga alipoteza nafasi ya wazi Jumamosi.

Mvamizi Mbrazil Douglas Vieira aliweka wageni Hiroshima kifua mbele dakika ya tisa baada ya kupokea mpira kutoka kiungo Yoshifumi Kashiwa.

Reysol ilisawazisha 1-1 kupitia kwa Kengo Kitazume sekunde chache kabla ya kipindi cha kwanza kukatika baada ya beki huyo kupokea pasi murwa kutoka kwa kiungo Ataru Esaka.

Olunga, 26, ambaye alikuwa amefunga mabao katika mechi tatu mfululizo, alipoteza nafasi nzuri dakika chache kabla ya bao la Kitazume alipochenga kipa, lakini shuti lake likaondoshwa na beki.

Mchezaji huyo wa kimataifa wa Kenya anasalia juu ya orodha ya wafungaji kwenye ligi hiyo ya klabu 18 kwa mabao 16. Alikuwa amefungua mwanya wa magoli sita alipotikisa nyavu mara moja Kashiwa ikilemewa 2-1 na Sagan Tosu katika mechi iliyopita.

Baada ya michuano ya Septemba 19, mwanya huo sasa umepunguzwa na goli moja. Hii ni baada ya Mbrazil Everaldo kufungia Kashima Antlers bao moja ikicharaza Cerezo Osaka 2-1. Mbrazil Marcos Junior anashikilia nafasi ya tatu kwa mabao 10 baada ya kuongeza goli moja mabingwa watetezi Yokohama Marinos wakizaba Tosu 3-1.

Katika matokeo ya mechi zingine zilizosakatwa Jumamosi, Sapporo ilikubali kichapo cha 1-0 dhidi ya Gamba Osaka, Nagoya Grampus ikalaza Vissel Kobe anayochezea Mhispania Andreas Iniesta nayo Shonan ikanyolewa bila maji 3-0 dhidi ya Shimizu.

Viongozi Kawasaki Frontale watateremka uwanjani hapo Jumapili kuzichapa dhidi ya Urawa Red Diamonds. Kawasaki itafungua mwanya wa alama nane ikipiga Urawa baada ya nambari mbili Cerezo kuteleza dhidi ya Kashima. Reysol inashikilia nafasi ya sita kwa alama 27 kutokana na mechi 17.

Sep 20, 2020

Villa wamtwaa fowadi Traore kutoka Lyon

Na MASHIRIKA

ASTON Villa wamemsajili fowadi Bertrand Traore kutoka Olympique Lyon ya Ufaransa kwa kima cha Sh2.4 bilioni.

Traore, 25, anarudi kusakata soka ya Ligi Kuu ya Uingereza (EPL) baada ya kuhudumu nchini Ufaransa kwa misimu mitatu.

Nyota huyo raia wa Burkina Faso aliwahi kuvalia jezi za Chelsea kwa miaka mitatu. Anaungana sasa na aliyekuwa mwanasoka mwenzake ugani Stamford Bridge, John Terry ambaye kwa sasa ni kocha msaidizi uwanjani Villa Park.

“Tuna furaha tele kwamba Bertrand ameteua kuja Villa. Ni mwanasoka anayejivunia utajiri mkubwa wa kipaji ambaye analeta nguvu mpya na msisimko zaidi kwenye safu yetu ya ushambuliaji,” akasema kocha wa Villa, Dean Smith.

Traore ni mchezaji wan ne kuingia katika sajili rasmi ya Villa muhula huu baada ya kikosi hicho kujinasia pia huduma za kipa Emiliano Martinez kutoka Arsenal, Ollie Watkins kutoka Brentford na beki wa kulia, Matty Cash aliyeagana na Nottingham Forest.

Villa wametumia kima cha Sh11.6 bilioni kujisuka upya hadi kufikia sasa muhula huu.

TAFSIRI NA: CHRIS ADUNGO

Sep 20, 2020

Diack atupwa ndani miaka minne kwa ufisadi IAAF

Na MASHIRIKA

RAIS wa zamani wa Shirikisho la Riadha Duniani (IAAF), Lamine Diack, 87, amepokezwa kifungo cha miaka minne gerezani kwa hatia ya kushiriki ufisadi.

Raia huyo wa Senegal alikabiliwa pia na mashtaka ya ulanguzi wa fedha, kutumia njia za mkato za kusaidia wanariadha wa Urusi kushiriki matumizi ya pufya na matumizi mabaya ya mamlaka.

Diack alipatikana pia na hatia ya kusaidia wanariadha waliotuhumiwa kutumia dawa za kusisimua misuli na kuwaruhusu kushiriki Michezo ya Olimpiki ya 2012 jijini London, Uingereza.

Kutokana na makosa hayo, alihukumiwa kifungo cha miaka minne gerezani huku miaka miwili katika kifungo hicho ikiahirishwa.

Mawakili wa Diack hata hivyo wameapa kukata rufaa baada ya kusisitiza kwamba hukumu dhidi ya mteja wao “si ya haki, ni ya kinyama na inakiuka haki za binadamu”.

Mbali na kifungo, Diack pia alitozwa faini ya Sh63.9 milioni. Kinara huyo amekuwa akifanyiwa uchunguzi na wajasusi wa Ufaransa kwa miaka minne iliyopita kuhusiana na madai kwamba alipokea hongo ya takriban Sh336 milioni ili kuficha uovu wa kuwepo kwa matumizi ya pufya miongoni mwa wanariadhwa Urusi katika Olimpiki za London 2012.

Jaji aliyeamua kesi yake alisema vitendo vya Diack “vilikiuka maadili ya riadha na vita dhidi ya matumizi ya dawa haramu za kusisimua misuli miongoni mwa wanamichezo”.

Diack alitiwa mbaroni jijini Paris, Ufaransa mnamo Novemba 2015.

Diack aliyedhibiti mikoba ya IAAF kwa miaka 16, alibanduliwa mamlakini mnamo Agosti 2015 na nafasi hiyo kutwaliwa na Mwingereza Lord Coe.

Papa Massata ambaye ni mwanawe Diack alipigwa marufuku ya kutojihusisha kabisa na masuala ya riadha maishani mnamo 2016, alipokezwa kifungo cha miaka mitano gerezani na kutozwa faini ya Sh130 milioni.

TAFSIRI NA: CHRIS ADUNGO

Sep 20, 2020

Fernandes atawazwa Mchezaji Bora wa Mwaka 2019-20 kambini mwa Man-United

Na MASHIRIKA

KIUNGO Bruno Fernandes, 26, ametawazwa Mchezaji Bora wa Mwaka wa 2019-20 kambini mwa Manchester United.

Nyota huyo raia wa Ureno alisajiliwa na Man-United mnamo Januari 2020 na ujio wake ukawa kiini cha ufufuo wa makali ya kikosi hicho cha Ligi Kuu ya Uingereza (EPL) chini ya kocha Ole Gunnar Solskjaer.

Kurejea kwa Man-United kushiriki soka ya Klabu Bingwa Ulaya (UEFA) msimu huu wa 2020-21 ni zao la mchango mkubwa wa Fernandes aliyesajiliwa kutoka Sporting Lisbon kwa kima cha Sh9.5 bilioni.

Kuja kwa Fernandes umekuwa kiini cha ufufuo wa makali ya Man-United ambao kwa sasa wameanza kuhisi ukubwa wa mchango wa kiungo Paul Pogba kila anapowajibishwa naye kwenye safu ya kati.

Hadi alipochezeshwa kwa mara ya kwanza kambini mwa Man-United katika mechi iliyowakutanisha na Wolves mnamo Februari 1, 2020, kikosi cha Solskjaer kilikuwa katika nafasi ya nane jedwalini huku pengo la alama 14 likitamalaki kati yao na Leicester waliokuwa ndani ya mduara wa tatu-bora.

Fernandes alituzwa baada ya kupigia asilimia 35.5 ya kura na kumbwaga mshabuliaji Anthony Martial aliyejizolea asilimia 34 ya kura za mashabiki wa Man-United.

Marcus Rashford aliambulia nafasi ya tatu kwa asilimia 10 ya kura huku chipukizi Mason Greenwood akiridhika na nafasi ya nne kwa asilimia 8.4 ya kura.

Sajili wapya Aaron Wan-Bissaka na Harry Maguire walipata asilimia 3.8 na 2.4 ya kura mtawalia.

Katika msimu wa 2019-20, Fernandes alichezeshwa na Man-United katika jumla ya mechi 22 kwenye mapambano yote na akafunga mabao 12. Aidha, ushawishi wake ugani ulihisika pakubwa na akawezesha waajiri wake kutinga nusu-fainali za Kombe la FA, Carabao Cup na Europa League.

