16/06/2021
  • Jun 16, 2021

Wanafunzi watatu wa Thika School for the Blind ni wajawazito

Na LAWRENCE ONGARO

KUNA haja ya kuwalinda wanafunzi walemavu hasa wasioona ili kuwaepusha na changamoto wanazopitia.

Afisa mkuu wa idara ya watoto kaunti ndogo ya Thika, Bi Dinnah Mwangi, amesikitika kuwa tayari kuna kesi tatu za wasichana wa shule ya upili ya Thika School for the blind, ambao ni wajawazito huku wakitarajia kujifungua hivi karibuni.

Kulingana na afisa huyo, wanafunzi hao wenye ulemavu wa kuona walibakwa na watu wasiowajua walipokuwa likizoni.

Alieleza kuwa wanafunzi wengi walemavu wanapitia masaibu mengi jambo ambalo linastahili kuchunguzwa na serikali.

Alitoa wito kwa serikali kuwaadhibu watu wanaovizia walemavu ili kuwadhulumu kimapenzi.

Aliyasema hayo akiwa katika shule ya Thika School for the blind Jumatano wakati wa kuadhimisha siku ya watoto nchini.

Aliiomba serikali kuingilia kati kuona ya kwamba wanafunzi walemavu wanashughulikiwa kwa njia ifaayo.

Alitoa wito kwa serikali kusambaza vifaa vya kisasa vya masomo katika shule za wanafunzi walemavu ili wawe na nafasi bora kama wale wa kawaida.

Hafla hiyo ilihudhuriwa na wanafunzi wapatao 400 ambao wengi wao walitoa wito kwa serikali kuwapa vifaa bora vya masomo.

Mwalimu mkuu wa shule hiyo Bi Margaret Karera alikiri kuwa kuna changamoto tele kwa walimu hasa wakati huu wa homa ya Covid-19.

“Wanafunzi walemavu wanapobaki peke yao katika mabweni huwa ni vigumu sana kuwafuatilia iwapo wanaweka nafasi miongoni mwao. Ni muhimu kuwafuatilia kwa karibu kila mara,” alisema Bi Karera.

Aliitaka serikali kusambaza vifaa bora vya kisasa ambavyo vitaambatana na masomo yao kwa wakati huu.

Aliitaka serikali kuwapa nafasi sawa wanafunzi walemavu na wale wa kawaida ili wote wasajili matokeo bora bila vizingiti.

  • Jun 16, 2021

Magari matatu ya Sh13 milioni kila moja kutumiwa na madereva chipukizi Safari Rally

Na GEOFFREY ANENE

CHIPUKIZI McRae Kimathi, Hamza Anwar na Jeremy Wahome wataendesha magari mapya kabisa ya Ford Fiesta katika Mbio za Dunia za Safari Rally mnamo Juni 24-27.

Magari hayo ya Wakenya hao wamewasili kutoka nchini Poland. Yanagharimu Sh13 milioni kila moja.

Madereva hao wamepata udhamini muhimu Jumanne wa jumla ya Sh15 milioni.

Wanaamini usaidizi wanaopata sasa hivi utawasaidia kukuza talanta yao pamoja na kupeperusha bendera ya Kenya na Afrika kimataifa.

Dereva Hamza Anwar (kushoto) na mwelekezi wake ugani Kasarani. Picha/ Geoffrey Anene

Pia, Safaricom ilitangaza Sh2.5 milioni zitatumiwa kwa helikopta yake wakati wa mashindano hayo yatakayoanzia nje ya jumba la KICC mnamo Juni 24 na kufanyika katika eneobunge la Naivasha hapo Juni 25-27.

Katika hafla ya uzinduzi wa udhamini huo, Waziri wa Michezo Amina Mohamed alipongeza Safaricom na kampuni nyingine za kibinafsi kwa ushirikiano akisema umewezesha Safari Rally na michezo mingine kufanyika na kukuwa. Waziri huyo aliwasili katika hafla hiyo akiwa amebebwa kwa ndege iliyokodishwa kwa Sh200,000 kwa saa.

Alifichua kuwa kazi kubwa ya kuhakikisha Safari Rally inarejea katika ratiba ya dunia ilifanywa na Rais Uhuru Kenyatta. Kenya ilipoteza haki za kuandaa duru hiyo ya dunia mwaka 2003 kutokana na ukosefu wa fedha, miongoni mwa sababu nyingine.

Safaricom pia yawapa udhamini wa Sh15 milioni

Afisa Mkuu Mtendaji wa Safaricom Peter Ndegwa alitoa hakikisho kuwa kampuni hiyo itaendelea kusaidia michezo ikiwemo gofu na soka ya mashinani na kitaifa.

Waziri wa Michezo Amina Mohamed (kushoto), Afisa Mkuu Mtendaji wa Safaricom Peter Ndegwa na rais wa Shirikisho la Mbio za Magari za Kenya Phineas Kimathi ugani Kasarani wakati wa Safaricom kutangaza udhamini kwa chipukizi. Picha/ Geoffrey Anene

Rais wa Shirikisho la Mbio za Magari za Kenya, Phineas Kimathi alipongeza Safaricom kwa mchango wake wa kuinua chipukizi hao kuwa nyota wa siku za baadaye.

Alisema madereva hao watatu, ambao majuzi pia walipata udhamini wa Sh10 milioni kutoka kwa kampuni ya ndege ya Kenya Airways watapata mafunzo ya hali ya juu barani Ulaya baadaye mwaka huu 2021.

Dereva Jeremy Wahome. Picha/ Geoffrey Anene

Kampuni nyingine zilitotangaza kupiga jeki Safari Rally hapo awali ni pamoja na Toyota Kenya (Sh30 milioni) na benki ya KCB (Sh100 milioni) na serikali.

Dereva McRae Kimathi. Picha/ Geoffrey Anene

Toyota pia imetoa magari mawili yatakayotangulia barabarani kuhakikisha barabara za mashindano ziko salama kwa kuonya mashabiki na madereva. Nayo kampuni ya kamari ya Betika imedhamini madereva Hussein Malik, Rehan Shah, Andrew Muiruri na Maxine Wahome na waelekezi wao Shantal Young, Harshil Limbani, Edward Njoroge na Linet Ayuko kwa kima Sh80 milioni.

Safari Rally inarejea kwenye ratiba ya dunia ya WRC baada ya miaka 19. Madereva 58 wakiwemo masupastaa kutoka Ulaya kama Sebastien Ogier watawania ubingwa wa Safari Rally ambayo ndiyo duru pekee barani Afrika kwenye WRC.

Duru nyingine za dunia zilizoandaliwa ni Monaco (Januari), Finland (Februari), Croatia (Aprili), Ureno (Mei) na Italia (mapema Juni). Baada ya Safari Rally itakayofanyika katika kaunti za Nairobi, Kiambu na Nakuru, kuna Estonia (Julai), Ubelgiji (Agosti), Ugiriki (Septemba), Finland (Oktoba), Uhispania (Oktoba) na Japan (Novemba).

  • Jun 16, 2021

AKILIMALI: Ufugaji wa samaki bila gharama kubwa

Na SAMMY WAWERU

SAMAKI ni kati ya wanyama wa majini wanaoweza kufugwa nyumbani na ambao ufugaji wake haujakumbatiwa na wengi.

Idadi ya wanaofuga samaki nchini ni ya chini mno, suala ambalo linachangia bei ya wanyama hawa kuwa ghali.

Licha ya upungufu huo, wameibuka kuwa kipenzi cha wengi, kutokana na manufaa yake kiafya.

Aidha, samaki ni miongoni mwa nyama nyeupe, ambayo ina kiwango cha juu cha Omega 3, madini muhimu katika mwili wa binadamu.

Isitoshe, ni chanzo bora cha madini ya Protini.

Huku wanyama hao wakiwa na ushindani mkuu sokoni, kwa wenye vipande vya ardhi na chanzo cha maji safi ni rahisi kuingilia ufugaji wake.

Patrick Kamau ni mfugaji wa samaki eneo la mjini, na anasema muhimu ni kuwa na ufahamu pekee.

Kulingana na mfugaji huyu wa aina yake Nairobi, samaki ni kati ya wanyama rahisi kufuga.

“Wanachohitaji ni kidimbwi au vidimbwi na chanzo cha maji safi na ya kutosha,” Kamau anasema.

Anaongeza: “Ikija upande wa lishe, hawali chakula kingi. Wanapewa chakula kwa kipimo.”

Mosi, ni kuanza na utafiti, unaojumuisha kujua soko tayari, jinsi ya kuwafuga na kuwatunza.

Paul Nyota ni mfugaji chipukizi wa wanyama hawa, eneo la Githunguri, Kaunti ya Kiambu.

Kwa sasa ana dimbwi moja, aliloandaa kwa kulichimba kwa mikono.

“Baada ya kulichimba, kandokando (kutani) na chini (sakafu) weka karatasi ngumu ya nailoni au plastiki, maarufu kama dam liner,” Nyota anaelezea.

 

Paul Nyota, mfugaji chipukizi wa samaki eneo la Githunguri, Kaunti ya Kiambu. Picha/ Sammy Waweru

Wakati wa maandalizi, unahimizwa kuhakikisha umetengeneza mkondo au mwanya wa kuondoa maji.

Samaki hulishwa chakula maalum aina ya pellets na pia majani ya mboga.

Kuna chakula kingine, na ambacho wafugaji wanashauriwa kukikumbatia, wadudu aina ya Funza Kibaha.

Wadudu hao maarufu kama Black Soldier Flies (BSF), wataalamu wanawasifia kusheheni virutubisho vya Protini, madini muhimu mno kwa samaki na kuku.

“Samaki wanahitaji Protini kwa wingi ili kukua haraka. BSF wana kiwango cha juu cha Protini,” anaelezea Francis Faluma, mtaalamu na afisa wa masuala ya samaki kutoka Serikali ya Kaunti ya Kakamega.

Kwa mujibu wa maelezo ya Faluma, BSF ni chanzo bora cha Protini, wakilinganishwa na vyakula kama maharagwe ya soya, chakula cha madukani, mbegu za pamba, kati ya vinginevyo.

Dimbwi lenye ukubwa wa mita 17 kwa 7, lina uwezo kusitiri kati ya samaki 2,000 hadi 3,000.

Katika masoko mengi ya bei jumla, samaki mmoja hapungui Sh100.

Samaki wanaoshabikiwa na wengi ni Tilapia na kambare (catfish).

Ufugaji wa kisasa, wa matumizi ya dam liners, si kama ule wa zamani kuchimba mabwawa au vidimbwi na kukorogea saruji, na ambao ni ghali.

Kando na kuandaa vidimbwi kwa njia ya kuchimba, unaweza kuvitengeneza kwa kutumia mbao, viwe na umbo la mstatili, kisha kandokando na chini utumie dam liners.

