KUFUATIA kauli ya maafisa wa polisi kwamba huenda wakili Mbobu Kyalo aliuawa na wauaji waliokuwa wameajiriwa, kesi hii inaongezea mfululizo wa mauaji ya watu maarufu nchini Kenya yanayohusisha wauaji wa kulipwa.

Orodha inayoongezeka inaonyesha kuwepo kwa biashara ya mauaji kwa malipo ambayo imedumu nchini kwa miaka mingi, ingawa polisi tayari wameahidi kukabiliana na tatizo hilo.

Baadhi ya kesi za mauaji haya hazijawahi kutatuliwa, baadhi ya wahalifu wamefungwa gerezani huku wengine wakibaki kuwa siri huku wanasiasa, mawakili, wafichuao kashfa, pamoja na wanaharakati wa haki za binadamu wakiwa n wahanga wakuu wa mauaji ya kulengwa na wauaji wa kulipwa.

Mauaji ya kisiasa nchini Kenya yamekuwa changamoto kubwa kwa usalama na utawala wa sheria. Matukio haya yamehusisha wanasiasa, wanaharakati, na wanasheria, na mara nyingi uchunguzi hautoi majibu ya kuridhisha.

Pio Gama Pinto, mwanaharakati na mhariri wa gazeti la ‘The Kenya Times’, aliuawa kwa kupigwa risasi Februari 24 1965 akiwa kwenye gari lake katika mtaa wa Westlands, Nairobi.

Alikuwa ni kiongozi wa kwanza maarufu kuuawa baada ya uhuru. Watu wawili walikamatwa kwa tuhuma za kumuua, lakini kesi hiyo haikufikia tamati.

Waziri wa Uchumi na Maendeleo, Tom Mboya, aliuawa kwa kupigwa risasi Julai 5 1969 akiwa nje ya duka la dawa kwenye barabara ya Serikali (sasa Moi Avenue) Nairobi.

Kifo chake kilizua maandamano na maswali kuhusu usalama wa taifa. Mbunge wa Nyandarua Kaskazini, JM Kariuki, aliondoka hoteli ya Hilton Nairobi Machi 2 1975 na alikosa kupatikana tena akiwa hai.

Mwili wake ulipatikana msituni akiwa na majeraha ya risasi.

Hakuna mtu aliyekamatwa kwa mauaji yake. Waziri wa Masuala ya Kigeni, Dkt Robert Ouko, aliuawa kwa kupigwa risasi na mwili wake kuchomwa moto Februari 13 1990 karibu na mlima wa Got Alila, Muhoroni. Kesi yake haijatatuliwa hadi leo.

Wanaharakati wawili Oscar Kamau King’ara na John Paul Oulu waliuawa kwa kupigwa risasi Machi 5 2009 kwenye barabara ya State House, Nairobi.

Walikuwa wakichunguza mauaji ya polisi na walikuwa wakitetea haki za binadamu. Mhadhiri wa Chuo Kikuu cha Nairobi, Prof Odhiambo Mbai, aliuawa kwa kupigwa risasi nyumbani kwake Septemba 19 2003.

Alikuwa akitetea ugatuzi na alikufa akiwa na maoni tofauti kisiasa. Mwanaharakati wa mazingira, Joannah Stutchbury, aliuawa kwa kupigwa risasi Julai 15 2021 akiwa nyumbani kwake Kiambu.

Alikuwa akipinga uharibifu wa mazingira katika msitu wa Kiambu.

Mfanyabiashara na mtetezi wa kupambana na ufisadi, Jacob Juma, aliuawa kwa kupigwa risasi Mei 5 2016 akiwa kwenye barabara ya Ngong, Nairobi.

Alikuwa na kesi kubwa dhidi ya serikali kuhusu mkataba wa biashara. Mkaguzi wa ndani wa Nakumatt Supermarkets, James Karanja Maina, aliuawa kwa kupigwa risasi Oktoba 9 2015. Alikuwa akichunguza wizi ndani ya kampuni.

Watuhumiwa watatu walikamatwa lakini kesi hiyo ilifutwa. Mume wa raia wa Uholanzi, Herman Rouwenhorst, aliuawa kwa kupigwa risasi Juni 1 2021 akiwa kwenye nyumba ya kifahari ya Shanzu, Mombasa.

Mke wake alikamatwa kwa tuhuma za kupanga mauaji hayo. Mbunge wa Kilome, Anthony Ndilinge, aliuawa kwa kupigwa risasi mbili kichwani Agosti 1 2001 akiwa nje ya baa ya Gikambura, Nairobi.

Alikuwa mpinzani mkubwa wa utawala wa Rais Daniel arap Moi. Mbunge wa Embakasi, Mugabe Were, aliuawa kwa kupigwa risasi Januari 6 2008 akiwa nje ya nyumba yake Woodley, Nairobi.