Kwa upande wake, Martial, 24, alifungia Man-United jumla ya mabao 23 kutokana na mechi 48 katika mashindano yote nchini Uingereza na bara Ulaya. Rashford alifunga mabao 22 na kuchangia mengine 11 kutokana na jumla ya michuano 44.

TAFSIRI NA: CHRIS ADUNGO

Sep 20, 2020

Aguero kusalia nje kwa miezi miwili zaidi kuuguza jeraha la goti

Na MASHIRIKA

KOCHA Pep Guardiola wa Manchester City anahofia kwamba mshambuliaji matata Sergio Aguero atakosa mechi zote za miezi miwili ya kwanza kwenye kampeni za msimu huu wa 2020-21.

Aguero alipata jeraha baya la goti mnamo Juni 22, 2020 wakati wa mechi ya Ligi Kuu ya Uingereza (EPL) iliyowakutanisha na Burnley.

Jeraha hilo lilimweka fowadi huyo raia wa Argentina nje ya mechi zote 10 za mwisho wa muhula wa 2019-20 na pia michuano miwili ya Klabu Bingwa Ulaya (UEFA) mnamo Agosti.

Guardiola kwa sasa amekiri kwamba hana uhakika iwapo Aguero ambaye ni mfungaji bora wa muda wote kambini mwa Man-City atakuwa amerejea katika hali shwari ya kuchezeshwa kufikia Novemba.

“Tulijua kwamba jeraha hilo lilikuwa baya na lingemweka nje kwa kipindi kirefu. Atahitaji muda wa mwezi mmoja au miwili hivi kabla ya kuanza tena kutuchezea,” akasema kocha huyo wa zamani wa Barcelona na Bayern Munich.

Kukosekana kwa Aguero katika kikosi cha kwanza cha Man-City kunatazamiwa kumpisha fowadi raia wa Brazil, Gabriel Jesus aliyefunga jumla ya mabao matano kutokana na mechi 12 za mwisho wa msimu uliopita.

Man-City kwa sasa wanajiandaa kwa gozi la EPL litakalowakutanisha na Wolves uwanjani Molineux mnamo Septemba 21, 2020. Guardiola atapania kumchezesha sajili mpya Ferran Torres katika mchuano huo ili ashirikiane na Raheem Sterling, Jesus na Bernardo Silva katika safu ya mbele.

Kubanduka kwa kiungo veterani David Silva ugani Etihad mwishoni mwa msimu jana kunamsaza Guardiola bila ya mchezaji yeyote aliyekuwa sehemu ya kikosi kilichovunia Man-City ubingwa wa EPL mnamo 2012. Silva, 35, aliyoyomea Real Sociedad ya Uhispania.

TAFSIRI NA: CHRIS ADUNGO

Sep 20, 2020

Beki wa Hamburg nchini Ujerumani aadhibiwa vikali

Na MASHIRIKA

BEKI Toni Leistner wa Hamburg nchini Ujerumani, amepigwa marufuku ya mechi tano na kutozwa faini ya Sh1 milioni kwa hatia ya kumpiga shabiki aliyemrushia cheche za matusi wakati wa mechi ya German Cup iliyowakutanisha na Dynamo Dresden.

Dresden waliibuka washindi wa gozi hilo la Septemba 18, 2020 kwa mabao 4-1.

Shirikisho la Soka la Ujerumani (DFB) limesema kwamba Leistner, 30, “alitusiwa mara nyingi na shabiki wa kikosi cha Dresden kabla ya sogora huyo kupandwa na hasira na kuamua kumvamia na kutandika makofi kadhaa.”

Japo alichokozwa, DFB limeshikilia kwamba Leistner alivunja kanuni za kudhibiti maambukizi ya virusi vya corona na alihatarisha maisha yake kwa hatua ya kumvamia shabiki huyo “mtundu”.

“Kutokana na kitendo chake, alihatarisha maisha yake. Pia alimweka shabiki huyo katika hatari ya kuambukizwa au kuumia,” ikasema sehemu ya taarifa ya DFB.

Takriban mashabiki 10,000 walihudhuria mchuano huo kati ya Hamburg na Dresden. Idadi hiyo ilikuwa ya juu zaidi kuwahi kushuhudiwa uwanjani tangu kurejelewa kwa soka ya Ujerumani baada ya kulegezwa kwa baadhi ya kanuni zinazodhibiti msambao wa ugonjwa wa Covid-19.

TAFSIRI NA: CHRIS ADUNGO

Sep 20, 2020

Mfumaji Diogo Jota atua Liverpool kwa Sh5.7 bilioni

Na MASHIRIKA

FOWADI Diogo Jota amejiunga na Liverpool kutoka Wolves kwa mkabata wa miaka mitano utakaorasimishwa leo (Jumamosi ya Septemba 19, 2020) kwa kima cha Sh5.7 bilioni.

Kusajiliwa kwa Jota, 23, kunadhihirisha ukubwa wa kiu ya kikosi hicho cha kocha Jurgen Klopp kuhifadhi ubingwa wa Ligi Kuu ya Uingereza (EPL) msimu huu na kupiga hatua kubwa zaidi katika mashindano mengine ya Uingereza na bara Ulaya.

Fedha ambazo Liverpool huenda wakatoa kwa minajili ya huduma za Jota zinatarajiwa kuongezeka hadi Sh6.3 bilioni iwapo sogora huyo raia wa Ureno atawajibishwa mara kwa mara katika kikosi cha kwanza cha Liverpool na iwapo atachangia mafanikio makubwa ya Liverpool nchini Uingereza na barani Ulaya.

Wepesi wa Wolves kukubali fedha za uhamisho wa Jota kulipwa kwa awamu ulichangia pakubwa kufaulu kwa usajili wa mwanadimba huyo atakayetua ugani Anfield siku chache baada ya Liverpool kumsajili kiungo matata raia wa Uhispania, Thiago Alcantara kutoka Bayern Munich ya Ujerumani kwa Sh2.8 bilioni.

Jota anatazamiwa kufanyiwa vipimo vya afya ugani Melwood mnamo Septemba 19, 2020 kabla ya kutia saini mkataba atakapokezwa na Liverpool.

Jota aliondoka ugani Molineux kabla ya mchuano wa Carabao Cup uliowakutanisha Wolves na Stoke City mnamo Septemba 17 na alikuwa mchezaji wa akiba ambaye hakuwajibishwa kabisa katika gozi la EPL lililowashuhudia waajiri wake wakiwazaba Sheffield United 2-0 mnamo Septemba 13, 2020 ugani Bramall Lane.

Kuhamia kwa Jota ugani Anfield kulirahisishwa pia na hatua ya beki chipukizi wa Liverpool, Ki-Jana Hoever kukubali kuingia katika sajili rasmi ya Wolves kwa kima cha Sh1.4 bilioni.

Tineja huyo mwenye umri wa miaka 18 alichezeshwa na Liverpool mara nne pekee katika msimu wa 2019-20.

Alijiunga na Liverpool mnamo 2018 baada ya kuagana na Ajax ya Uholanzi na kutia saini mkataba wa kipindi kirefu ugani Anfield.

TAFSIRI NA: CHRIS ADUNGO

Sep 20, 2020

Leicester kujinasia fowadi matata wa Uturuki, Cengiz Under kutoka AS Roma

Na MASHIRIKA

KOCHA Brendan Rodgers amethibitisha kwamba Leicester City wako katika hatua za mwisho za mazungumzo na AS Roma kuhusu uwezekano wa kujitwalia huduma za fowadi Cengiz Under, 23.

Nyota huyo raia wa Uturuki alijiunga na Roma ya Ligi Kuu ya Italia (Serie A) mnamo Julai 2017 baada ya kuagana rasmi na Istanbul Basaksehir.

Tangu wakati huo, Under amechezea Roma katika jumla ya mechi 88 kwenye mashindano yote na akafunga mabao 17.

“Ni mwanasoka mzuri sana. Mazungumzo kati ya Leicester na Roma yako katika hatua muhimu na dalili zote zinaashiria kwamba Under atakuwa mchezaji wetu wakati wowote wiki hii,” akatanguliza Rodgers.

“Tunahitaji mvamizi mwenye kasi ya juu zaidi ambaye pia amejaliwa kipaji cha kupiga chenga na kuchangia mabao katika safu ya mbele. Mwenye uwezo huo kwa sasa ni Under ambaye sina shaka atajiunga nasi,” akaongeza.

Kati ya sababu zilizochochea Leicester kumvizia Under ni hofu kuhusu uwezekano wa kumpoteza fowadi Demarai Gray, 24, ambaye amekataa kutia saini mkataba mpya licha ya kusalia na mwaka mmoja pekee kwenye kandarasi yake ya sasa na mabingwa hao wa Ligi Kuu ya Uingereza (EPL) mnamo 2015-16.