Juu, weka neti ili kuzuia nyuni wa kawaida na pia mwewe dhidi ya kuwashambulia.

  • Jun 16, 2021

Ureno waanza kutetea taji la Euro kwa kuadhibu Hungary na kutua kileleni mwa Kundi F

Na MASHIRIKA

TIMU ya taifa ya Ureno ilianza vizuri vita vya kutetea ubingwa wa Euro kwa kuwapokeza Hungary kichapo cha mabao 3-0 kwenye mchuano wa kwanza wa Kundi F mnamo Jumanne.

Mechi hiyo ilisakatiwa mbele ya mashabiki 60,000 katika uwanja wa Puskas Arena jijini Budapest.

Kiungo Raphael Guerreiro aliwaweka Ureno kifua mbele katika dakika ya 84 kabla ya nyota Cristiano Ronaldo kufunga mabao mawili ya katika dakika za 87 na 90 mtawalia.

Tangu waambulie nafasi ya tatu kwenye Euro mnamo 1964 na kukamata nambari ya nne mnamo 1972, Hungary hawakuwahi kufuzu kwa fainali za kipute hicho hadi 2016.

Ingawa walijibwaga ulingoni wakijivunia rekodi ya kutopoteza mechi yoyote kati ya 11 za awali, Hungary walizidiwa ujanja na masogora wa Ureno wanaonolewa na kocha Fernando Santos.

Dalili zote ziliashiria kwamba mechi hiyo ingekamilika kwa sare tasa hadi Hungary walipoishiwa pumzi katika dakika sita za mwisho na kuruhusu Ureno kuwafunga mabao matatu ya haraka.

Bao la Guerreiro lilitokana na tukio la beki Orban wa Hungary kubabatizwa na mpira baada ya presha tele kutoka kwa mafowadi wa Ureno waliotegemea pakubwa huduma za Ronaldo, Bernardo Silva wa Mancheter City, Diogo Jota wa Liverpool, Joao Felix wa Atletico Madrid na Bruno Fernandes wa Manchester United.

Ureno walijibwaga ugani kupepetana na Hungary wakijivunia huduma za wanasoka saba wa Ligi Kuu ya Uingereza (EPL) katika kikosi chao cha 11-bora. Hao walikuwa Jota, Joao Moutinho wa Wolves, Fernandes, kipa Rui Patricio wa Wolves, beki Nelson Semedo wa Wolves, Silva na difenda Ruben Dias wa Man-City.

Hungary kwa sasa wanajiandaa kwa mchuano wao wa pili kundini dhidi ya Ufaransa mnamo Juni 19 jijini Budapest huku Ureno wakipepetana na Ujerumani jijini Munich.

TAFSIRI NA: CHRIS ADUNGO

  • Jun 16, 2021

Ufaransa wang’aria Ujerumani kwenye gozi kali la Euro

Na MASHIRIKA

UFARANSA waliotawazwa mabingwa wa Kombe la Dunia mnamo 2018 walifungua kampeni zao za Kundi F kwenye Euro kwa kupokeza Ujerumani walioibuka wafalme wa dunia mnamo 2014 kichapo cha 1-0 mnamo Jumanne usiku jijini Munich.

Bao la pekee katika mchuano huo lilifumwa wavuni na beki Mats Hummels aliyejifunga katika dakika ya 20 baada ya kubabatizwa na kombora lililoachiliwa na kiungo Lucas Hernandez.

Hummels ambaye ni beki mahiri wa Borussia Dortmund alirejeshwa kambini mwa Ujerumani kwa ajili ya kampeni za Euro mwaka huu licha ya kutemwa na kocha Joachim Loew kwenye kikosi cha miamba hao mnamo 2019.

Ufaransa ambao ni miongoni mwa timu zinazopigiwa upatu wa kutwaa taji la Euro, walianza kipindi cha kwanza kwa matao ya juu kabla ya kulemewa na Ujerumani katika kipindi cha pili baada ya mafowadi Timo Werner na Leroy Sane kuletwa uwanjani.

Kiungo Paul Pogba alishirikiana vilivyo na mafowadi Kylian Mbappe, Antoine Griezmann na Karim Benzema waliotegemewa na kocha Didier Deschamps katika safu ya mbele ya kikosi cha Ufaransa.

Mshambuliaji Thomas Muller ambaye pia alirejeshwa na Loew kambini mwa Ujerumani baada ya kuwa nje kwa kipindi cha miaka miwili, alipoteza nafasi kadhaa za wazi alizoundiwa na viungo Ilkay Gundogan na Serge Gnabry wanaochezea Manchester City na Bayern Munich mtawalia.

Mabao mawili ambayo Ufaransa walifungiwa na Mbappe na Benzema katika kipindi cha pili yalikataliwa kwa madai kwamba wawili hao walicheka na nyavu za Ujerumani wakiwa wameotea.

Ufaransa kwa sasa wanashikilia nafasi ya pili kwenye msimamo wa Kundi F baada ya mabingwa watetezi Ureno kuwafunga Hungary 3-0 katika mchuano mwingine wa ‘kundi hilo la kifo’.

Huku Ufaransa wakijivunia kutwaa taji la Euro mara tatu, Ujerumani wamewahi kutawazwa mabingwa mara mbili. Hata hivyo, Ujerumani wamenyanyua Kombe la Dunia mara nne huku Ufaransa wakitia taji hilo kibindoni mara mbili pekee.

Kati ya wanasoka wote 22 walioanza mechi kati ya Ujerumani na Ufaransa mnamo Jumanne usiku jijini Munich, ni watatu pekee ambao hawajawahi kuongoza vikosi vyao kutia kapuni ufalme wa Klabu Bingwa Ulaya (UEFA). Hao ni Presnel Kimpembe wa Paris Saint-Germain (PSG), Ousmane Dembele wa Barcelona na kipa Hugo Lloris wa Tottenham Hotspur.

Ufaransa wanashiriki fainali za Euro mwaka huu wakipania kuunganisha ubingwa wa kipute hicho na ufalme wa dunia – sawa na walivyofaulu kufanya miaka 21 iliyopita.

Chini ya kocha Didier Deschamps, Ufaransa walipigwa 1-0 na Ureno kwenye fainali ya Euro 2016 jijini Paris. Huku Deschamps akilenga kuepuka masaibu sawa na hayo, mkufunzi Loew ana kiu ya kuachia mashabiki wa Ujerumani ‘kitu cha kujivunia’ kabla ya kubanduka rasmi kambini mwao mnamo Julai na mikoba anayodhibiti sasa kutwaliwa na kocha wa zamani wa Bayern Munich, Hansi Flick.

Miaka 20 tangu aongoze Ufaransa kutwaa kombe la Euro mnamo 2000 akiwa mchezaji, Deschamps anapania kujizolea taji la pili akiwa mkufunzi baada ya kikosi chake kuibuka mabingwa wa dunia miaka mitatu iliyopita nchini Urusi.

Japo Ufaransa walipigwa 2-0 na Uturuki mnamo Juni 8, 2019 katika mojawapo ya mechi za kufuzu kwa fainali za Euro, kikosi hicho kwa sasa kinajivunia ufufuo mkubwa. Kilikomoa Wales na Bulgaria 3-0 kwenye michuano miwili iliyopita ya kirafiki na wameendeleza rekodi ya kutofungwa bao kutokana na michuano mitano mfululizo.

Tangu washiriki kipute cha Euro kwa mara ya kwanza mnamo 1960, Ufaransa wamepoteza mechi moja pekee ya ufunguzi kwenye fainali hizo; hiyo ikiwa miaka 61 iliyopita ambapo walipokezwa kichapo cha 5-4 kutoka kwa Yugoslavia. Kwa upande wao, mechi dhidi ya Ufaransa ilikuwa ya kwanza kwa Ujerumani kupoteza kwenye ufunguzi wa kipute cha Euro.

Iwapo Ufaransa watatia kibindoni ufalme wa Euro mwaka huu, basi ufanisi huo utamfanya Deschamps kuwa mtu wa kwanza kuwahi kunyanyua taji hilo na kombe la dunia akiwa mchezaji na kocha.

Tangu watinge fainali ya Euro 2008 ambapo walikung’utwa 1-0 na Uhispania, Ujerumani hawajawahi kupiga hatua zaidi kwenye kipute hicho. Walibanduliwa na Italia kwenye nusu-fainali za 2012 baada ya kupigwa 2-1 kabla ya Ufaransa kuwadengua kwenye hatua hiyo ya nne-bora mnamo 2016 kwa kichapo cha 2-0.

Ujerumani walijibwaga dhidi ya Ufaransa wakilenga kujinyanyua badaa ya Macedonia Kaskazini kuwapepeta 2-1 mnamo Machi 31 kwenye mechi ya kufuzu kwa fainali za Kombe la Dunia za 2022 nchini Qatar.

Miamba hao waliwahi kupondwa 6-0 na Uhispania kwenye gozi la UEFA Nations League mnamo Novemba 2020; hicho kikiwa kichapo kinono zaidi kwa Ujerumani kuwahi kupokezwa katika kipindi cha zaidi ya miaka 80.

Benzema alikuwa akirejea katika timu ya taifa Ufaransa kwa mara ya kwanza baada ya kuwa nje kwa takriban miaka sita.

Nyota huyo mwenye umri wa miaka 33 hakuwahi kuchezea Ufaransa tangu 2015 baada ya kudaiwa kushiriki tukio la utapeli lililomhusisha aliyekuwa mchezaji mwenzake kambini mwa Ufaransa, Mathieu Valbuena.

TAFSIRI NA: CHRIS ADUNGO

  • Jun 16, 2021

Jumwa apuuza hitaji la digrii kwa uongozi wa kisiasa

Na MAUREEN ONGALA

MBUNGE wa Malindi Aisha Jumwa amepuuzilia mbali suala la kuwa wanasiasa watahitajika kuwa na digrii kuwania viti katika uchaguzi ujao.

Akizungumza akiwa Kilifi, Bi Jumwa alisema sehemu hiyo ya sheria itarekebishwa kabla ya uchaguzi, hivyo wanasiasa waendelee kujipigia debe na kuwaachia wapigakura nafasi ya kujichagulia kiongozi wanayemtaka.

“Msiwe na wasiwasi kuhusu hitaji la kuwa na digrii kabla ya kushiriki uchaguzini. Sehemu hiyo itafanyiwa marekebisho na wapigakura wataamua viongozi wanaotaka,” akasema.

Hata hivyo, aliwashauri wanasiasa wahakikishe kuwa vyeti vyao vya elimu ni halali kutoka kwa taasisi za elimu zilizosajiliwa ili wajiepushie matatizo wanapofuata maazimio yao ya kisiasa.

Awali, Mwenyekiti wa Chama cha Jubilee, Bw Nelson Dzuya alikuwa amedai kuwa mapendekezo ya kurekebisha katiba kupitia kwa Mpango wa Maridhiano (BBI) yakipitishwa, hakuna kiongozi atakayechaguliwa kama hana shahada ya digrii.