Watuhumiwa watatu walikamatwa na kuhukumiwa kifo kwa mauaji yake. Mbunge wa Ainamoi, David Kimutai Too, aliuawa kwa kupigwa risasi Januari 19 2008 akiwa Eldoret.

Polisi wa trafiki, Andrew Mueche Omwenga, alikamatwa lakini alihukumiwa kifungo cha miaka 10 kwa mauaji hayo.

Mbunge wa Kabete, George Muchai, aliuawa kwa kupigwa risasi Februari 7 2015 akiwa na walinzi wake na dereva wake kwenye mzunguko wa Kenyatta Avenue na Uhuru Highway, Nairobi. Watuhumiwa sita walikamatwa na kesi yao inaendelea kortini.

Mbunge wa Kasipul, Charles Ong’ondo Were, aliuawa kwa kupigwa risasi Aprili 30 2025 akiwa kwenye gari lake kwenye mzunguko wa City Mortuary, Nairobi. Polisi wamesema mauaji hayo yalikuwa ya makusudi.

 Waziri wa Masuala ya Kigeni, Dkt Robert Ouko, aliuawa kwa kupigwa risasi na mwili wake kuchomwa moto Februari 13 1990 karibu na mlima wa Got Alila, Muhoroni. Kesi yake haijatatuliwa hadi leo.

Wanaharakati wawili Oscar Kamau King’ara na John Paul Oulu waliuawa kwa kupigwa risasi Machi 5 2009 kwenye barabara ya State House, Nairobi.

Walikuwa wakichunguza mauaji ya polisi na walikuwa wakitetea haki za binadamu. Mhadhiri wa Chuo Kikuu cha Nairobi, Prof Odhiambo Mbai, aliuawa kwa kupigwa risasi nyumbani kwake Septemba 19 2003.

Alikuwa akitetea ugatuzi na alikufa akiwa na maoni tofauti kisiasa. Mwanaharakati wa mazingira, Joannah Stutchbury, aliuawa kwa kupigwa risasi Julai 15 2021 akiwa nyumbani kwake Kiambu. Alikuwa akipinga uharibifu wa mazingira katika msitu wa Kiambu.

Mfanyabiashara na mtetezi wa kupambana na ufisadi, Jacob Juma, aliuawa kwa kupigwa risasi Mei 5 2016 akiwa kwenye barabara ya Ngong, Nairobi.

Alikuwa na kesi kubwa dhidi ya serikali kuhusu mkataba wa biashara. Mkaguzi wa ndani wa Nakumatt Supermarkets, James Karanja Maina, aliuawa kwa kupigwa risasi Oktoba 9 2015.

Alikuwa akichunguza wizi ndani ya kampuni. Watuhumiwa watatu walikamatwa lakini kesi hiyo ilifutwa. Mume wa raia wa Uholanzi, Herman Rouwenhorst, aliuawa kwa kupigwa risasi Juni 1 2021 akiwa kwenye nyumba ya kifahari ya Shanzu, Mombasa.

Mke wake alikamatwa kwa tuhuma za kupanga mauaji hayo. Mbunge wa Kilome, Anthony Ndilinge, aliuawa kwa kupigwa risasi mbili kichwani Agosti 1 2001 akiwa nje ya baa ya Gikambura, Nairobi. Alikuwa mpinzani mkubwa wa utawala wa Rais Daniel arap Moi.

Mbunge wa Embakasi, Mugabe Were, aliuawa kwa kupigwa risasi Januari 6 2008 akiwa nje ya nyumba yake Woodley, Nairobi. Watuhumiwa watatu walikamatwa na kuhukumiwa kifo kwa mauaji yake.

Mbunge wa Ainamoi, David Kimutai Too, aliuawa kwa kupigwa risasi Januari 19 2008 akiwa Eldoret. Polisi wa trafiki, Andrew Mueche Omwenga, alikamatwa lakini alihukumiwa kifungo cha miaka 10 kwa mauaji hayo.

Mbunge wa Kabete, George Muchai, aliuawa kwa kupigwa risasi Februari 7 2015 akiwa na walinzi wake na dereva wake kwenye mzunguko wa Kenyatta Avenue na Uhuru Highway, Nairobi.

Watuhumiwa sita walikamatwa na kesi yao inaendelea kortini. Mbunge wa Kasipul, Charles Ong’ondo Were, aliuawa kwa kupigwa risasi Aprili 30 2025 akiwa kwenye gari lake kwenye mzunguko wa City Mortuary, Nairobi.

Polisi wamesema mauaji hayo yalikuwa ya makusudi.