TAFSIRI NA: CHRIS ADUNGO

Sep 20, 2020

Sikuwa na uhakika kwamba Auba angerefusha muda wake Arsenal – Arteta

Na MASHIRIKA

KOCHA Mikel Arteta wa Arsenal amefichua kwamba alikuwa na shaka tele iwapo nahodha na mvamizi Pierre-Emerick Aubameyang angetia saini mkataba mpya uwanjani Arsenal tangu alipopokezwa mikoba ya kikosi hicho mnamo Disemba 2019.

Hata hivyo, Aubameyang, 31, alirefusha kipindi cha kuhudumu kwake kambini mwa The Gunners mnamo Septemba 15, 2020 kwa miaka mitatu zaidi hadi mwishoni mwa 2023.

Kwa mujibu wa maelewano hayo mapya, Arsenal sasa watakuwa wakimlipa Aubameyang ujira wa hadi Sh35 milioni kwa wiki.

Mkataba wa awali kati ya nyota huyo raia wa Gabon na Arsenal ulitarajiwa kukatika rasmi mnamo Juni 2021. Hadi kufikia sasa, fowadi huyo wa zamani wa Borussia Dortmund amefungia Arsenal jumla ya mabao 72 kutokana na mechi 111.

Alikuwa sehemu muhimu katika ushindi wa Kombe la FA mnamo 2019-20 dhidi ya Chelsea na akasaidia waajiri wake kubwaga Liverpool kwenye Community Shield mwanzoni mwa msimu huu wa 2020-21.

“Nilipojiunga na Arsenal, nilikuwa na shaka kubwa. Mwanzo ni kwa sababu kikosi hakikuwa na fedha ya kukisuka upya kikosi kwa kuleta wanasoka ambao ushirikiano nao na Aubameyang ungemwaminisha kusalia Emirates,” akatanguliza.

“Nadhani Aubameyang pia alikuwa na shaka kuhusu mambo mengi. Ingekuwa rahisi sana kwake kufanya maamuzi ya kuondoka kwa sababu alikuwa akiwaniwa na miamba kama vila Real Madrid, Juventus, Inter Milan, Barcelona na Chelsea.”

“Hata hivyo, nilimsihi avute subira na kwa kweli, maombi yalijibiwa na uvumilivu ukatuletea mambo mabivu,” akasema sogora huyo wa zamani wa Everton na Arsenal.

Aubameyang alijiunga na Arsenal mnamo Januari 2018 baada ya kuagana na Dortmund ya Ujerumani kwa kima cha Sh7.8 bilioni.

Katika msimu wake wa kwanza mkamilifu kwenye soka ya Ligi Kuu ya Uingereza (EPL) mnamo 2018-19, alipachika wavuni jumla ya mabao 23 na akatawazwa mfungaji bora kwa pamoja na Sadio Mane na Mohamed Salah wa Liverpool.

“Ilikuwa vyema na muhimu zaidi kwa Aubameyang kusalia nasi ugani Emirates. Ni mchezaji wa haiba kubwa aliye na uwezo mkubwa ndani na nje ya uwanja,” akasema Arteta.

“Aubameyang ni kiongozi muhimu kwa Arsenal na sehemu kubwa ya mpango wetu wa kujisuka upya. Anatamani kuwa huko juu pamoja na wanasoka wengine wa haiba kubwa duniani ilia ache taathira za kudumu katika ulingo wa soka,” akaongeza Arteta.

Katika mechi 86 za EPL, amepachika wavuni mabao 55 na kuchangia mengine 12. Amewahi pia kuvalia jezi za AC Milan, Dijon, Lille, Nice, AS Monaco, Bastia, Dijon na Saint-Etienne.

Mshindi huyo wa taji la Mwanasoka Bora wa Mwaka 2015 barani Afrika alipokezwa utepe wa unahodha wa Arsenal mnamo Novemba 2019 baada ya mtangulizi wa Arteta, kocha Unai Emery kumvua kiungo Granit Xhaka unahodha wa kikosi.

TAFSIRI NA: CHRIS ADUNGO

Sep 20, 2020

Man-United pua na mdomo kumsajili beki Alex Telles

Na MASHIRIKA

MANCHESTER United wameafikiana beki matata wa FC Porto ya Ureno, Alex Telles kuhusu uwezekano wa kumsajili kwa mkataba wa miaka mitano.

Telles amekuwa akiwaniwa na kocha Ole Gunnar Solskjaer kwa kipindi kirefu ili ashirikiane vilivyo na Luke Shaw na Brandon Williams kwenye safu ya ulinzi.

Ka mujibu wa gazeti la RMC Sport nchini Brazil, Telles amehiari kujiunga na Man-United baada ya kutupilia mbali ofa za Chelsea waliomsajili tayari beki Ben Chilwell kutoka Leicester City.

Telles anatazamiwa kuwa sajili wa pili wa Man-United ambao hadi kufikia sasa wamejinasia huduma za kiungo mvamizi Donny van de Beek kutoka Ajax nchini Uholanzi.

Hadi alipoamua kutua uwanjani Old Trafford, Telles, 27, alikuwa akihemewa pia na miamba wa soka ya Ufaransa, Paris Saint-Germain (PSG).

Mkataba kati ya Telles na Porto unatarajiwa kutamatika rasmi mwishoni mwa Juni 2021. Hicho ndicho kiini cha Porto kusisitiza kwamba bei ya nyota huyo ni Sh3.8 bilioni.

Telles aliwajibishwa kwa mara ya kwanza na timu ya taifa ya Brazil mnamo 2019 baada ya kuridhisha vinara wa mabingwa hao mara tano wa Kombe la Dunia akivalia jezi za Porto.

Hadi kufikia sasa, Telles amechezea Porto zaidi ya mechi 150 na akawafungia jumla ya mabao 24 katika mashindano yote.

TAFSIRI NA: CHRIS ADUNGO

Sep 20, 2020

Oswe astaafu kusakata soka, ateuliwa kuwa meneja msaidizi wa Wazito FC

Na CHRIS ADUNGO

BEKI wa muda mrefu zaidi kambini mwa Wazito FC, David ‘Tiote’ Oswe amestaafu rasmi kwenye ulingo wa usakataji wa soka.

Oswe kwa sasa amepokezwa majukumu ya usimamizi wa kikosi cha mabwanyenye hao. Atakuwa meneja msaidizi wa timu chini ya nahodha wa zamani wa klabu hiyo, Dan Odhiambo.

Kiungo huyo mkabaji amekuwa akivalia jezi za Wazito FC kwa miaka saba iliyopita na alikuwa sehemu muhimu katika juhudi za kupanda ngazi kwa waajiri wake kutoka Ligi ya Kitaifa ya Supa (NSL) hadi Ligi Kuu ya Kenya (KPL) kwa mara ya kwanza mnamo 2017.

“Oswe amekuwa mwaminifu sana kwa klabu kwa kipindi cha miaka mingi. Tumeamua kumpa jukumu la kusimamia kikosi katika benchi ya kiufundi.”

“Hapa Wazito, sisi hutambua na kutuza uaminifu na kwa kujitolea kwake kwa kipindi hicho chote, tumeamua kumpa Oswe majukumu mengine baada ya kuangika daluga zake,” ikasema sehemu ya taarifa iliyotolewa na Afisa Mkuu Mtendaji wa Wazito FC, Dennis Gicheru.

Kwa upande wake, Oswe alisema: “Safari yangu na Wazito FC imekuwa ya kuonewa fahari. Ingawa tumekuwa na nyakati nzuri na za kusikitisha, tulipoteza na kushinda kama timu nzima. Sasa nahisi kwamba muda umefika wa kuondoka ulingoni na kuwapisha chipukizi kuendeleza mambo mazuri tuliyoyaanzisha kambini mwa Wazito.”

Oswe pia alishukuru usimamizi wa Wazito FC kwa kumwaminia nafasi ya kusimamia kikosi na akaahidi kujitahidi vilivyo kutambisha waajiri wake jinsi alivyofanya kwa uaminifu tangu 2013.

“Ningependa kumshukuru Rais wa Wazito, Ricardo Badoer na Afisa Mkuu Mtendaji kwa kuniteua kuwajibikia kikosi katika nafasi hii. Naelewa falsafa ya kikosi na matarajio ya klabu kutoka kwangu,” akasema.

