JARIBIO la Muungano wa Upinzani kutumia chaguzi ndogo zilizofanyika Novemba 27, 2025 kama msingi wa mapambano ya 2027 dhidi ya Rais William Ruto limezaa funzo lisilowapendeza badala ya mafanikio.

Licha ya kampeni za nguvu, hasa katika maeneo ya Mbeere Kaskazini, Malava na Magarini, vuguvugu linaloongozwa na aliyekuwa Naibu Rais Rigathi Gachagua limetoka likiwa dhaifu na likilazimika kurejea mezani kupanga upya mikakati.

Kambi ya upinzani imebaki na maswali zaidi kuliko ushindi, huku timu ya Rais Ruto ikizidi kujiimarisha na kufichua udhaifu wa kifalsafa na kimuundo wa wapinzani.

Sasa, muungano wa upinzani uko njia panda baada ya matokeo ya chaguzi ndogo kumpa Ruto na Serikali Jumuishi ushindi na kufichua ukweli mgumu kuhusu nguvu, umoja na mustakabali wa vuguvugu la kumpinga Ruto.

Akiwa na matumaini yaliyochochewa na matokeo ya chaguzi hizo, Rais Ruto aliambia umati mjini Nakuru jana kuwa hajaanza kutumia nguvu zake za kisiasa kikamilifu.

“Huu si msimu wa siasa. Acheni kelele. Naskia watu wakisema Ruto anaendeleza siasa; sijaanza hata. Ninashughulika na kazi. Siku ikifika, nitatoa koti, nivae kofia na jezi, kisha niingie katika kampeni kwa kasi,” alisema Rais.

Chaguzi zilizofanyika Mbeere Kaskazini, Malava na Magarini, zilitajwa kuwa kipimo cha hisia za kitaifa—jaribio la kwanza la kisiasa kwa serikali na upinzani tangu maandamano ya kizazi cha Gen Z ya Juni 2024.

Kwa upinzani, huu ulikuwa wakati wa kuonyesha nguvu. Kwa serikali, ilikuwa fursa ya kurejesha udhibiti na kupinga taswira kwamba uungwaji mkono wake unadidimia.

ilidhihirika upande upi ulikuwa umetumia fursa vilivyo.

Hata baada ya kumaliza wa pili Magarini, ambako mgombea wa upinzani Stanley Karissa Kenga alishindwa na mgombea wa ODM Harisson Kombe, Bw Gachagua alijipa matumaini akidai matokeo hayo yalionyesha kukua kwao.

“Kwa chama kipya kama DCP kisichokuwa na mizizi Pwani, kushika nafasi ya pili kwa ubora ni mafanikio ya kuridhisha. Hii inatupa mwanya wa kuingia Pwani,” alisema.

Alitoa taswira ya kushindwa kama utangulizi wa jambo kubwa zaidi, akitangaza mipango ya ‘kukita kambi’ Pwani kipindi cha likizo ya Desemba ili kusaka wawaniaji na kufungua ofisi za chama.

Kwake, uchaguzi huo ulikuwa mwanzo, si pigo.

Lakini hata alipokuwa akijipa moyo, alikataa kukubali uhalali wa ushindi wa wapinzani wao.

“Serikali ilitumia wahuni na udanganyifu kupindua matakwa ya wananchi. Hii inaweka jukwaa la mgogoro mkali kuelekea Uchaguzi Mkuu wa 2027,” alidai, akilaumu kile alichokitaja kama wahuni wa kufadhiliwa na serikali na polisi waliokuwa na silaha nzito.

Wenzake katika upinzani pia walitoa matamshi yenye mtazamo kama huo. Kiongozi wa Wiper, Kalonzo Musyoka, alisema safari ya “kukomboa na kuponya nchi” inaendelea.

Kiongozi wa DAP-K, Eugene Wamalwa, alilaani vurugu na kudai kuwa serikali ya Ruto ni “tishio kwa demokrasia yetu.”

Lakini chini ya ghadhabu hiyo kuna wasiwasi mkubwa wa kimkakati, kwani matokeo hayakuendana na lengo la upinzani: kuonyesha kwamba mrengo wa Gachagua una nguvu ya kisiasa, umoja na njia ya kuelekea 2027.

Msemaji wa muungano wa upinzani, Dkt Mukhisa Kituyi, alisema Ijumaa kuwa Kenya “inashuhudia serikali iliyo tayari kutumia rasilmali nyingi kubadilisha matakwa ya kidemokrasia.”

Aliishtumu serikali kwa kutumia mashirika ya serikali kuvuruga matokeo ya chaguzi za Malava na Mbeere Kaskazini, akisema matukio hayo ni ishara ya kuporomoka kwa viwango vya kidemokrasia..

Aidha, alikosoa tume ya uchaguzi kwa kushindwa kudhibiti wahuni na kuongeza usalama kwenye vituo vya kupiga kura, jambo alilosema linaibua maswali kuhusu uwezo wake kusimamia uchaguzi wa kuaminika.

“Kutumia wahuni, hata magari ya polisi kubomoa malango na kushambulia wagombeaji, ni hatua ya kurudi nyuma, na lazima tuangalie upya hili,” alisema. “Haituletei taswira njema kama nchi.”

Lakini wachambuzi wa siasa wanasema matokeo hayo yamezima uwezekano wa kuibuka kwa muungano wenye nguvu kupinga Ruto.

“Kinachoitwa Muungano wa Upinzani kimesimama juu ya mchanga unaoyumba,” asema mchambuzi Joshua Nyamori.

Hata ndani ya upinzani, kuna mgawanyiko kati ya matumaini na kukata tamaa.

Mbunge wa Embakasi Kati, Benjamin Gathiru, alisisitiza kuwa licha ya kupoteza, muungano huo ulifanya vyema.

“Matokeo haya yanaonyesha wazi kuwa kama upinzani utabaki pamoja na kumteua mgombea mmoja wa urais, basi Rais Ruto atatumikia muhula mmoja tu,” alisema