Alipokuwa akizungumza katika eneobunge la Rabai, Bw Dzuya alisema pendekezo hilo litahakikisha kuna viongozi wanaoelewa majukumu yao bungeni kuanzia kwa madiwani hadi maseneta.

Aliwaonya baadhi ya wanasiasa ambao wameanza kampeni mapema kwamba huenda majina yao yakakosekana katika karatasi za kura kwa sababu hawana kiwango cha kutosha cha elimu kitakachohitajika.

“Kila wakati matokeo ya KCPE na KCSE yanapotangazwa, idadi kubwa ya watahiniwa hupata matokeo mabaya na huwa tunaambiwa waliopata alama za A na A- wataongozwa na wale waliopata D kwa sababu ndio wanasiasa wa kizazi kijacho,” akalalama Bw Dzuya.

  • Jun 16, 2021

Ronaldo avunja rekodi ya ufungaji wa mabao kwenye soka ya Euro kwa wanaume

Na MASHIRIKA

CRISTIANO Ronaldo aliweka rekodi ya kuwa mfungaji bora wa soka ya wanaume kwenye kampeni za Euro baada ya kufunga mabao mawili mnamo Jumanne na kusaidia Ureno kupepeta Hungary 3-0 katika mchuano wa ufunguzi wa kampeni za Kundi F.

Ronaldo ambaye ni fowadi matata wa Juventus, alifungia Ureno bao la pili katika dakika ya 87 kupitia penalti baada ya Raphael Guerreiro kufungua ukurasa wa magoli katika dakika ya 84. Penalti hiyo ya Ureno ilisababishwa na tukio la Rafa Silva kuchezewa visivyo na beki Willi Orban ndani ya kijisanduku.

Bao la Ronaldo lilikuwa lake la 10 kwenye kampeni za Euro, na hivyo akavunja rekodi ya awali ya magoli tisa iliyokuwa ikishikiliwa na mwanasoka wa zamani wa timu ya taifa ya Ufaransa, Michel Platini.

Ronaldo alipachika wavuni bao lake la 11 kwenye kivumbi cha Euro mwishoni mwa kipindi cha pili baada ya kumzidi maarifa kipa Peter Gulacsi wa Hungary.

Mshambuliaji huyo wa zamani wa Manchester United na Real Madrid ndiye mfungaji bora wa muda wote katika kikosi cha Ureno na anajivunia jumla ya mabao 105 kimataifa.

TAFSIRI NA: CHRIS ADUNGO

  • Jun 16, 2021

Yatani kutuma Sh39 bilioni kwa kaunti baada ya magavana kutisha kusitisha huduma

Na CHARLES WASONGA

WAZIRI wa Fedha Ukur Yatani Jumanne alisema Hazina ya Kitaifa itatuma Sh39 bilioni kwa serikali za kaunti mwishoni mwa wiki hii.

Waziri ametoa tangazo hilo siku moja baada ya magavana kutisha kuzimisha shughuli katika kaunti zote 47 endapo kufikia Ijumaa Hazina ya Kitaifa haitakuwa imetoa jumla ya Sh102 bilioni ambazo serikali hizo zinadai.

Pesa hizo ni sehemu ya mgao wa Sh316.5 bilioni zilizotengewa serikali za kaunti katika bajeti ya mwaka wa kifedha wa 2020/2021 unafikia kikomo Juni 30, 2021.

Hata hivyo, Bw Yatani ambaye Jumanne alifika mbele ya Kamati ya Seneta kuhusu Bajeti na Masuala ya Fedha alisema kuwa baadhi ya serikali za kaunti huwa hazitumii fedha zilizotengewa na zile kutoka wafadhili.

“Licha baadhi ya kaunti zinalalamikia kucheleweshwa kwa mgao wao wa fedha, kuna magavana ambao pesa zao zingali katika akaunti za kaunti zao katika Benki ya Kuu,” akawaambia wanachama cha kamati hiyo wakiongozwa na Seneta wa Kirinyaga, Charles Kabiru.

“Tutatoa pesa jumla ya Sh39 bilioni Ijumaa au Jumatatu. Pesa hizi ni mgao wa mwezi Machin a Aprili. Vile vile, nawaomba mzihimize kaunti ambazo hazijatumie pesa zao zisiache katika akaunti zao za Benki ya Kitaifa,” Bw Yatani akasisitiza.

Mnamo Jumatatu, mwenyekiti wa Baraza la Magavana (CoG) Martin Wambora alilalamika kucheleweshwa kwa fedha ambazo kaunti zinadai Hazina ya Kitaifa kumechangia serikali hizo kushindwa kulipa mishahara ya wafanyakazi kwa wakati na wafanyabiashara wanaoziwasilishia bidhaa kwa mkopo.

Vile vile, wakandarasi wanaotekeleza miradi mbalimbali inayofadhiliwa na kaunti wameathirika kutokana na kucheleweshwa kwa fedha hizo.

“Kaunti iliyoathirika zaidi ni Nairobi ambayo haijalipwa fedha za hadi miezi sita,” Bw Wambora akasema kwenye taarifa kwa vyombo vya habari Jumatatu.

“Ikiwa Hazina ya Kitaifa haitatoa jumla ya Sh102 bilioni ambazo tunazidai kufikia Ijumaa, hatutaweza kutoa huduma za kimsingi pamoja na kulipa mishahara ya wafanyakazi. Hali ikiendelea hivyo, tutalazimika kusitisha kabisa huduma ifikapo Juni 24, “ mwenyekiti huyo ambaye ni Gavana wa Embu akasema kwenye taarifa hiyo.

  • Jun 15, 2021

Wavuvi Lamu wadai maegesho yao yamenyakuliwa

Na KALUME KAZUNGU

WAVUVI katika kisiwa cha Lamu wanaiomba serikali kuingilia kati na kuwasaidia kukomboa ardhi yao ya maegesho inayodaiwa kunyakuliwa na mabwanyenye.

Ardhi hiyo ya ekari moja ambayo ndiyo maegesho ya pekee ya wavuvi iliyosalia mjini Lamu inapatikana karibu na eneo la KenGen.

Mwenyekiti wa kikundi cha wavuvi mjini Lamu, Bw Abubakar Twalib, alilalamika kuwa licha ya ardhi hiyo kutambulika kuwa ya umma na ambayo imekuwa ikitumika kama maegesho ya wavuvi tangu ukoloni, inashangaza kwamba mabwenyenye wamejitokeza kudai umiliki wake.

Ukuta tayari umejengwa kwenye maegesho hayo, hivyo kuwazuia wavuvi kuitumia.

“Tulipozaliwa tulipata wazee wetu tayari wakitumia maegesho haya. Tunavyojua ni kwamba ardhi ni ya umma na ilitengewa wavuvi tangu ukoloni. Tumeshangazwa na hatua ya mabwenyenye watatu ambao wamejitokeza kudai umiliki wa kipande hicho cha ardhii,” akasema Bw Twalib.

Mwenyekiti wa Makundi ya Wavuvi (BMU) kisiwani Lamu, Abubakar Twalib. Anomba serikali ya kaunti na NLC kuingilia kati na kusaidia kuwakombolea ardhi yao ya ekari moja ya maegesho ya wavuvi iliyonyakuliwa na mabwenyenye mjini Lamu. Picha/ Kalume Kazungu

Naibu Gavana wa Lamu, Abdulhakim Aboud, ambaye pia ni Waziri wa Uvuvi eneo hilo, alisema mikakati inaendelea kwenye ofisi yake ili kuona kwamba maegesho ya wavuvi kote Lamu yanalindwa kupitia utoaji wa hatimiliki.Alisema aliwasiliana na Tume ya Kitaifa ya Ardhi (NLC) mwezi uliopita na maafisa wakatumwa Lamu kukagua ardhi hizo kwa maandalizi ya kutoa hatimiliki.

“Wavuvi wasiwe na shaka. Tunatarajia shughuli ya kutoa hatimiliki kwa maegesho ya wavuvi kote Lamu ianze wakati wowote,” akasema Bw Aboud.

Omar Sharif ambaye ni mvuvi wa tangu jadi Lamu alisema ukosefu wa hatimiliki za vipande vingi vya ardhi zinazotumika kama maegesho ya wavuvi kumetoa mwanya mwafaka wa mabwenyenye kuzilenga na kuzinyakua ardhi hizo kiholela.

Mbali na maegesho ya wavuvi yanayodaiwa kunyakuliwa kisiwani Lamu, wavuvi pia wamekuwa wakidai kuwa maegesho iliyoko eneo la Tenewi ilinyakuliwa.

Bw Sharif alisema kuendelea kunyakuliwa kwa maegesho ya wavuvi kumechangia kukosa kupanuka kwa sekta ya uvuvi na samaki kote Lamu.

  • Jun 15, 2021

Ashley Young akataa ofa ya kusalia Inter Milan na anatamani kurejea EPL kusakatia Burnley

Na MASHIRIKA

BURNLEY wameanzisha mazungumzo na Inter Milan kuhusu uwezekano wa kumsajili beki mzoefu raia wa Uingereza, Ashley Young.

Nyota huyo mwenye umri wa miaka 35 aliondoka Manchester United mnamo Januari 2020 na kuyoyomea Italia kuvalia jezi za Inter Milan ugani San Siro.

Alikuwa sehemu ya kikosi kilichosaidia Inter Milan kutia kapuni taji la Ligi Kuu ya Italia (Serie A) katika msimu wa 2020-21. Hiyo ilikuwa mara ya kwanza tangu 2009-10 kwa Inter Milan waliokuwa chini ya kocha Antonio Conte kutawazwa wafalme wa Serie A.

Hata hivyo, kutokana na athari za janga la corona ambalo limelamaza Inter Milan kifedha, kikosi hicho kinatazamiwa kupunguza mishahara ya wanasoka wake. Klabu hiyo tayari imetangaza ugumu wa kusajili mwanasoka yeyote wa haiba katika soko la uhamisho wa wachezaji muhula huu – jambo ambalo lilimchochea Conte kubanduka ugani San Siro mwanzoni mwa Juni 2021.

Ingawa ni matamanio ya Inter Milan kuendelea kujivunia huduma za Young, mwanasoka huyo amekataa ofa mpya ya kikosi hicho na yuko radhi kurejea Uingereza na kuingia katika sajili rasmi ya Burnley.

Mbali na Watford waliowahi kujivunia huduma zake, klabu nyingine inayowania maarifa ya Young ni Inter Miami inayoshiriki kipute cha Major League Soccer (MLS) nchini Amerika.

TAFSIRI NA: CHRIS ADUNGO

  • Jun 15, 2021

Serikali yasaidia wanavoliboli ya ufukweni Kenya kuwania tiketi ya Olimpiki nchini Morocco

Na GEOFFREY ANENE

TIMU ya taifa ya voliboli ya ufukweni itaondoka nchini Ijumaa kuelekea Morocco kushiriki mashindano ya kupigania tiketi ya kuingia Olimpiki yatakayoandaliwa mjini Agadir mnamo Juni 19-29.