Sep 20, 2020

Mbunge ataka Uhuru na Raila wamng’oe Ruto

Na Stanley Ngotho

MBUNGE wa Kajiado ya Kati, Bw Elijah Memusi, amewarai Rais Uhuru Kenyatta na kiongozi wa ODM, Raila Odinga, kuwashinikiza wabunge wanaoegemea upande wao kuwasilisha hoja ya kumng’oa mamlakani Naibu Rais William Ruto.

Bw Memusi amedai kwamba Dkt Ruto anahatarisha usalama wa kitaifa baada ya walinzi wake kupatikana nyumbani kwa Mbunge wa Kapseret, Bw Oscar Sudi alipokuwa akisakwa na polisi hivi majuzi.

Akihutubu katika mkutano eneobunge lake jana, Bw Memusi alisema kukamatwa kwa walinzi wa Dkt Ruto kumeibua maswali mengi kuhusu usalama na ni suala la kuchunguzwa mara moja.

Bw Sudi alikamatwa na kuachiliwa Ijumaa na mahakama mjini Nakuru kwa tuhuma za kutoa matamshi ya uchochezi.

“Ningetaka kumwambia Rais Kenyatta kwamba, ikiwa naibu wake amekuwa kikwazo, anapaswa kuungana na Bw Odinga na kiongozi wa KANU, Gideon Moi kuwaunganisha wabunge wao kuwasilisha hoja ya kutokuwa na imani na Dkt Ruto,” akasema.

Sep 20, 2020

Huenda shule zifunguliwe Oktoba 19

Na FAITH NYAMAI

SHULE huenda zikafunguliwa Oktoba 19, iwapo serikali itakubali mapendekezo ya kamati inayosimamia masuala ya elimu nchini katika kipindi hiki cha kukabili virusi vya ugonjwa wa Covid-19.

Kulingana na ripoti ya kamati hiyo, wanafunzi wa Darasa la Nane na wale wa Kidato cha Nne watafanya mitihani yao ya kitaifa ya KCPE na KCSE mtawalia mwezi wa Aprili mwaka ujao.

Kamati hiyo imependekeza pia kalenda ya shule za msingi na upili kubadilishwa ili muhula wa kwanza uwe ukianza Juni.Hapo kesho, Waziri wa Elimu, Prof George Magoha, anatarajiwa kuipokea ripoti hiyo ya kamati.

Inatarajiwa baadaye wadau watashauriana na Rais Uhuru Kenyatta ambaye ataidhinisha uamuzi wa mwisho utakaotolewa.

Kwenye mapendekezo yake ya kwanza, kamati hiyo inataka wanafunzi wa Darasa la Saba na Nane, Kidato cha tatu na cha Nne warudi shuleni Jumatatu, Oktoba 19.Wanafunzi wa Darasa la Nne, ambao ndio wa kwanza kutumia mtaala mpya wa masomo, wanatarajiwa kuripoti shuleni siku hiyo pia.

Wanafunzi wengine wote watarejea shuleni baada ya wiki mbili.“Mapendekezo haya ni ya kuzipa nafasi shule kujitayarisha kuwapokea wanafunzi kwa zamu,” duru zilisema.

Kwenye mapendekezo ya pili, kamati hiyo imependekeza wanafunzi wote kuripoti shuleni siku moja, Oktoba 19.

Prof Magoha anatarajiwa kuwasilisha ripoti hiyo wakati wa mkutano wa kitaifa kuhusu janga la corona, mnamo Septemba 25.

Mkutano huo utaongozwa na Waziri wa Usalama wa Nchi, Dkt Fred Matiang’i na Waziri wa Afya, Bw Mutahi Kagwe.Ijumaa, Prof Magoha aliwaambia waalimu waanze kujipanga kurudi shuleni lakini akadinda kusema shule zitafunguliwa lini.

“Ugonjwa huu umeanza kupungua nchini, walimu wanafaa kuanza kujitayarisha kurudi shuleni. Tutawapa wanafunzi wanaongojea mtihani fursa ya kwanza kurudi shuleni,” alisema Prof Magoha.

Wakati alipozuru karakana za kutengeneza madawati ya shule Nairobi, Rais Kenyatta alisema serikali iko tayari kusaidia shule kufunguliwa.

Serikali imetenga Sh1.9 bilioni kutengeneza madawati ya shule za msingi na zile za sekondari.Prof Magoha aliwaelekeza wakurugenzi wa elimu wa maeneo na kaunti kuhakikisha madawati hayo yamefika shuleni ifikapo Oktoba 19.

Mwenyekiti wa Chama cha Walimu Wakuu wa Shule za Upili (Kesha), Bw Kahi Indimuli alisema wako tayari kufungua na kuwaomba wadau wengine kujitokeza na kusaidia shule kujiandaa.

Bw Indimuli alisema kwa sasa, wadau tofauti wamejitokeza kusaidia shule za sekondari na vifaa vya kupima joto la mwili shuleni.“Tunawaomba wengine ambao wana uwezo wa kununua barakoa, sabuni na matangi ya maji wajitokeze,” akasema.

Mkuu wa chama cha walimu wakuu wa shule za msingi (Kepsha), Bw Nicholas Gathemia alisema kuwa walimu wakuu wanasubiri maagizo kutoka kwa wizara ya elimu.

“Kwa sasa matayarisho machache yamefanywa kwenye shule za msingi lakini tuna hakika serikali itatupa msaada unaofaa katika wiki zijazo,” alieleza Bw Gathemia.

Katibu mkuu wa muungano wa waalimu za sekondari (Kuppet), Bw Akelo Misori pia alisema wakati umefika wa shule kujiandaa kufunguliwa.

Sep 20, 2020

MCAs wahimizwa kufuatilia matumizi ya fedha za kaunti

Na BRIAN OJAMAA

MABUNGE ya kaunti yametakiwa kuimarisha kamati za fedha ili zichunguze jinsi serikali za kaunti zinavyotumia pesa kikamilifu.

Spika wa Seneti, Bw Ken Lusaka alisema seneti imepigania pesa zaidi kwa kaunti na ni muhimu madiwani, kupitia kamati za fedha, kuhakikisha zinatumiwa vyema.

“Uwepo wa kamati zenye nguvu za fedha ndiyo njia ya pekee kuhakikisha serikali za kaunti zinatumia vyema pesa zinazopewa na serikali ya kitaifa,” alisema.

Akizungumza alipohudhuria mazishi Cheptais, eneobunge la Mt Elgon mnamo Ijumaa, Bw Lusaka alisema anafuraha seneti ilimaliza mzozo kuhusu mfumo wa kugawa pesa za kaunti na kwamba, ni jukumu la madiwani kuhakikisha pesa hizo zinatumiwa vyema.

“Ukosefu wa kamati zinazoweza kuchunguza matumizi ya pesa katika baadhi ya kaunti ndiyo sababu zinatumiwa vibaya na kuporwa,” alisema Bw Lusaka katika mazishi ya Joyce Boiyo.

Kamati ya maseneta 12 iliyosimamiwa na Seneta wa Bungoma Moses Wetangula na mwenzake wa Nairobi Johnson Sakaja ilihakikisha hakuna kaunti itapoteza pesa.

Bw Wetangula aliyehudhuria mazishi hayo aliafikiana na Bw Lusaka akisema seneti itaendelea kupigania kaunti.

Sep 20, 2020

Serikali yakomesha ujenzi katika ardhi zinazozaniwa

Na ALEX AMANI

SERIKALI imetangaza kwamba, haitaruhusu aina yoyote ya ujenzi katika ardhi zinazozozaniwa katika eneo bunge la Magarini, Kaunti ya Kilifi.

Waziri Msaidizi wa Ardhi, Bw Gideon Mung’aro alisema hatua hiyo imechukuliwa baada ya wizara kupokea ruhusa kutoka kwa bunge la taifa kubainisha wamiliki halali wa ardhi hizo.

Bw Mung’aro alikuwa akizungumza katika wadi ya Sabaki wakati wa kumkabidhi rasmi mbunge wa eneo hilo, Bw Michael Kingi stakabadhi ambazo zimethibitisha kusitishwa kwa ujenzi katika ardhi zenye mizozo.

“Tumesitisha ujenzi wa aina yoyote katika ardhi zenye utata eneo hili, mpaka uchunguzi utakapofanyika na mwafaka kupatikana,’ alisema Bw Mung’aro.

Hata hivyo waziri huyo msaidizi alidokeza kwamba, licha ya kuwa huenda wizara hiyo ikashindwa kutatua matatizo ya ardhi kwa asilimia mia moja nchini, watazidi kujizatiti ili kuhakikisha wametatua asilimia kubwa ya matatizo hayo katika sehemu zote za nchi.

