LISHE: Fahamu baadhi ya vyakula vyenye Vitamini A kwa wingi

NA MARGARET MAINA

BIDHAA za wanyama kama vile nyama, samaki, maziwa na mayai ni vyanzo vizuri vya vitamini A.

Matunda na mboga nyingi pia huwa na vitamini A kwa wingi.

Vitamini A ni vitamini mumunyifu yenye mafuta na ambayo ina jukumu muhimu katika kudumisha nuru ya macho, kusaidia katika ukuaji wa mwili, kufanya kazi ya kinga, na kuimarisha afya ya uzazi.

Kupata kiasi cha kutosha cha vitamini A kutoka kwenye mlo wako kunapaswa kuzuia dalili za upungufu, ambazo ni pamoja na kupoteza nywele, matatizo ya ngozi, macho kuwa makavu, upofu wa usiku, na kuongezeka kwa uwezekano wa maambukizi.

Kwa kuwa vitamini A ni mumunyifu yenye mafuta, inafyonzwa kwa ufanisi zaidi ndani ya damu inapoliwa na mafuta.

Vyakula vingi vinavyotokana na wanyama ambavyo vina vitamini A kwa wingi pia vina mafuta mengi, lakini hiyo hiyo haitumiki kwa vyanzo vingi vya mimea ya vitamini A.

Kwa sababu hii, watu wanaofuata lishe ya mboga wanapaswa kupata virutubisho au kuhakikisha kula matunda na mboga nyingi.

Maini

Maini, kwa mfano ya ng’ombe, ni miongoni mwa vyanzo bora zaidi vya vitamini A. Hii ni kwa sababu, kama binadamu, wanyama huhifadhi vitamini A kwenye ini. Kama nyama ya kiungo, ini huwa na protini nyingi. Pia ina virutubisho vingine vingi, vikiwemo shaba, vitamini B2, vitamini B12, chuma, na folate. Ini ya mbuzi ni nyama nyingine yenye utajiri wa vitamini A.

Viazi vitamu

Vitamini A iliyopo kwenye mboga hii ya mizizi iko katika mfumo wa beta carotene na husaidia kulinda dhidi ya kuzorota kwa seli uzeeni.

Viazi vitamu pia ni chanzo kizuri cha vitamini B6, vitamini C, na potasiamu. Vile vile huwa na nyuzinyuzi, kalori chache, na husaidia kudhibiti viwango vya sukari ya damu.

Karoti

Karoti huwa na beta carotene. Kwa kawaida ni kitafunio chepesi chenye afya tele.

Karoti pia huwa na nyuzinyuzi nyingi za lishe, ambazo zinaweza kusaidia kuzuia kuvimbiwa na kukuza afya bora ya utumbo.

Mchicha

Mboga aina ya mchicha zina manufaa kwa ngozi, nywele na mifupa. Pia hutoa protini, chuma, vitamini, na madini. Huboresha udhibiti wa sukari kwenye damu kwa watu walio na ugonjwa wa sukari, kupunguza hatari ya saratani, na kuboresha afya ya mifupa. Zaidi ya hayo, mboga hii hutoa madini na vitamini ambayo inaweza kutoa manufaa mbalimbali.

Brokoli

Brokoli ni chanzo kingine cha vitamini A, C na Vitamini K.

Vitamini K ni muhimu kwa mifanyiko ya kimetaboliki ya mfupa na kuganda kwa damu, wakati vitamini C huongeza utendakazi wa kinga.

Malenge

Malenge ni chanzo kikubwa cha vitamini A, C, na potasiamu. Mbegu za malenge huwa na nyuzinyuzi na magnesiamu. Kwa kula malenge, unaweza kupata vitamini A kiasi kinachopendekezwa kwa siku. Ukiipata, macho yako yatakushukuru.

Vitamini A hukusaidia kuwa na macho yenye afya na hivyo kukusaidia kuona vizuri zaidi, hasa katika hali ya mwanga hafifu.