Kocha Sammy Mulinge alieleza Taifa Leo hapo Jumanne kuwa kulikuwa na wasiwasi kuhusu safari ya timu ya Kenya.

“Hatukujua kama tunasafiri ama la, lakini tumepata usaidizi kutoka kwa serikali na sasa tutaondoka Ijumaa,” alisema Mulinge.

Kenya itawakilishwa na timu nne katika mashindano hayo maarufu kama Continental Cup, yatakayoanzia raundi ya pili.

Katika kitengo cha kinadada, Kenya itawakilishwa na Brackcides Agala akishirikiana na Gaudencia Makokha, na Yvonne Wavinya na Phosca Kasisi. Wanaume ni Ibrahim Oduor/James Mwaniki na Brian Melly/Enock Mogeni.

Wilfred Kimutai, Cornelius Lagat, Donald Mchete, Evans Bera, Maureen Nekesa, Veronica Adhiambo na Naomi Too hawakufaulu kuingia kikosi kitakachosafiri.

Timu ya Kenya imekuwa ikifanyia mazoezi yake katika ufuo wa hoteli ya Flamingo Beach Resort mjini Mombasa. “Tumekuwa hapa kwa majuma mawili. Hatukuweza kufanya mazoezi kwa muda mrefu kutokana na masharti ya kuzuia maambukizi ya virusi vya corona. Hata hivyo, tuko tayari. Motisha ya timu iko juu,” aliongeza Mulinge.

Kocha huyo alionyesha kuridhika kuwa wachezaji wake wameimarika. “Uchezaji wao wa voliboli ya ufukweni umeimarika. Walikuwa wamezoea voliboli ya kawaida. Wanasogeza miguu yao kwenye changarawe kwa haraka kuliko walipokuwa wakianza voliboli ya ufukweni. Pia, wamepata kufahamu vitu kadhaa muhimu vya mchezo huu. Kwa mfano, hakuna kubadilisha wachezaji hadi mechi itamatike. Hii inahitaji kufundishwa kuwa lazima wachezaji wawili walio uwanjani wajiweke vyema kisaikolojia.”

Timu 17 za kitaifa za kinadada na 24 za wanaume zinatarajiwa kuhudhuria mashindano hayo mjini Agadir.

  • Jun 15, 2021

Shule mpya ya msingi ya Mutuya yafunguliwa Ruiru

Na LAWRENCE ONGARO

SHULE mpya ya msingi ya Mutuya imefunguliwa eneobunge la Ruiru ili kupunguza msongamano uliopo katika shule ya Mwihoko iliyoko Githurai.

Mbunge wa Ruiru Bw Simon King’ara amesema serikali kuu imefanya juhudi kuona ya kwamba shule hiyo inajengwa ili kupunguza msongamano mkubwa ambao umekuwa katika shule ya Mwihoko.

“Kwa muda mrefu shule ya Mwihoko imekuwa na msongamano mkubwa wa wanafunzi huku ikikumbatia wanafunzi wapatao 4,000. Hata walimu wamekuwa na wakati mgumu wa kufundisha kwa wanafunzi katika madarasa hayo,” alisema Bw King’ara.

Alipozuru shule hiyo mpya ya Mutuya mnamo Jumanne, amejionea wanafunzi 1,500 waliopelekwa huko kutoka Mwihoko.

Ameeleza kuwa hiyo ni hatua nzuri kwa sababu wanafunzi watapata afueni ya kusomea katika mazingira yafaayo.

Mnamo mwezi Januari 2021 Waziri wa Elimu Prof George Magoha alizuru shule hiyo na kukiri kuwa kulikuwa na haja ya kujengwa madarasa mapya eneo lingine ili kutoa nafasi kwa wanafunzi wengine kupelekwa huko.

Alisema kutokana na hali ilivyo ya janga la Covid-19, ni vyema wanafunzi kupunguzwa na kupelekwa kwingineko.

Mbunge huyo amesema tayari kuna mipango ya kuongeza madarasa mengine katika eneo la Kiu, na Mwalimu Farm, eneo la Kwihota mjini Ruiru.

Alieleza pia ameendesha miradi kadha katika shule kadha kwa kutumia hazina ya ustawishaji maeneobunge NG-CDF.

Alitaja Shule ya Sekondari ya Wasichana ya Ruiru kama mojawapo ya shule ambazo zimenufaika na mgao wa NG-CDF.

Alieleza kuwa ifikapo mwishoni mwa mwaka huu 2021 kutakuwa na mabadiliko makubwa ambapo Shule ya Msingi ya Mwihoko itapata afueni ya kuwa na wanafunzi wanaohitajika bila kuwa na msongamano.

Bw Peter Mwangi ambaye ni mzazi wa mwanafunzi anayesoma kwenye shule ya Mwihoko alisema hatua iliyochukuliwa na serikali ni ya kupongezwa kwa sababu msongamano utaisha.

“Watoto wetu wamekuwa wakisomea katika mazingira magumu ajabu madarasani, lakini sasa mambo yatabadilika na kuwa afadhali,” alisema Bw Mwangi.

Naye Bi Mary Muthoni ambaye pia ni mzazi alisema watoto wengi wanaoishi karibu na shule mpya watapata wakati mzuri kwani hawatatembea mwendo mrefu kufika shuleni.

  • Jun 15, 2021

Njia asili ya kuondoa visunzua yaani warts

Na MARGARET MAINA

mwmaina@ke.nationmedia.com

VISUNZUA ni warts kwa Kiingereza. Hivi ni vinyama vinavyoota kwenye ngozi ambavyo husababishwa mara nyingi na maambukizi.

Matatizo ya ngozi hutofautiana sana kuanzia kwa dalili na athari ikiwemo ukali. Baadhi huwa ya muda au ya kudumu ilhali mengine hutoweka baada ya muda mchache.

Visunzua ni vinyama vinavyoota juu ya ngozi ambapo vinaweza kutokea usoni, kuzunguka jicho, shingo, mgongoni na kadhalika.

Visunzua au vinyama vyeusi husababishwa na matatizo ya homoni wakati wa ujauzito au unene kupita kiasi.

Matibabu yake hufanyika hospitalini ambapo vinatolewa na vifaa maalumu.

Pia unaweza kuvitibu nyumbani kwa njia za asili.

Kitunguu saumu

Kiponde alafu paka maji yake juu ya kisunzua. Njia hii inaondoa haraka kisunzua ila inauma. Pia jitahidi maji ya kitunguu saumu yasiguse ngozi kwani yanaunguza.

Paka mara mbili kwa siku.

Kiazi mviringo

Kioshe kiazi halafu kikate kiwe vipande vidogo kisha paka maji yake juu ya kisunzua. Sugua kwa kutumia kipande cha kiazi.

Kitunguu maji

Kikate halafu sugua juu ya kisunzua.

Limau

Kata limau kisha sugua juu ya kisunzua likiwa na maji.

Uzi

Kama kisunzia ni kikubwa unaweza kutumia uzi. Loweka uzi kwenye maji ya limau au kitunguu, kisha kifunge mara kwa mara.

Njia nyingine ni rangi ya kucha, siki ya apple cider na ganda la ndizi mbivu.

Njia zote hizi, tumia mara mbili kwa siku. Unaweza kuona kama havitoki ila baada ya mwezi vitaondoka.

  • Jun 15, 2021

Familia yahangaika baada ya kupata mwili uliokuwa umetoweka kaburini

Na MAUREEN ONGALA

FAMILIA ya marehemu Fatuma Mwero kutoka kijiji cha Mabirikani, Kaunti ya Kilifi ambaye mwili wake ulikuwa umetoweka katika kaburi lake wiki iliyopita, wamelalamika kuhangaishwa kufanya mazishi upya baada ya mwili huo kupatikana wikendi.

Marehemu aliyefariki akiwa na umri wa miaka 77 alikuwa amezikwa Februari 27, lakini kaburi lake likapatikana liko wazi wiki iliyopita.

Mwili wake ulipatikana takriban mita 600 kutoka kwa kaburi hilo Jumapili.

Wamelalamika kuwa walishindwa kuuzika tena baada ya polisi kudai kwamba kuna agizo la mahakama kuwazuia kufanya mazishi katika ardhi hiyo ya ekari 15 iliyo Kaunti Ndogo ya Rabai.

Hii ni baada ya Kamanda wa polisi wa Kaunti Ndogo ya Rabai, Bw Fredrick Abuga kusema familia hiyo ilipewa amri ya mahakama kuwazuia kufanya mazishi hapo.

Familia hiyo inasisitiza hawakupewa amri ya mahakama na wanasema sehemu hiyo ya ardhi ni ya makaburi ya familia yao.

Msemaji wao, Bw Dickson Kenga, alisema wanahangaika sana kwa vile mwili umerudishwa kuhifadhiwa katika mochari ya Hospitali Kuu ya Pwani mjini Mombasa ilhali walikuwa wamekamilisha mazishi.

“Mwili wa mama yetu ambao ulikuwa umeibiwa ulirudishwa baadaye ukatupwa mbali kutoka kaburini. Tulitaka kuuzika siku hiyo hiyo lakini polisi wakasisitiza kuna agizo la mahakama kwa hivyo tuupeleke mochari na tutafute sehemu nyingine ya kuzika mwili huo,” akasema.

Alisema mwili huo bado uko ndani ya jeneza na wanahofia utaanza kuoza.

Mwili mzima wa Bi Mwero ulionekana na watoto waliokuwa wamepeleka mbuzi malishoni mwendo wa saa saba mchana Jumapili.

“Hatutamzika mahali popote kwingine kwa sababu hatukuwa tumemzika kwa ardhi ya mtu yeyote bali ni ardhi yetu,” akasema.

Kabla Jumapili, familia hiyo ilikuwa imekata tamaa kuupata mwili huo wakaamua kufanya ibada maalumu na kufunika kaburi lake wakiongozwa na Mzee Juma Lwambi ambaye ni mumewe marehemu.

Familia hiyo inashuku mwekezaji anayedai kumiliki ardhi hiyo ndiye alihusika katika ufukuaji wa mwili wa marehemu, lakini polisi wamesema uchunguzi bado unaendelea kubainisha ni nani aliyehusika.

  • Jun 15, 2021

Hadhi: Wito serikali iimarishe majukwaa ya kazi za sanaa Nakuru

Na RICHARD MAOSI

WASANII kutoka Nakuru Arts Players Theatre, wanatumai kuwa serikali ikiongozwa na rais itasaidia kuboresha miundomsingi ya kazi za sanaa, Nakuru inapokaribia kupata hadhi ya kuwa jiji.