Kwa upande wake, mbunge wa Magarini aliitaka wizara ya ardhi kufutulia mbali hati miliki za ardhi za mabwenyenye wanaodaiwa kunyakua ardhi za wakazi eneo hilo.

Kulingana na Bw Kingi, suala la unyakuzi wa ardhi kwenye eneo bunge lake linaendelea kushuhudiwa katika maeneo tofauti huku wakazi wasio na uwezo wakizidi kudhulumiwa kila mara.

Wakati huo huo, mbunge huyo aliiomba serikali, kupitia Wizara ya Ardhi, na ile ya kaunti hiyo kusitisha shughuli zote za ujenzi katika ardhi ya Shirika la Ustawishaji Kilimo (ADC) inayokumbwa na utata hadi utata kuhusu umiliki wa ardhi hiyo utakapotatuliwa.

Ardhi hiyo ya ekari 900 imekumbwa na mzozo ikiwemo sakata ya unyakuzi unaoaminika kutendeka wakati wa utawala wa aliyekuwa rais, marehemu Daniel arap Moi.

Miongoni mwa wale waliotajwa kunufaika na unyakuzi huo ni wanasiasa mashuhuri na jamaa za Moi.’Tunaitaka serikali kutoa suluhu ya matitizo haya,’ alisema Bw Kingi.

Mbunge huyo pia aliwashutumu vikali baadhi ya viongozi katika kaunti hiyo akidai baadhi yao wamekuwa wakishirikiana na mabwenyenye kupora mali ya umma na kuwapokonya wakazi aridhi zao.

Sep 20, 2020

Mgogoro wa Sudi ulivyofichua siri ya vita vya UhuRuto

Na LEONARD ONYANGO

KIZAAZAA wakati wa kukamatwa kwa Mbunge wa Kapseret, Bw Oscar Sudi kimefichua namna uhusiano baina ya Rais Uhuru Kenyatta na naibu wake William Ruto ulivyodorora kwa kiasi kikubwa.

Maafisa wa Polisi wiki iliyopita walishindwa kumkamata Bw Sudi kutokana na madai kwamba walizuiliwa na maafisa wa usalama wanaolinda Naibu wa Rais.Kwa mujibu wa ripoti, maafisa hao ndio walimtorosha Bw Sudi ili kumnusuru kutoka mikononi mwa polisi.

Maafisa hao, hata hivyo, waliachiliwa huru huku polisi wakiendelea kufanya uchunguzi ili kubaini kwa nini maafisa hao wanaolinda watu mashuhuri walikuwa nyumbani kwa Bw Sudi.

Mbunge wa Kimilili Didmus Barasa alinukuliwa akisema kuwa maafisa hao walikuwa wamealikwa na Bw Sudi kwa ajili ya chakula cha jioni.

Maafisa hao walikuwa wamesindikiza Naibu wa Rais hadi nyumbani kwake katika eneo la Sugoi, Kaunti ya Uasi Gishu, kabla ya kuelekea nyumbani kwa Bw Sudi.

Chama cha ODM kikiongozwa na kinara wake Raila Odinga kimemtaka Naibu wa Rais kuwajibika na kuwaeleza Wakenya kwa nini maafisa wake walijipata nyumbani kwa mbunge wa Kapseret.

Wadadisi wa masuala ya siasa wanasema kuwa kizaazaa hicho ni ithibati kwamba Dkt Ruto amepoteza usemi ndani ya Jubilee.“Bw Sudi ni mtetezi mkuu wa Dkt Ruto na kuna uwezekano kwamba alijaribu kumwokoa mbunge huyo bila mafanikio.

“Hilo linaashiria namna naibu wa rais amepoteza ushawishi serikalini na hata hawezi kutoa amri kwa afisa yeyote wa serikali,” anasema BwGeorge Mboya , mdadisi wa siasa.

Kudorora kwa uhusiano huo kumesababisha Naibu wa Rais Ruto kuanza ‘kujitenga’ na serikali ya Uhuru Kenyatta ili kujiongezea umaarufu wa kisiasa.

Dkt Ruto amekuwa akitoa kauli zinazofanya serikali ya Rais Kenyatta kuonekana kama isiyojali masilahi ya wananchi maskini, iliyojaa ufisadi na dhuluma.Dkt Ruto, hata hivyo, atakuwa ajihusisha na miradi mizuri inayoanzishwa na serikali ya Jubilee.

Hilo lilibainika wiki iliyopita ambapo Baraza la Mawaziri liliidhinisha kubuniwa kwa hazina ya kutoa mikopo kwa wafanyabiashara wadogo walioathiriwa na janga la virusi vya corona.

Kulingana na Baraza la Mawaziri, Sh10 bilioni zitatolewa kama mikopo kwa wafanyabiashara wadogo kat yam waka huu wa fedha wa 2020/2021 na mwaka wa 2021/2022.

Baada ya kikao hicho, wanasiasa wa Tangatanga walimmiminia sifa tele Dkt Ruto wakisema kuwa uwepo wake katika Baraza la Mawaziri ndio ulisababisha serikali kuidhinisha fedha hizo zinazolenga wananchi wa mapato ya chini.

Naibu wa Rais pia anaonekana kuanza kumshambulia Rais Kenyatta moja kwa moja tofauti na hapo awali ambapo alizungumza kwa mafumbo na kuelekeza hasira zake kwa Bw Odinga.

Alipokuwa akizungumza Jumapili iliyopita mjini Kitengela, Kaunti ya Kajiado, Dkt Ruto alisema kuwa hatishiki yuko tayari kukabiliana na ‘system’- yaani watu wenye ushawishi mkubwa serkalini.

“Kuna watu wanatutisha ati wako na ‘system’, na mimi niliwaambia tuko na Mungu na tuko na wananchi. Wakuje na system na sisi tuko tayari tunawangojea,” Dkt Ruto akaambia wafuasi wake.

Naibu wa Rais pia amejitokeza na kupinga Rais Kenyatta huku akisema kuwa Mpango wa Maridhiano (BBI) unalenga kugawanya Wakenya na ni mradi wa watu kunufaisha wanasiasa wachache.

“Wakennya wanataka ajira, huduma bora za matibabu na viongozi ambao watawawezesha kujiinua kimaendeleo sio kugawanywa kwa masilahi ya watu binafsi,” akasema Dkt Ruto.

Rais Kenyatta, amekuwa akikwepa kumjibu Dkt Ruto huku akishikilia kuwa huu si wakati wa siasa.Akizungumza Alhamisi alipokuwa akizindua mradi wa Sh1.9 bilioni wa kutengeneza madawati, Rais Kenyatta alisema kuwa hana wakati wa kujihusisha bali anashughulikia maendeleo.

Naibu wa Rais amekuwa akikutana na viongozi wa madhehebu mbalimbali ili kujipatia uungwaji mkono.Ijumaa, Dkt Ruto alikutana na viongozi wa Kanisa la African Church of the Holy Spirit la Embu waliokuwa wameandamana na mbunge Maalumu Cecily Mbarire.

Baadaye alikutana na aliyekuwa mbunge wa Starehe Margaret Wanjiru ambaye pia ni kiongozi wa kanisa la Jesus Is Alive Ministries.

Wadadisi wanasema kuwa Dkt Ruto anataka kuvutia viongozi wa makanisa upande wake sawa na alivyofanya 2010 wakati wa kupinga rasimu ya katiba mpya.

Viongozi wa makanisa walikataa rasmu ya katiba wakidai kuwa ilikuwa ikiendeleza ushoga. Naye, Dkt Ruto aliipinga kutokana na kigezo kuwa ingetoa mwanya kwa watu kupokonywa mashamba yao.

Sep 20, 2020

Tempes kijana anayeandaliwa kuwarithi Ole Ntimama na Nkaisery Umaasaini

Na WANDERI KAMAU

JAMII ya Wamaasai imeanza harakati za kutafuta mrithi na msemaji wake kisiasa ielekeapo 2022, kwenye hatua inayolenga kuimarisha sauti na ushawishi wake kwenye siasa za kitaifa.

Jamii hiyo imekuwa kama “yatima” kisiasa tangu vifo vya viongozi wake, William Ole Ntimama mnamo Septemba 2016 na aliyekuwa Waziri wa Usalama wa Ndani, Joseph Nkaissery mnamo Julai 2017.

Wawili hao ndio walikuwa wasemaji wakuu wa jamii hiyo kisiasa baada ya kifo cha aliyekuwa Waziri wa Usalama wa Ndani, Prof George Saitoti, kwenye ajali ya ndege katika msitu wa Ngong mnamo 2012.

Tangu kifo cha Bw Nkaissery, duru zinasema kuwa viongozi wa kidini na kitamaduni wamekuwa wakifanya vikao kutafuta kiongozi atakayeiunganisha jamii hiyo, ili kuondoa hali ya sasa ambapo inaonekana kuyumba kisiasa.

Ripoti zinaeleza kwamba baadhi ya viongozi ambao wamekuwa wakitajwa ni Gavana Joseph Ole Lenku (Kajiado) na Seneta Ledama Ole Kina (Narok).

Hata hivyo, upeo wa harakati hizo ulidhihirika Jumapili iliyopita, baada ya baadhi ya wazee na viongozi wa kidini kumtawaza Timothy Tempes, ambaye ni mwanawe Ntimama, kuwa msemaji maalum wa kisiasa wa jamii hiyo.

Mara tu baada ya kutawazwa, Tempes alisema kuwa yuko tayari kujaza nafasi iliyoachwa na babake, ili “kurejesha sauti ya Wamaasai kwenye maamuzi kuhusu uongozi nchini.”

“Nitafuata nyayo za babangu kuiunganisha familia yake na kutetea maslahi ya kaunti zote za jamii ya Wamaasai,” akasema Tempes, aliyeonekana kuzidiwa na hisia.Vile vile, alitangaza kuwania ubunge katika eneo la Narok Kaskazini “ili kumweka katika nafasi sawa kuendeleza utetezi wake.”

Kutokana na mwelekeo huo, wadadisi wa masuala ya sisasa wanasema kuwa ingawa huenda hilo likawa mwanzo mpya wa kisiasa kwa jamii ya Wamaasai, itakuwa vigumu kwa yeyote kurejesha ushawishi waliokuwa nao Ntimama na Nkaissery.

Hivyo, baadhi yao pia wanatilia shaka ikiwa viongozi wote walishirikishwa kwenye hafla, ikizingatiwa jamii hiyo hukita uongozi wake sana katika koo.

“Kwa muda mrefu, jamii ya Wamaasai imekuwa ikikita uongozi wake kwenye koo za Purko na Illmasai, kwani ndizo kubwa zaidi ikilinganishwa na zingine. Je, viongozi wake walishirikishwa kwenye maamuzi hayo? Hilo ndilo litakaloamua mwelekeo na hatima ya kutawazwa kwa mwanawe Ntimama,” asema Dkt Godfrey Sang’, ambaye ni mwanahistoria na mdadisi wa siasa.

Kwa mujibu wa wadadisi, mapokezi ya Tempes ndiyo yatakayoamua ikiwa “sauti ya Ntimama itarejea” hasa wakati ambapo viongozi kama Ole Kina wameibukia kuwa maarufu kutokana na misimamo yao kwenye masuala ya kitaifa na yale yanayohusu maslahi ya jamii hiyo.

Wadadisi wanasema kuwa mojawapo ya hali ambazo huenda zikaleta migongano ya kitamaduni kati ya Mabwana Kina na Tempes ni kuhusu koo wanakotoka.

Tempes anatoka katika ukoo wa Purko, ambao miongoni mwa koo kubwa na zenye ushawishi, huku Bw Kina akitoka katika ukoo wa Laigwanak, ambao ni miongoni mwa koo ndogo.

“Licha ya mikondo ya kimaisha na uongozi kubadilika pakubwa, jamii hii inazingatia sana masuala ya ukoo. Ukoo ndio msingi wake mkuu kimaisha. Ndio pia unaotoa mwelekeo kuhusu masuala mengine kama siasa na utamaduni,” asema Bw Kipkorir Mutai, ambaye ni mdadisi wa siasa. Wadadisi pia wanataja mwelekeo wa siasa za 2022 kama utakaoathiri sana uongozi wake.

Hii ni ikizingatiwa kuwa baadhi ya viongozi wamegawanyika kati ya kambi inayomuunga mkono Naibu Rais William Ruto na nyingine inayoegemea upande wa handisheki, kati ya Rais Uhuru Kenyatta na kiongozi wa ODM, Raila Odinga.

Baadhi ya viongozi ambao wamekuwa wakimpigia debe Dkt Ruto katika eneo hilo ni Mwakilishi wa Wanawake katika Kaunti ya Kajiado, Bi Mary Seneta.

Bi Seneta amekuwa akiongoza jumbe mbalimbali za jamii hiyo kukutana na Dkt Ruto katika makazi yake mtaani Karen, jijini Nairobi, ambako wamekuwa wakimhakikishia kumuunga mkono kuwania urais kwenye uchaguzi wa 2022.Viongozi wengine ambao wamehusishwa na kambi ya Dkt Ruto ni Gavana Samuel Tunai wa Narok.

Bw Odinga naye amekuwa akipokea jumbe kutoka eneo hilo zikiongozwa na Gavana Lenku kati ya viongozi wengine, ambapo kama Dkt Ruto, wamekuwa wakimhakikishia kumuunga mkono ikiwa atawania urais.

Kutokana na mielekeo hiyo, wadadisi wanasemaBw Tempes anakabiliwa na kibarua kizito kuiunganisha jamii hiyo kama walivyofanya watangulizi wake.Wanasema kuwa kinyume na sasa, ilikuwa rahisi kuiunganisha katika miaka ya themanini na tisini, kwani kwani Kanu ndicho kilikuwa chama pekee cha kisiasa.

“Kukiwa na mirengo shindani kisiasa kati ya Dkt Ruto na Bw Odinga, hali ni tofauti sana na ilivyokuwa nyakati za viongozi kama Stanley Ole Tipis na Stanley Oloitiptip miaka ya themanini, kwani Kanu ndicho kilikuwa chama pekee cha siasa,” asema Bw Mutai.

Sep 20, 2020

Kizungumkuti cha Mukhisa Kituyi katika uchaguzi wa 2022

Na CHARLES WASONGA

UJIO wa Katibu Mkuu wa Shirika la Umoja wa Mataifa la Biashara na Maendeleo (UNCTAD), Dkt Mukhisa Kituyi katika kinyang’anyiro cha urais cha mwaka 2022 unatarajiwa kuvuruga hesabu za vigogo ambao wametanga azma ya kuwania wadhifa huo.

Wao ni Naibu Rais William Ruto, Waziri Mkuu wa zamani Raila Odinga, Musalia Mudavadi (ANC), Kalonzo Musyoka (Wiper), Alfred Mutua (Maendeleo Chap Chap) miongoni mwa wengine.

Hii ni kutokana na sababu kwamba Dkt Kituyi si mgeni katika ulingo wa siasa na serikali kwani amewahi kuhudumu kama mbunge na waziri katika enzi ya tawala za marais wa zamani marehemu Daniel Moi na Mwai Kibaki.

Alichaguliwa kama Mbunge wa Kimilili katika uchaguzi wa kwanza baada ya kurejelewa mfumo wa vyama vingi nchini, 1992 kwa tiketi ya Ford Kenya.

Alikuwa miongoni mwa kundi la wanasiasa vijana, nyakati hizo, almaarufu Young Turks waliopigania mageuzi ya Katiba hasa kuondolewa kwa mfumo wa utawala wa chama kimoja.

Vilevile, Dkt Kituyi alihudumu kama Waziri wa Biashara na Viwanda kati ya miaka ya 2002 na 2007 kabla ya kuteuliwa kuwa mshauri wa masuala ya utawala na biashara katika Jumuiya ya Afrika Mashariki (EAC) na Umoja wa Afrika.

Aliteuliwa katika kuwa Katibu Mkuu wa saba wa UNCTAD mnamo Septemba 1, 2013 na na mnamo Julai 2017 aliongezewa kipindi kingine cha miaka mitano ambacho kinamalizika mnamo Julai 30, 2021.

Mbali na tajriba hii katika ulingo za siasa na utawala, humu nchini na katika ngazi za kimataifa, hali ambayo imefanya nyota yake kung’aa zaidi, ni minong’no kwamba huenda Rais Uhuru Kenyatta na Bw Odinga wakakubaliana kumuunga mkono Dkt Kituyi kama “mgombeaji wa handisheki”.

Hii ni kwa sababu mwanadiplomasia huyu ni “safi” na hajazingirwa na wanasiasa fisadi sawa na wagombeaji wengine.Itakumbukwa kuwa akiwa bungeni na serikalini, Dkt Kituyi alikuwa mstari wa mbele katika vita dhidi ya ufisadi.

Wadadisi wa masuala ya kisiasa wanamsawiri kama mtu ambaye hawezi kuchochea joto la kisiasa nchini kuelekea uchaguzi mkuu ujao na hivyo kutikisa uthabiti wa nchi.