Kwa kiasi fulani hatua hii itasaidia kutoa nafasi sawa kwa wasanii wa Nakuru kama ile wanaopata wale wanaotokea Kisumu, Mombasa na Nairobi.

Aidha ni hatua ambayo italeta mshikamano baina ya wasanii, na kuwapatia uwezo wa kumiliki vyombo vya sanaa, mbali na kutengeneza kumbi kadhaa za burudani, kwa vijana wenye talanta.

Ni habari za kutia moyo ingawa wasanii wengi bado hawajaona jambo la kujivunia miaka 58 baadaye tangu Kenya ijinyakulie uhuru na kupata madaraka, baadhi wakidai kuwa hatua yenyewe imeharakishwa.

Tulitembelea nguli wa michezo ya kuigiza ya jukwaani kutoka Nakuru Players Theatre Bw Jackson Oloo ambaye anasikitika kuwa, bado taifa halijakumbatia ipasavyo mchango wa wao katika jamii.

Akizungumza na Taifa Leo, alisema vipaji vingi vimekuwa vikiozea mitaani, licha ya rais kuunda jopo la kushughulikia wasanii mnamo 2020.

Kulingana naye wasanii wadogo wana changamoto nyingi, ikiwemo ni pamoja na kunyimwa shoo, kutokuwa na mameneja wa kuwasimamia na mapromota wanaowapunja kwa jina la kuwatengenezea majina.

Alieleza kuwa watumbuizaji wengine wamekata tamaa, baada ya kuingiwa na kasumba kuwa ni lazima mtu aonekane kwenye runinga akitaka kupata umaarufu wa kutambulika.

“Hatuna mashirika ya kusimamia wasanii wala kuwapatia ushauri nasaha namna ya kuweka akiba ya kujisimamia, wengi wetu tumebaki kutengeneza majina na uzoefu ,” akasema.

Kwingineko Monica Muthoni mwigizaji wa makala ya fasihi kwa shule za upili anasema janga la covid-19 , lilikuja na hasara nyingi kuliko faida.

Anasema sanaa ya kuigiza inategemea ukumbi wa maonyesho na hadhira kubwa, lakini tangu kisa cha kwanza kutangazwa mnamo 2020, kundi lake liliahirisha maonyesho yote.

“Imekuwa ni wakati mgumu kwa wasanii ambao wanategemea uigizaji, hali ambayo iliwaongezea wasanii wengi mzigo wa kimaisha,” akasema.

Alieleza kuwa ni hali iliyokuja na mabadiliko ya kitabia na kanuni za kawaida, watu wengi wakianza kufanyia kazi majumbani pao, wasije wakatangamana kwenye kumbi za maonyesho.

“Tulikuwa tukitengeneza hela nzuri wakati wa kusherehekea sikukuu za Kitaifa kama vile siku ya Madaraka na Jahmhuri Dei,” alifafanua.

  • Jun 15, 2021

Colombia wapepeta Ecuador 1-0 kwenye pambano la kuwania taji la Copa America

Na MASHIRIKA

COLOMBIA sasa wanashikilia nafasi ya pili nyuma ya mabingwa watetezi Brazil katika msimamo wa Kundi A kwenye Copa America baada ya kupepeta Ecuador 1-0 katika mchuano wao wa kwanza mjini Cuiaba, Brazil.

Goli hilo la pekee na la ushindi kwa upande wa Colombia lilifumwa wavuni na Edwin Cardona mwishoni mwa kipindi cha kwanza.

Kikosi hicho sasa kitavaana na Venezuela katika mechi ya pili mnamo Juni 17 usiku huku Brazil waliokomoa Venezuela 3-0 katika mchuano wao wa kwanza kundini wakishuka dimbani kumenyana na Peru siku hiyo.

Colombia walishuka dimbani kuvaana na Ecuador wakipania kuendeleza ubabe uliowavunia ushindi wa 3-0 dhidi ya Peru na sare ya 2-2 dhidi ya Argentina katika mechi mbili zilizopita za kufuzu kwa fainali za Kombe la Dunia za 2022 nchini Qatar.

Brazil walipokezwa idhini ya kuwa wenyeji wa Copa America mwaka huu baada ya maandamano ya raia dhidi ya serikali kuzuka nchini Colombia na maambukizi ya virusi vya corona kuzidi nchini Argentina.

Colombia na Argentina ndio waliokuwa wawe waandalizi wa pamoja wa fainali za Copa America mwaka huu wa 2021 na hiyo ingekuwa mara ya kwanza tangu 1916 kwa fainali hizo kuandaliwa na mataifa mawili.

TAFSIRI NA: CHRIS ADUNGO

  • Jun 15, 2021

Slovakia washangaza Poland kwa kuipokeza kichapo cha 2-1 kwenye gozi la Euro

Na MASHIRIKA

SLOVAKIA waliduwaza Poland kwa kichapo cha 2-1 katika Kundi E kwenye fainali za Euro mnamo Jumatatu jijini St Petersburg, Urusi.

Milan Skriniar alifunga bao la pili la Slovakia katika dakika ya 69 baada ya kipa Wojciech Szczesny wa Poland kujifunga katika dakika ya 18 na kuwaweka Slovakia kifua mbele. Slovakia kwa sasa wanashikilia nafasi ya 36 kwenye orodha ya viwango bora vya Shirikisho la Soka Duniani (FIFA).

Kujifunga kwa Szczesny kulichangiwa na utepetevu uliomshuhudia akishindwa kulidhibiti kombora aliloelekezewa kiungo mvamizi wa Slovakia, Robert Mak.

Poland walisawazishiwa na fowadi Karol Linetty mwanzoni mwa kipindi cha pili kabla ya kusalia na wachezaji 10 pekee uwanjani baada ya kiungo Grzegorz Krychowiak kuonyeshwa kadi ya pili ya manjano kunako dakika ya 62.

Washindani wengine wa Poland na Slovakia kwenye Kundi E ni Uswidi na Uhispania waliotawazwa mabingwa wa Euro kwa mara ya mwisho mnamo 2012.

Poland walitinga robo-fainali za Euro mnamo 2016 ila wakabanduliwa na Ureno walioishia kutawazwa mabingwa kupitia mikwaju ya penalti.

Kikosi hicho kwa sasa kina ulazima wa kupiga Uhispania au Uswidi katika mechi zijazo ili kuweka hai matumaini ya kusonga mbele kutoka Kundi E.

Mak aliyesaidia Manchester City kunyanyua taji la FA Youth mnamo 2008 alipoteza nafasi nyingi za wazi ambazo vinginevyo, zingewapa Slovakia idadi kubwa ya magoli katika vipindi vyote viwili vya mchezo.

Kujifunga kwa Szczesny kuliendeleza masaibu yake kwenye mechi za ufunguzi za Euro. Aliwahi kuonyeshwa kadi nyekundu katika mechi ya kwanza ya Poland kwenye fainali za Euro 2012 kabla ya kupata jeraha baya katika mechi ya ufunguzi wa makundi mnamo 2016 nchini Ufaransa.

Poland hawakuelekeza kombora lolote langoni mwa Slavakia katika dakika 45 kwa kipindi cha kwanza mnamo Jumatatu jijini St Petersburg. Hata hivyo, walifufua makali yao katika kipindi cha pili kupitia ushirikiano mkubwa kati ya Mateusz Klich na Maciej Rubus.

Fowadi Robert Lewandowski aliyefungia Bayern Munich ya Ujerumani jumla ya mabao 48 katika msimu wa 2020-21, alidhibitiwa vilivyo na mabeki wa Slovakia na hakupata nafasi yoyote ya kutambisha Poland katika gozi hilo.

Slovakia walitinga hatua ya 16-bora ya Euro mnao 2016 na ushindi wao dhidi ya Poland unawaweka pazuri zaidi kusonga mbele kutoka Kundi E. Mchuano wao ujao ni dhidi ya Uswidi mnamo Juni 18 uwanjani St Petersburg. Kwa upande wao, Poland watakutana na Uhispania jijini Seville siku hiyo.

TAFSIRI NA: CHRIS ADUNGO

  • Jun 15, 2021

Kituo cha afya kilichotelekezwa Nyeri

Na SAMMY WAWERU

WAKAZI wa Wakamata, Karatina, Kaunti ya Nyeri wanalalamikia kuendelea kupuuzwa kwa kituo cha afya cha serikali kinachowahudumia eneo hilo.

Kituo cha afya cha Wakamata ndicho tegemeo kwa wenyeji kupata huduma za matibabu, ila hakina vifaa vya kutosha.

Kikiwa cha jengo moja pekee, kuna mengi yanayokosa kama vile maabara faafu ya kufanya vipimo, sehemu maalum ya wagonjwa kusubiri kuhudumiwa, chumba cha kupima virusi vya Ukimwi, kati ya mahitaji mengine muhimu ya kimatibabu.

Isitoshe, hakina chumba maalum cha dawa, jambo ambalo linazua wasiwasi kuhusu matibabu yanayofanyika.

Zahanati ya Wakamata iliyoko Kaunti ya Nyeri. Picha/ Sammy Waweru

“Hakina sehemu ya huduma za uzazi. Kina mama wanaohitaji huduma za dharura kujifungua aidha wapelekwe mji wa Nyeri au Karatina,” Bw Shimba Njohe akaambia Taifa Leo.

Mji wa Karatina na Nyeri, i kilomita kadhaa kutoka eneo hilo.

“Tukipata visa vya dharura, wakazi huhangaika,” mwenyeji huyo akalalamikia kutelekezwa kwa kituo hicho, akiiomba serikali kusaidia kukiimarisha.

Kando na kituo hicho kukosa vifaa na sehemu maalum, pia kinahitaji wahudumu wa kutosha, wakiwemo wauguzi, maafisa kliniki na madaktari.

Miundomsingi kama vile barabara vilevile inapaswa kuimarishwa, kutokana na hali yake mbovu.

“Serikali itusaidie kuboresha barabara zinazoelekea katika kituo cha afya cha Wakamata,” akaomba mkazi mwingine.

Aidha, kituo hicho ki mkabala mwa Shule ya Msingi ya Wakamata.

  • Jun 15, 2021

Argentina na Chile waambulia sare ya 1-1 kwenye Copa America

Na MASHIRIKA

LIONEL Messi alifunga bao kupitia mpira wa ikabu na kusaidia Argentina kusajili sare ya 1-1 dhidi ya majirani zao Chile kwenye makala ya 47 ya kipute cha Copa America mnamo Jumatatu usiku nchini Brazil.

Baada ya kufunga bao hilo katika dakika ya 33, Messi alitoa heshima zake kwa aliyekuwa jagina wa soka nchini Argentina, Diego Maradona ambaye aliaga dunia mnamo Novemba 2020 akiwa na umri wa miaka 60.

Hata hivyo, juhudi za Messi zilifutwa na fowadi mzoefu Eduardo Vargas aliyesawazishia Chile kwa kuelekeza langoni mpira uliokuwa umetemwa na kipa wa Argentina baada ya kupangua penalti ya Arturo Vidal katika dakika ya 57.

Kabla ya kipenga cha kuashiria mwanzo wa mechi hiyo kupulizwa, Maradona alikumbukwa kwa na wanasoka pamoja na benchi za kiufundi za vikosi vyote viwili huku taa za kisasa zenye rangi mbalimbali zikiwashwa na kutoa mwanga mkubwa ugani.

Aidha baadhi ya video fupifupi za Maradona akichezea Argentina wakati wa fainali za Kombe la Dunia za 1986 zilionyeshwa.

Bao la Messi dhidi ya Chile lilikuwa lake la 73 ndani ya jezi za Argentina.

Argentina walishuka dimbani wakijivunia rekodi ya kutoshindwa katika mchuano wowote tangu 2019. Hata hivyo, wanafainali hao wa Kombe la Dunia na Copa America mnamo 2014 na 2019 hawajawahi kutia kapuni taji la Copa America kwa takriban miaka 30 iliyopita. Miamba hao walitawazwa mabingwa wa kipute hicho kwa mara ya mwisho mnamo 1993.

Ingawa hivyo, Argentina wamejisuka upya na wanajivunia mwamko mpya chini ya mkufunzi Lionel Scaloni tangu wabanduliwe mapema na Ufaransa kwenye fainali za Kombe la Dunia za 2018 nchini Urusi. Mikoba yao ilikuwa ikidhibitiwa na kocha Jorge Sampaoli wakati huo.

Argentina almaarufu La Albiceleste, ndio wanaopigiwa upatu wa kuongoza kampeni za Copa America kutoka Kundi B ambalo pia linajumuisha Uruguay, Paraguay na Bolivia.

Kwa upande wao, Chile walijibwaga ulingoni wakilenga kuendeleza ubabe uliowashuhudia wakiwalazimishia Argentina sare ya 1-1 mnamo Juni 4 katika mchuano wa kufuzu kwa fainali za Kombe la Dunia za 2022 nchini Qatar.

Sare nyingine ya 2-2 ambayo Argentina walilazimishiwa na Colombia mnamo Juni 9 katika mechi ya kufuzu kwa fainali zijazo za Kombe la Dunia ilimaanisha kwamba masogora hao wa kocha Scaloni walipepetana na Chile bila kushinda mchuano wowote mwaka huu wa 2021.

Chile kwa upande wao walikuwa na kiu ya kutia kibindoni taji la tatu la Copa America baada ya kutawazwa mabingwa mnamo 2015 na 2016.

Licha ya miaka mitano kupita tangu wanyanyue taji la mwisho la Copa America, kikosi cha kwanza cha Chile hakijabadilika pakubwa huku Alexis Sanchez wa Inter Milan nchini Italia na Vargas wa Atletico Mineiro nchini Brazil wakisalia tegemeo kubwa katika safu ya mbele.

Claudio Bravo wa Real Betis nchini Uhispania bado anatamba katikati ya michuma ya Chile wanaotegemea maarifa ya mabeki Gary Medel na Mauricio Isla kwenye idara ya ulinzi.

Licha ya ukubwa wa umri wa baadhi ya wanasoka wanaounga kikosi chake cha kwanza, kocha Martin Lasarte amesisitiza kuwa atazidi kuwawajibisha kwa sababu mashabiki wanaamini kuwa ndio walio na uwezo wa kupokonya Brazil ufalme wa Copa America mwaka huu wa 2021.

Baada ya kuambulia sare ya 1-1 dhidi ya Argentina mwanzoni mwa Juni 2021, Chile walisajili matokeo sawa na hayo dhidi ya Bolivia mnamo Juni 9 katika mchuano mwingine wa kufuzu kwa Kombe la Dunia.

TAFSIRI NA: CHRIS ADUNGO

  • Jun 15, 2021

Leicester City kuvunja benki ili kumsajili Coutinho kutoka Barcelona

Na MASHIRIKA

LEICESTER City wako tayari kuweka mezani kima cha Sh6.4 bilioni ili kushawishi Barcelona kuwapa kiungo matata raia wa Brazil, Philippe Coutinho.

Coutinho, 29, aliingia katika sajili rasmi ya Barcelona mnamo Januari 2018 baada ya kuagana na Liverpool kwa kima cha Sh20 bilioni.

Liverpool tayari wamemweleza Coutinho kwamba hawapo tayari kuwania upya huduma zake muhula huu baada ya ajenti wa kiungo huyo, Kia Joorabchian kuulizia uwezekano wa kurejea kwa mteja wake ugani Anfield.

Coutinho ametatizika sana kufufua makali aliyokuwa akijivunia zamani uwanjani Anfield kabla ya kuyoyomea Uhispania kuvalia jezi za Barcelona mnamo Januari 2018.

Licha ya Barcelona kumshawishi Coutinho kuagana na Liverpool kwa mabilioni ya pesa, nyota huyo ameshindwa kusadikisha mashabiki wa miamba hao wa Uhispania kwamba alistahili kununuliwa kwa kiwango hicho cha fedha.

Kushindwa kwake kutamba ugani Camp Nou ni kiini cha Barcelona kumtuma kwa mkopo wa mwaka mmoja kambini mwa Bayern Munich mwanzoni mwa msimu wa 2019-20.

Japo ilitarajiwa kwamba Bayern wangalikuwa wepesi wa kumpokeza mkataba wa kudumu, mabingwa hao wa Ligi Kuu ya Ujerumani (Bundesliga) hawakuonyesha ari ya kuziwania huduma za Coutinho ambaye kwa sasa anamezewa pia na Inter Milan, Paris Saint-Germain (PSG), Juventus, Chelsea na Manchester United.

Kocha Carlo Ancelotti aliwahi pia kuwania maarifa ya Coutinho kabla ya kubanduka Everton na kurekea Uhispania kudhibiti mikoba ya Real Madrid.

Kwa mujibu wa Joorabchian, kubwa zaidi katika maazimio ya Coutinho ni kurejea Uingereza kuvalia jezi za kikosi chochote cha EPL iwapo Barcelona wataamua kumtia mnadani muhula huu.

Kocha Brendan Rodgers aliyemsajili Coutinho kambini mwa Liverpool yuko tayari kushawishi Leicester kufungulia mifereji yao ya fedha na kumsajili kiungo huyo.

Hadi alipobanduka ugani Anfield, Coutinho alikuwa ametawazwa Mchezaji Bora wa Mwaka kambini mwa Liverpool mara mbili na alikuwa amepachika wavuni zaidi ya mabao 50 katika kipindi cha misimu mitano.

Ujio wa kocha Jurgen Klopp uwanjani Anfield ulimkosesha Coutinho nafasi katika kikosi cha kwanza cha Liverpool. Hii ni baada ya mfumo mpya ulioletwa na Klopp kutowiana na mtindo wa kucheza kwa Coutinho.

TAFSIRI NA: CHRIS ADUNGO

  • Jun 15, 2021

Ukambani nao wafuata minofu Ikulu

Na KITAVI MUTUA

RAIS Uhuru Kenyatta atapeleka minofu ya serikali Ukambani, katika juhudi za kutuliza malalamiko kuwa ametenga eneo hilo kimaendeleo.

Ziara hiyo ya kiongozi wa nchi itakayofanyika Juni 28 na Juni 29, ilipangwa Jumatatu kwenye mkutano kati yake na viongozi wa eneo la Ukambani, wakiongozwa na kinara wa Wiper Kalonzo Musyoka katika Ikulu ya Nairobi.

Magavana, maseneta, wabunge na madiwani kutoka kaunti za Kitui, Machakos na Makueni walitumiwa mwaliko wa kwenda Ikulu mnamo Jumapili usiku, siku mbili tu baada ya magavana Charity Ngilu (Kitui) na Alfred Mutua (Machakos) kudai kuwa eneo la Ukambani limepuuzwa kimaendeleo, licha ya kuunga mkono handisheki.

Mwaliko huo kwa viongozi ulitumwa baada ya Rais Kenyatta kuwapigia simu Bw Kalonzo, Bi Ngilu na Bw Mutua mnamo Jumapili, ambapo aliwaambia angetaka kukutana na viongozi wa Ukambani jana ili kusikiza matakwa yao.

Katika ziara yake Ukambani, Rais Kenyatta amepangiwa kukagua mradi wa Bwawa la Thwake, ujenzi wa mji wa kiteknolojia wa Konza kabla ya kufululiza hadi Kaunti ya Kitui kufungua kiwanda cha nguo cha Kicotec.

Rais Kenyatta pia atazuru kiwanda cha kutengeneza mawe na kokoto ya ujenzi katika Kaunti ya Kitui.

“Eneo la Ukambani lina zaidi ya watu milioni tano na hatufai kuachwa nyuma katika meza ya kugawana rasilimali,” Gavana Ngilu aliambia Taifa Leo.

Mnamo Ijumaa, wakati wa hafla ya mazishi ya aliyekuwa mbunge wa Kibwezi Kalembe Ndile, yaliyohudhuriwa na kinara wa ODM Raila Odinga katika Kaunti ya Makueni, Bi Ngilu na Dkt Mutua walilalama kuwa eneo la Ukambani limepuuzwa kimaendeleo, na kuwa hawakutengewa mradi wowote katika bajeti iliyosomwa wiki iliyopita.

“Bajeti ya mwaka ujao tumepewa nini? Hakuna chochote cha kujivunia licha ya kuunga mkono handisheki kati ya Rais Kenyatta na Bw Odinga,” akasema Bi Ngilu.

Gavana Mutua alisema serikali za kaunti zinahangaika kutekeleza hata miradi midogo na kulipa mishahara, kwa sababu ya kutopewa fedha kutoka kwa Hazina Kuu ya Kitaifa.

“Tunapozungumza sasa, wafanyakazi wa Kitui, Machakos na Makueni hawajalipwa mishahara yao kwa sababu hatuna fedha,” akasema Gavana Mutua.

Bw Musyoka, hata hivyo, alitofautiana nao akisema kuwa wanafaa kutumia pesa ambazo serikali za kaunti zinapata kutoka kwa serikali ya kitaifa kutekeleza miradi ya maendeleo.

Kiongozi huyo wa Wiper alishutumu magavana kwa kushindwa kukabiliana na mafisadi, ambao wamekuwa wakiiba fedha zinazofaa kutumiwa katika miradi ya maendeleo.

Katika eneo la Luo Nyanza, Rais Kenyatta alizindua mradi wa Sh3.8 bilioni wa ukarabati wa reli ya kati ya Nakuru na Kisumu, ukarabati wa bandari ya Kisumu wa Sh3 bilioni, kituo cha kisasa cha kibiashara cha Uhuru (sh350 milioni), Kituo cha Makontena cha Kibos na mradi wa umeme kati ya mingineyo.