“Nadhani Dkt Kituyi ndiye mgombeaji Rais Uhuru Kenyatta alikuwa akirejelea mnamo Novemba 1, 2018 akiwa Nyeri aliposema kuwa chaguo lake litawashangaza wengi. Hana doa la ufisadi kama wagombeaji wengine ambao wanaonekana kuwa na ufuasi mkubwa; na Rais Kenyatta atakuwa amelitendea taifa hili hisani kubwa ikiwa atampendekeza Kituyi kama mrithi wake,” anasema Martin Andati.

“Nafahamu kwamba mazungumzo yamekuwa yakiendelea katika majukwaa mbalimbali, hata miongoni mwa washirika wa karibu wa rais kuhusu haja ya kuwepo kwa mgombeaji mbadala. Nadhani jina la Dkt Kituyi ni miongoni mwa yale ambayo yamekuwa yakitajwa,” anaongeza mchanganuzi huyo.

Kauli hiyo inaungwa mkono na Bw James Mwamu ambaye anaongeza kuwa Dkt Ruto na Bw Odinga ambao ndio sasa wanaonekana kifuwa mbele katika kinyang’anyiro cha urais 2022 wanaweza kuchochea uhasama mkubwa nchini.

“Taifa hili linahitaji mgombeaji urais asiyeweza kuchochea msisimko mkali kama ambavyo tumeshuhudia kwa Naibu Rais na Bw Odinga. Linahitaji mgombeaji asiweza kuchochea hisia potovu za kikabila na bila shaka asiyejinasibisha na wanasiasa wafisadi,” anasema mdadisi huyu ambaye pia ni wakili.

Kwenye mahojiano katika kituo kimoja cha redio nchini (Redio Jambo) hivi majuzi Dkt Kituyi aliungama kuwa anajitosa katika kinyang’anyiro cha urais 2022 na kwamba tayari amebuni sekritaria ya kushirikisha kampeni zake. Hata hivyo, hakukana wala kukubali kuwa “mradi” wa Rais Kenya na Bw Odinga.

“Baada ya kukamilisha muhula wangu wa pili na wa mwisho katika UNCTAD, nataka kusaka nafasi ya kuwa katika nafasi kutatua changamoto za nchi hii katika ngazi ya kitaifa. Nataka kuleta mwamko mpya katika uongozi nchini bila kuvuga ufanisi ambao umefikiwa na serikali ya sasa,” akasema.

Dkt Kituyi akaongeza: “Nina tajriba kubwa katika ulingo wa uongozi kimataifa. Nimejenga mahusiano katika zaidi ya mataifa 119 kote ulimwenguni nikitekeleza wajibu wangu katika shirika hilo la Umoja wa Mataifa (UN). Nadhani tajriba hii inaweza kufaidi taifa langu ambako nimehudumu kama mbunge kwa miaka 15 na waziri kwa miaka mitano.”

Japo aliungama kuwa na “uhusiano mzuri” na Rais Kenyatta na Bw Odinga, Dkt Kituyi alisema anawania urais kwa misingi ya maono na sera wala “sio kwa sababu ya kusukumwa na mtu fulani.

“Nikigombea wadhifa huo, sidhani kama ninafanya hivyo kwa sababu mimi ni silaha au mradi wa mtu fulani. Kwangu sitegemei kuwa kusukumwa na mtu. Isitoshe, nitawania kwa chama tofauti kabisa kisichokuwa na uhusiano na Jubilee wala Nasa,” akasema.

Dkt Kituyi alisema kuwa huwa anashauriana kwa kina na Rais Kenyatta na Bw Odinga, anavyofanya na wagombeaji wengine kama vile Mbw Mudavadi na Musyoka.

“Nina uhusiano mzuri zaidi na Rais Kenyatta. Na hushauriana naye kuhusu jinsi UN inavyoweza kufaidi Kenya. Naye Raila amekuwa rafiki yangu kwa miaka mingi tangu miaka ya 1990s tulipokuwa tukipigania ukombozi wa pili nchini. Huwa tunajadili masuala mengi yanayolenga kuboresha taifa hili,” akaeleza.

Naibu Mwenyekiti wa Jubilee David Murathe alisema kuwa japo amekuwa akimpigia debe Bw Odinga kama mgombeaji aliyehitimu kumrithi Rais Kenyatta, Dkt Kituyi “pia ni miongoni mwa wagombeaji bora”.

“Namfahamu zaidi Dkt Kituyi. Tulihudumu naye katika bunge la nane na ni kiongozi shupavu,” akasema.Ikiwa atagombea urais 2022, Dkt Kituyi anaungana na wengine ambao wametumia nyadhifa zao kama katika ngazi ya kimataifa na Afrika kama ngazi ya kuwawezesha kugombea urais katika mataifa yao.

Kwa mfano, aliyekuwa Rais wa Malawi Mbingu wa Mutharika alitumia cheo chake kama Katibu Mkuu wa soko la pamoja la Afrika Mashariki na Kusini (COMESA) kama kichochea cha kuwania urais na akashinda.

Naye aliyekuwa Rais wa Liberia Ellen Johnson Sirleaf alitumia nafasi yake kama naibu katibu mkuu wa Shirika la Umoja wa Mataifa kuhusu Maendeleo Afrika (UNDP) kama msingi kuwania urais na akashinda. Je, Kituyi ataiga mfano wa wawili hawa?

Sep 20, 2020

Rais anavyozua taharuki kuhusu hatima yake ya kisiasa

Na BENSON MATHEKA

Kauli za baadhi ya viongozi na wanasiasa kwamba Rais Uhuru Kenyatta atakuwa na nafasi ya kubaki uongozini katiba ikirekebishwa kupitia Mpango wa Maridhiano (BBI) alioanzisha baada ya handisheki yake na kiongozi wa chama cha ODM Raila Odinga, zinaweza kubadilisha siasa za nchi hii.

Wadadisi wanasema kuwa Rais Kenyatta mwenyewe amekuwa akichanganya Wakenya kuhusu msimamo wake kwa suala hili asionekane kwamba anataka kukwamilia mamlakani.

Akiwa Nyeri 2018, wakati madai kwamba angali na umri mdogo usiomfaa kustaafu katika siasa yalipoibuka, Rais Kenyatta alisema hatajali iwapo katiba itakayofanyiwa mageuzi na nyadhifa mpya za Waziri Mkuu kubuniwa itamruhusu kuhudumu.

Kulingana na Katibu Mkuu wa Muungano wa Vyama vya wafanyakazi nchini (Cotu), ambaye alikuwa wa kwanza kudokeza kwamba Unuru hatastaafu siasa 2022, katiba ikirekebishwa na nafasi zaidi kubuniwa, hakuna kitakachomzuia Rais Kenyatta kugombea uongozi tena.

Juma moja lililopita, Rais Kenyatta aliambia wakazi wa Ruaka, Kiambu kwamba yuko tayari kustaafu kipindi chake kitakapokamilika hata kama angali na nguvu za kuendelea kuhudumu.Wadadisi wanasema kwamba hatua yoyote ambayo Rais Kenyatta atachukua, itategemea matokeo ya kura ya maamuzi iwapo itafanyika.

“Kuna lililo moyoni mwake nalo ni kuweka mazingira ya kikatiba kwanza ya kuhakikisha hatua yoyote atakayochukua haitazidisha uhasama na chuki za kisiasa nchini. Hii ndiyo sababu amekuwa akisema kwamba lengo la BBI ni kuunganisha Wakenya,” asema mdadisi wa siasa Geoffrey Kamwanah.

Kwa sasa, anaeleza, katiba inamruhusu kustaafu 2022 na kwa kutaka irekebishwe miaka miwili kabla ya uchaguzi na kauli za Bw Atwoli na wenzake kwamba wanapanga aendelee kuhudumu, ni ishara hana nia ya kustaafu,” asema.

Wachanganuzi wa siasa wanasema Rais anayetaka kuongeza muda wake uongozini hasemi wazi kwamba anataka kufanya hivyo.

“Huwa wanatumia vibaraka wao kushinikiza mabadiliko ya kikatiba na kisheria. Yakifaulu, wanayatumia kugombea. Hii imefanyika katika nchi tofauti ulimwenguni na hasa kusini mwa jangwa la Sahara. Sidhani hili ndilo lengo la Rais Kenyatta lakini Wakenya wakimruhusu sio rahisi kukataa,” asema.

Lakini kulingana na mdadisi wa siasa John Kilimo, mazingira ya siasa Kenya ni tofauti na nchi nyingine na huenda Wakenya wasikubali marekebisho ya katiba ya kuongeza muda wa rais au kumruhusu kushikilia wadhifa mwingine ukibuniwa kupitia referenda.