Jana, Rais Kenyatta aliwahakikishia viongozi wa Ukambani kuwa serikali yake itapeleka miradi ya maendeleo katika maeneo yote ya nchi.

Rais Kenyatta alionya wanasiasa dhidi ya kupiga siasa kila mara badala ya kushughulikia miradi ya maendeleo.

“Nimeamua kuelekeza juhudi zangu katika masuala ya maendeleo na wala si ajenda za kisiasa,” akasema Rais Kenyatta.

Miradi mingine ambayo wanataka Rais Kenyatta kuipa kipaumbele ni maji na barabara.

Miongoni mwa miradi hiyo ni utengenezaji wa barabara inayounganisha kaunti za Kitui na Makueni na nyingine inayounganisha Kitui na Kaunti ya Tana River.

Viongozi hao pia wanataka kufufuliwa kwa mradi wa uchimbaji wa makaa ya mawe na mradi wa kilimo wa Wikithuki, Mwingi.

  • Jun 15, 2021

Uhispania na Uswidi waumiza nyasi bure kwenye kipute cha Euro

Na MASHIRIKA

LICHA ya Uhispania kutamalaki mchezo na kumiliki asilimia kubwa ya mpira uwanjani, kikosi hicho cha kocha Luis Enrique bado kiliambua sare tasa dhidi ya Uswidi katika mchuano wa Kundi E kwenye fainali za Euro mnamo Jumatatu usiku jijini Seville.

Uhispania waliotawazwa mabingwa wa Euro mnamo 2012 baada ya kushinda Kombe la Dunia mnamo 2010, walipoteza nafasi nyingi za wazi katika vipindi vyote viwili vya mchezo licha ya kukamilisha jumla ya pasi 419 katika kipindi cha kwanza.

Alvaro Morata alikuwa mwiba kwa beki Marcus Danielson wa Uswidi huku ushirikiano wake na Dani Olmo pamoja na Jorge Koke ukimtatiza pakubwa kipa Robin Olsen.

Fursa ya pekee ya kufunga bao ambayo Uswidi walipata ni kupitia chipukizi Alexander Isak aliyemwelekezea kipa Unai Simon kombora zito mwishoni mwa kipindi cha kwanza. Isak alionana sana na Marcus Berg katika safu ya mbele ya Uswidi.

Sare tasa ambayo Uhispania walilazimishiwa na Uswidi ina maana kwamba Slovakia wanadhibiti sasa kilele cha Kundi E kwa alama tatu baada ya kuwakung’uta Poland 2-1 mapema Jumatatu.

Maandalizi ya Uhispania kwa fainali za Euro mwaka huu yalivurugwa katika dakika za mwisho baada ya nahodha Sergio Busquets na beki Diego Llorente kuugua Covid-19.

Aidha, kocha Enrique aliduwaza mashabiki wengi kwa kumtupa nje beki matata wa Real Madrid, Sergio Ramos, 35, kwenye kikosi chake cha Euro.

Ramos amekuwa mkekani kwa kipindi kirefu katika msimu wa 2020-21 akiuguza jeraha na amechezea waajiri wake mara moja pekee tangu mwisho wa Machi 2021.

Kutokuwepo kwa Ramos katika kikosi cha Uhispania sasa kunamaanisha kwamba hakuna mwanasoka yeyote kutoka klabu ya Real ambaye anashiriki soka ya Euro mwaka huu akivalia jezi za Uhispania ambao pia walitwaa ubingwa wa Euro mnamo 2008.

Ramos aliwajibishwa na Uhispania mara ya mwisho mnamo Machi 2021 katika mechi za kufuzu kwa fainali zijazo za Kombe la Dunia za 2022 nchini Qatar. Alitokea benchi katika sare dhidi ya Ugiriki kabla ya kutokea benchi kwa mara nyingine katika ushindi dhidi ya Kosovo.

Enrique aliteua kumpanga Morata anayejivunia mabao 19 kimataifa katika kikosi chake cha kwanza na kumwacha nje fowadi Gerard Moreno aliyefungia Villarreal jumla ya mabao 30 katika msimu wa 2020-21 kwenye Ligi Kuu ya Uhispania (La Liga).

Uswidi kwa sasa watamenyana na Slovakia katika jiji la Saint Petersburg nchini Urusi mnamo Juni 18, siku moja kabal ya Uhispania kupepetana na Poland jijini Seville.

TAFSIRI NA: CHRIS ADUNGO

  • Jun 15, 2021

Sheria za mashabiki kujiweka salama Safari Rally zatangazwa

Na GEOFFREY ANENE

WAANDALIZI wa Mbio za Magari za Dunia (WRC) za Safari Rally wametangaza sheria za usalama zinazofaa kuzingatiwa na mashabiki wasipatwe na balaa.

Maelfu ya mashabiki wanatarajiwa kujitokeza katika barabara za mashindano kutazama madereva wakipaisha magari yao katika duru hiyo ya dunia mnamo Juni 23-27.

Waandalizi wamesema kuwa mashindano mazuri ni yale ambayo ni salama.

“Usalama ni muhimu kabisa katika Safari Rally 2021. Mashabiki wanafaa kufahamu sheria za kiusalama na kuhakikisha wanajiweka salama wakati wa mashindano hayo ya kihistoria,” Shirikisho la Mbio za Magari Kenya (KMSF) lilitangaza hapo Juni 14.

Katika sheria hizo, mashabiki wameonywa dhidi ya kusimama barabarani, kusimama katika maeneo yaliyopigwa marufuku, kusimama ama kuketi karibu na ua ama ukuta kando ya barabara, kukaa karibu sana na barabara na kuzuia njia za kutorokea.

Mashabiki pia wanahitajika kuwa macho wakati wote na wasithubutu kuondoa alama za barabara za mashindano.

Isitoshe, mashabiki wameonywa kuwa watarajie chochote, wasikize kwa makini gari linalokaribia, wawe macho kabisa, wahakikishe wako na nafasi ya kuhepa wanapohitajika kufanya hivyo na wajaribu kusimama nyuma ya kitu ambacho kiko imara.

Watoto wanafaa kuwa chini ya uangalizi. Mashabiki pia wanafaa kufuata maagizo ya waelekezaji barabarani na pia kuwasaidia kuhakikisha mashindano ni salama.

Mashabiki wamekatazwa kabisa kusimama kwenye kona na makutano ya barabara.

“Unaonywa kuwa mbio za magari zinaweza kuwa hatari kwa hivyo jilinde na linda wale wako karibu nawe,” sheria hizo zinasema.

  • Jun 15, 2021

Chama cha wazazi chataka serikali iwaandame walimu wakuu watozao ada za haramu

Na TITUS OMINDE

MWENYEKITI wa Chama cha Kitaifa cha Wazazi (NPA) Nicholas Maiyo ameitaka Wizara ya Elimu kuwachukulia hatua baadhi ya walimu wakuu wa shule za upili ambao wanaendelea kuwatoza wazazi ada zisizo halali.

Akiongea na wanahabari mjini Eldoret Bw Maiyo alisema hatua hiyo ni kinyume cha mwongozo wa karo ambao ulitolewa na serikali kuu.

Alimtaka Waziri wa Elimu Prof George Magoha kuchukua hatua ya haraka na kuwachunguza walimu wakuu ambao wanatoza ada za ziada ili kuwaondolea wazazi mzigo wakati kama huu ambapo wengi wao wameathirika na janga la corona.

“Inasikitisha kuwa baadhi ya walimu wakuu wanatumia agizo la waziri Magoha kwamba wazazi wakamilishe karo kwa kuwafukuza hata wanafunzi ambao hawajalipiwe ada zisizoorodheshwa kwenye mwongozo wa karo,” akasema Bw Maiyo.

Wiki jana, Waziri huyo wa Elimu aliwataka wazazi kuhakikisha wamelipa karo yote ya muhula wa tatu.

Alisema kuna baadhi ya wazazi wenye uwezo kifedha ambao wanakataa kulipa karo kimakusudi na hivyo kuziweka shule husika katika matatizo ya kifedha.

“Nawaamuru walimu wakuu kuwatuma nyumbani wanafunzi ambao wazazi wao hawajakamilisha kulipa karo ilhali kuna ushahidi kwamba wana uwezo wa kufanya. Hata hivyo, wanafunzi kutoka familia masikini wasifukuzwe bali wazazi wao wazungumze na walimu ili waelewane kuhusu utaratibu wa kulipa karo,” akasema Bw Magoha.

Hata hivyo, Bw Maiyo anasema ana ushahidi wa kuonyesha kuwa kuna walimu wakuu wanaotoza wazazi kima cha Sh6,000 kama ada zisizo halali.

Tafsiri: CHARLES WASONGA

  • Jun 15, 2021

Majaji waliotemwa na Uhuru hatimaye wazungumza

JOSEPH WANGUI

MAJAJI wawili kati ya wanne ambao Rais Uhuru Kenyatta alidinda kuwateua wamevunja kimya chao kuhusu madai kuwa waliachwa nje kutokana na maswali kuhusu kiwango chao cha maadili.

Majaji Joel Ngugi na George Odunga, Jumatatu walisema hawajui sababu iliyochangia Rais kudinda kuwapandisha vyeo hadi kuwa majaji wa Mahakama ya Rufaa.

Wawili hao pia walisema hajafahamishwa kuhusu madai yaliyoelekezwa kuwahusu kwa Shirika la Kitaifa la Ujasusi (NIS) na ambayo yalisababisha Rais Kenyatta kukataa kuwapandisha vyeo.

Hii ni licha ya uteuzi wao kuidhinishwa na Tume ya Huduma za Mahakama (JSC) zaidi ya miaka miwili iliyopita na majina yao kuwa miongoni mwa 41 yaliwasilishwa kwa Rais kwa uteuzi.

Prof Ngugi na Odunga walisema tangu 2019 walipotuma maombi ya kutaka kuteuliwa majaji wa mahakama ya rufaa kujaza nafasi 11 zilizotangazwa na JSC, hawajafahamishwa ikiwa kuna mtu au asasi ya serikali iliyopinga uteuzi wao.

Walisema hakuna masuala yoyote yaliyoibuliwa kuhusu ufaafu wao wakati walipohojiwa na JSC au hata baada ya tume hiyo kupendekeza uteuzi wao kuwa majaji wa mahakama ya rufaa.

Majaji hao wa mahakama kuu walishikilia kuwa majina yao yaliwasilishwa kwa Rais kwa njia halali.

Taifa Leo ilipomuuliza kama anapanga kuwasilisha kesi katika mahakama kupinga hatua ya Rais Kenyatta kukataa kumteua, Jaji Odunga alisema: “Kufikia sasa sijawazia suala hilo”.

Kuhusu ni kwa nini Rais alikataa kumteua, jaji huyo wa mahakama kuu ajibu: “Sijui”

Kwa upande wake, Prof Ngugi alisema hajui sababu zilizochangia kutopandishwa kwake cheo kama ilivyopendekezwa na JSC.

“Sijawahi kujulishwa kuhusu pingamizi zozote kuhusu uteuzi wangu, au lalamishi yoyote kutoka kwa mtu au asasi yoyote ya serikali au kibinfsi kuhusu ufaafu wangu kuwa Jaji wa Mahakama ya Rufaa,” akaeleza.

Alipoulizwa kueleza ni kwa nini Rais Kenyatta alikataa kumteua Jaji Ngugi alijibu hivi: “Kwa swali hilo, naomba umuulize Rais ambaye aliacha nje jina langu liliwasilishwa kwake kisheria.”

Jaji Ngugi pia alidinda kusema lolote ikiwa atawasilisha kesi mahakamani kupinga kutoteuliwa kwake na Rais Kenyatta au la.

Hata hivyo, alieleza kuwa kuna kesi tatu zilizowasilishwa katika mahakama kuu wiki jana kupinga uamuzi wa Rais Kenyatta kutowateua majaji sita walioidhinishwa na JSC. Kesi hizo ziliwasilishwa na mawakili Adrian Kamotho Njenga, Shirika la Katiba Institute na Dkt Magere Gakenyi

Majaji Odunga na Ngugi walipataa umaarufu kutokana na uamuzi wao wa kuharamisha Mswada wa marekebisho ya katiba kupitia mpango wa maridhiano (BBI). Walikuwa miongoni mwa majaji watano ambao pia walisema kuwa Rais Kenyatta alikiuka Katiba kuwa kuanzisha mchakato huo wa marekebisho ya Katiba.

Wengine walikuwa Jairus Ngaah, Teresia Matheka na Chacha Mwita.

Majaji Odunga na Ngugi walijiunga na Idara ya Mahakama kama majaji wa Mahakama Kuu mnamo mwaka wa 2011.

TAFSIRI: CHARLES WASONGA

  • Jun 14, 2021

Wasichana 4 wa Taita Taveta wapata udhamini wa mafunzo ya riadha

NA ABDULRAHMAN SHERIFF

WASICHANA wanne, watatu wanafunzi wa shule za upili na mwingine wa shule ya msingi kutoka Kaunti ya Taita Taveta, wamebahatika kupata udhamini wa masomo pamoja na kambi ya mafunzo ya mchezo wa riadha iliyoko mjini Kimana, Kaunti ya Kajiado.

Wanafunzi hao, Agnes Mwashigadi, Jardeen Malemba na Phelice Malemba wa shule za sekondari na Maria Shali anayesoma shule ya msingi wamepata udhamini huo kutoka kwa shirika lisilokuwa la serikali la Rainbow of Magnolia Fountains of Life.

Shirika hilo linaloongozwa na mwanzilishi wake Dariusz Stuj, raia wa Marekani na Mkurugenzi, Robert Saruni, limewapatia shule za mabweni wasichana hao ambao watasoma hapo Kimana na wakati huo huo kupata mafunzo ya mchezo wa riadha.

Chipukizi hao watakaojumuika na mwenzao Josephine Sempeyu, mwanafunzi wa shule ya msingi ambaye atashiriki mbio za mita 1,500 jijini Nairobi mwezi ujao za kupigania nafasi ya kuwa katika timu ya taifa ya vijana itakayoshiriki mashindano ya Riadha ya Dunia.

Wasichana wanne kutoka Kaunti ya Taita Taveta wakiwa na mdhamini wao Dariusz Stuj hapo Kimana, Kaunti ya Kajiado. Picha/Abdulrahman Sheriff

Mashindano hayo ya riadha ya dunia yatafanyika Nairobi mwezi wa Agosti. Wasichana hao watapata mafunzo kutoka kwa mwanariadha Boniface Wambua ambaye ameshiriki mbio kadhaa nchini na ng’ambo.

Saruni amesema wasichana hao walionekana na kocha Wambua wakati wa mbio za nyika za jimbo la Pwani zilizofanyika Wundanyi mwezi wa Februari ambapo wote walifuzu kuwakilisha Pwani kwenye mbio za nyika za kitaifa zilizokuwa Nairobi mwezi huo.

“Tunataka kukuza vipaji vya wasichana hawa ili miaka ijayo wawe wanariadha wa kutajika. Tunasisitiza zaidi juu ya masomo yao kwani kuna umuhimu wao pia kuwa na mafanikio katika masomo yao,” akasema mkurugenzi huyo.

Wakuu hao wa Rainbow walikutana na wazazi wa wasichana hao wanne Ijumaa iliyopita na kukubaliana mambo kadhaa yakiwemo wawe wanaishi katika kambi itakayosimamiwa na wanawake nyakati shule zikiwa zinafungwa kwa siku chache.
Wameanzisha kambi hiyo kusaidia wanariadha kutoka familia zisizojiweza ambazo hazina uwezo wa kulipa kambi zinazotoza malipo. Wataanza kujiunga na mradi huo zitakapofunguliwa shule kwa muhula mpya mwishoni mwa Julai.
  • Jun 14, 2021

Mfanyabiashara Chris Kirubi afariki akiwa na umri wa miaka 80

Na MWANDISHI WETU

RAIS Uhuru Kenyatta amemwomboleza mfanyabiashara Chris Kirubi ambaye familia yake imethibitisha amefariki Jumatatu akiwa na umri wa miaka 80.

“Nimezipokea habari za kifo cha rafiki yangu Chris Kirubi kwa masikitiko makuu ikizingatiwa kwamba alikuwa mfanyabiashara aliyejitolea kubuni nafasi za ajira kwa maelfu ya watu,” amesema Rais Kenyatta.

Kirubi ambaye amekuwa akiugua kansa, alifanikiwa wakati wa uhai wake kujenga himaya ya biashara ikiwemo kumiliki vyombo vya habari.

“Tunasikitika kutangaza kifo cha Dkt Christopher J Kirubi (1941-2021), aliyeaga dunia leo, Jumatatu, Juni 14, 2021 saa saba mchana nyumbani kwake baada ya kuugua ugonjwa wa kansa kwa muda mrefu,” taarifa kutoka kwa familia yake imesema.

Mwaka 2020, Kirubi alifichulia gazeti la Business Daily kuhusu jinsi ambavyo alikuwa akikabiliana na ugonjwa huo.

  • Jun 14, 2021

Spurs waajiri mkurugenzi wa soka kwa mara ya kwanza tangu 2013

Na MASHIRIKA

TOTTENHAM Hotspur wamemwajiri Fabio Paratici kuwa mkurugenzi wa soka.

Paratici, 48, aliagana rasmi na Juventus mnamo Juni 3, 2021 baada ya kuwa afisa mkuu wa soka kambini mwa miamba hao wa soka ya Italia kwa kipindi cha miaka 11.

Ni mara ya kwanza tangu 2013 kwa Spurs kumwajiri mkurugenzi wa soka. Paratici kwa sasa anatazamiwa kushirikiana na mwenyekiti Daniel Levy na mkurugenzi wa benchi ya kiufundi, Steve Hitchen, kutafuta kocha atakayerithi mikoba ambayo Jose Mourinho alipokonywa mnamo Aprili 19, 2021.

Baada ya kutibuka kwa mpango wa Spurs kumrejesha Mauricio Pochettino wa Paris Saint-Germain (PSG) au kumwajiri aliyekuwa kocha wa Inter Milan, Antonio Conte, kumekuwepo na tetesi zinazohusisha kikosi hicho na uwezekano wa kushawishi Erik ten Hag wa Ajax, Graham Potter wa Brighton, Brendan Rodgers wa Leicester City, Roberto Martinez wa timu ya taifa ya Ubelgiji na kocha wa zamani wa AS Roma Paulo Fonseca kujiunga nacho.

Hata hivyo, Ten Hag, 51, ametia saini mkataba mpya utakaomdumisha sasa kambini mwa Ajax ya Ligi Kuu ya Uholanzi (Eredivisie) hadi mwisho wa Juni 2023 huku Rodgers akifichua maazimio ya kuendelea kuhudumu ugani King Power baada ya kushindia Leicester Kombe la FA mnamo 2020-21.

Martinez amesisitiza kwamba hana mpango wowote wa kurejelea ukocha katika ngazi ya klabu kwa sasa na kubwa zaidi katika maazimio yake ni kuongoza Ubelgiji kutwaa taji la Euro mwaka huu. Martinez ambaye ni raia wa Uhispania, aliwahi kudhibiti mikoba ya Everton kwa miaka mitatu kabla ya kupigwa kalamu mnamo 2016.

Ubelgiji ambao wanaorodheshwa na FIFA nambari moja duniani, wataanza kuwinda ufalme wa Euro dhidi ya Urusi mnamo Juni 12. Washindani wao wengine katika Kundi B ni Denmark na Finland.

Chombo cha Spurs kwa sasa kinashikiliwa na kocha Ryan Mason aliyewahi kuwa mchezaji wa kikosi hicho kilichompokeza mikoba ya akademia mnamo 2018.

Ilivyo, kuna uwezekano mkubwa kwamba Mason, 29, ataendelea kuwa kocha Spurs kwa muda zaidi huku akisaidiana na Chris Powell, Nigel Gibbs, Ledley King, Michel Vorm na Fabio Paritici ambaye sasa ni mkurugenzi wao wa soka. Ni mara ya kwanza tangu 2013 kwa Spurs kuajiri mkurugenzi wa soka kambini mwao.

Conte ambaye amewahi kudhibiti mikoba ya Chelsea, Juventus na Inter Milan, alitarajiwa kutua kambini mwa Spurs baada ya matumaini ya kikosi hicho kumwajiri upya Pochettino kuzaa nunge.

Sasa majadiliano kati ya Conte na vinara wa Spurs yametamatika ghafla huku ikiarifiwa kwamba hakuna uwezekano wowote kwa mazungumzo hayo kurejelewa.

Kwa mujibu wa gazeti la Mirror nchini Uingereza, Conte alikuwa na shaka kuhusu kiwango cha bajeti ambayo Spurs wangempa kwa ajili ya kusajili wanasoka wapya katika soko la uhamisho muhula huu.

Huku Conte akifahamika pakubwa kwa mazoea ya kujinyakulia wanasoka wazoefu sokoni, Spurs wamekuwa wakiongozwa na falsafa ya kuwakuza wachezaji chipukizi na kuwatumia kukisuka kikosi chenye uwezo wa kutoa ushindani mkali katika soka ya Uingereza na bara Ulaya. Hilo ni jambo ambalo Pochettino alifaulu kulifanya kambini mwa kikosi hicho kilichomtimua mnamo 2019.

Kutofaulu kwa mpango wa Spurs kumwajiri Conte kunasaza kikosi hicho katika kibarua cha kuendelea kusaka kocha mpya, wiki 10 tangu Mourinho apate hifadhi mpya kambini mwa AS Roma nchini Italia.

TAFSIRI NA: CHRIS ADUNGO