“Kwanza, kuna vigogo wengi wa kisiasa kutoka maeneo tofauti wanaomezea mate urais akiwemo Naibu Rais William Ruto na Bw Odinga. Tayari kuna madai kwamba Uhuru analenga kumsaliti Ruto kwa kukataa kumuunga mkono kumrithi. Ruto na washirika wake wametangaza hawarudi nyuma,” asema Koech.

“Kwa upande mwingine, Bw Odinga na washirika wake wameanza kujiandaa kwa safari ya Ikulu. Wawili hawa wana wafuasi wengi na hivyo basi, kwa Rais Kenyatta kuongeza muda wa kuhudumu kwa vyovyote vile, kunaweza kutumbukiza nchi katika matatizo makubwa ya kisiasa Ruto na Raila na viongozi wengine wakihisi kusalitiwa,” asema Bw Koech.

Kulingana na Bw Kamwanah, mwanya ambao Rais Kenyatta anaweza kutumia kubaki katika uongozi ni kupitia wadhifa wa waziri mkuu akimsaidia Bw Odinga kushinda urais.

“Nafikiri huu ndio mpango wao. Wapanue nyadhifa za uongozi kupitia BBI ili wawashirikishe vigogo wengine wa kisiasa. Tatizo ni kuwa iwapo Uhuru atakuwa waziri mkuu punde tu baada ya kuhudumu vipindi viwili kama rais, atakayekuwa rais hatakuwa na nguvu,” asema Bw Kamwanah.

Japo Bw Odinga amekuwa akipuuza madai ya Dkt Ruto na wandani wake kwanba BBI inalenga kubuni nyadhifa za uongozi kutimiza maslahi ya watu wachache, ripoti ya BBI ilipendekeza mfumo wa serikali ulio na Rais, waziri mkuu na manaibu wawili.

Akiwa Mombasa wiki jana, Bw Odinga alisema keki ni ndogo na inafaa kuongezwa ili kila sehemu ya Kenya ipate kipande. Alisema kwamba aliyokubaliana na Rais Kenyatta kwenye handisheki yao ni zaidi ya nyadhifa za uongozi.

Duru zinasema kwamba kuna mpango wa vigogo wa kisiasa kutoka maeneo tofauti kuungana kubuni muungano mkubwa wa kisiasa kuhakikisha BBI itafaulu nyadhifa zaidi za uongozi zibuniwe. Hii ikifanyika, vigogo hao, watagawana nyadhifa hizo ili kila sehemu iwakilishwe serikalini.

“Hapa ndipo Rais Kenyatta atapata nafasi ya kuhudumu serikalini akiwakilisha Mlima Kenya. Ataweza kugombea urais iwapo marekebisho ya katiba yatatoa mwanya kufanya hivyo au awe waziri mkuu mwenye mamlaka. Kwa kufanya hivi, vigogo wa siasa hawatalalamika. Yote itategemea matokeo ya kura ya maamuzi,” asema Bw Kamwanah.

Anasema hii inaweza kuwa sababu ya Rais Kenyatta kujivuta kuteua mrithi wake katika eneo la Mlima Kenya. Lakini Bw Peter Ouma, mdadisi wa siasa na mtaalamu wa masuala ya uongozi anasema kwamba huenda Rais Kenyatta binafsi anataka kuacha Kenya ikiwa imeungana akistaafu.

“Kauli kwamba anataka kuendelea kutawala kwa sasa hazina msingi kwa sababu amesema hataki kuona Wakenya wakimwaga damu kila baada ya miaka mitano. Hata hivyo, haikosi kuna watu wanaotaka asibanduke ili waendelee kufurahia matunda ya utawala wake,” asema.

Bw Ouma anasema kwa sasa, ishara ni kwamba Bw Odinga ambaye ni mshirika wa Rais katika handisheki atagombea urais. “Kwa Rais Kenyatta kuamua kubadilisha katiba ili apate nafasi ya kuendelea kutawala ni kutumbukiza Kenya katika orodha ya nchi ambazo viongozi hukwamilia mamlakani,” asema.

Sep 19, 2020

AIBU PUMWANI: NMS yaomba msamaha

Na CHARLES WASONGA

IDARA ya Huduma za Jiji la Nairobi (NMS) imeomba msamaha kwa umma, na haswa akina mama, kufuatia kisa ambapo mama mmoja alidaiwa kujifungua nje ya Hospitali ya Kujifungulia akina Mama ya Pwani baada ya kutelekezwa.

Kwenye taarifa Jumamosi Mkurugenzi wa Huduma za Afya katika NMS Josphine Kibaru Mbae alisema kisa hicho cha kusikitisha kilitokea wakati wahudumu wa hospitali hiyo walisusia kazi.

“Hata hivyo, tunachukua fursa hii kuomba msamaha kwa Wakenya wote na hususan akina mama wetu kwa tukio kama hili la kusikitisha,” Bw Mbae akasema.

Alithibitisha kuwa kisa hicho kilitokea mnamo Septemba 13, 2020.

Video kuhusu kisa hicho ilisambaa kwenye mitandao ya kijamii na kuibua kero kutoka kwa wananchi, akiwemo Mbunge Mwakilishi wa Nairobi Esther Passaris.

Bi Mbae alisema hii ilikuwa ni siku mbili baada ya wauguzi kuanza mgomo wao ambao ulifikia kikomo baada ya NMS na wahudumu wa afya kukubaliana kuhusu masharti ya kuzingatia kurejea kazini.

“Walinzi walimzuia mama huyo kuingia ndani ya majengo ya hospitali. Hata hivyo, muuguzi ambaye alikuwa katika zamu alifahamisha kuhusu kisa hicho na akakimbia hadi eneo la tukio na kumsaidia mama huyo,” akaongeza Bi Mbae.

Alisema NMS inamshukuru muuguzi huyo kwa kumsaidia mama huyo ambaye pamoja na mwanawe sasa wako salama na waliruhusiwa kwenda nyumbani mnamo Ijumaa Septemba 18, 2020.

Bi Mbae alisema kuanzia sasa NMS itawapa mafunzo maalum maafisa wa kuwapokea wageni katika hospitali zake zote pamoja na afisi zingine za kutoa huduma muhimu “ili kuzuia tukio la aibu kama hilo lililotokea katika Hospitali ya Pwani.”

“Hata hivyo, ningependa kuwahakikishia Wakenya kuwa mlinzi aliyemzuia mama huyo mja mzito kuingia hospitali amechukuliwa hatua za kinidhamu. Aidha, kitengo cha kuwahudumia wateja kimeanzishwa katika hospitali hiyo,” mkurugenzi huyo akaeleza.

Bi Mbae alisema kuanzia sasa maafisa wa polisi ndio watakuwa wakitoa ulinzia katika Hospitali hiyo, Hospitali ya Mama Lucy. Hospitali ya Mbagathi, Hospitali ya Mutuini na ile ya Dagoreti ili kuimarisha utoaji huduma.

Sep 19, 2020

Hakuna vifo vya corona Jumamosi

Na CHARLES WASONGA

KENYA haikunakili vifo vyovyote kutokana na ugonjwa wa Covid-19 Jumamosi huku visa 105 vipya vya maambukizi vikiripotiwa. Kwa hivyo, idadi jumla ya vifo inasalia 646, ilivyokuwa Ijumaa.

Kulingana na taarifa iliyotumwa kwa vyombo vya habari na Wizara ya Afya, visa hivyo vipya vya maambukizi viligunduliwa baada ya sampuli kutoka kwa watu 2, 868 kupimwa.

Kwa hivyo, kufikia Jumamosi idadi jumla ya visa vya maambukizi nchini tangu Machi 13 ilitimu 36,829. Hii ni baada ya jumla ya sampuli 514,482 kupimwa.

83 miongoni mwa wagonjwa hao wapya ni wanaume ilhali 22 ni wanawake; wote wakiwa na umri kati ya miaka 2 na miaka 75.

Visa hivyo vimesambaa kama ifuatavyo kwa misingi ya kaunti; Nairobi ina visa vipya 33, Busia (15), Mombasa (9), Bungoma (8), Kiambu (4), Nakuru (4), Bomet (4), Garissa (4), Taita Taveta (4) huku Kajiado ikiandikisha visa vitatu.

Nayo Kakamega kulipatikana wagonjwa wapya watatu, Kisumu (3), Machakos (2), Meru (2), Kitui (2), Trans Nzoia (2) huku Murang’a, , Nyeri na Laikipia zikiandikisha kisa kimoja kila moja.

Wizara hiyo inayoongozwa na Waziri Mutahi Kagwe pia imetangaza kuwa wagonjwa 68 wamepona corona. 38 miongoni mwao ni wale ambao walikuwa wakiuguzwa nyumbani huku 30 walikuwa wamelazwa katika hospitali mbalimbli nchini.